TÜRK İŞLETMELERİNİN MİSYON VE VİZYON KAVRAMLARINDA ANLAM KARMAŞASI

Stratejik yönetim sürecinin ve stratejik yönlendirmenin temel kavramlarından misyon ve vizyon kavramlarını sadece tanımlayarak, tanımlarına bakarak anlamak ve bu kavramlarda gözlenen anlam karmaşasını ortaya koymak mümkün değildir. Bununla birlikte, stratejik yönetim süreci yazınında bu kavramlar incelenmesine rağmen, genel kabul görmüş tanımlamalara rastlanmamıştır. Öte yandan, bu kavramların Türkçe olmaması, latin köklü kavramlar olmaları, bu kavramları Türkiye’de ideal konuma getirilmelerinin ve yerli yerinde kullanımlarının önüne geçmektedir. Söz konusu kavramlarda bir anlam karmaşasının var  olduğu görüşü uzun zamandan beri vardır. Bu görüşten yola çıkarak, içerik analizi yöntemiyle, Türkiye’nin en büyük 100 sanayi kuruluşu’nun misyon ve vizyon tanımları incelenmiştir. Araştırma iki temel sorunun yanıtını aramıştır: 1- Türkiye’de işletmeler, misyon ve vizyon bildirgelerini oluştururken; literatürde var olan bileşenlere yer vermişler midir? 2- Türkiye’de işletmeler misyon ve vizyon bildirgelerini sıralama açısından literatüre uygun olarak yayınlamışlar mıdır? İçerik analizi sonuçları, Türk işletmelerinin misyon ve vizyon kavramlarında anlam karmaşası olduğunu destekler niteliktedir.

-

It’s not possible to understand mission and vision, one of the basic concepts of strategic management and routing, and put forward their ambiguity by defining or looking into their definations. However, despite the fact that these terms have been examined in the process of strategic management literature, no generally accepted concept has ever been encountered. On the other hand, these concepts being Latin origin and not being Turkish gets ahead of their being used in their correct place and brought them in their ideal position in Turkey. The idea that aforesaid concepts are ambiguous has been there for long time. On the basis of this idea and with content analysis method, Turkey’s the 100 biggest industrial enterprises’ mission and vision concepts have been examined. This study has searched answers for two questions: 1- Did operations in Turkey give a place to components in literature, while building their mission and vision informations? 2- Did operations in Turkey publish their mission and vision manifestos in accordance with the rating system in literature? The results backs up the idea that Turkish operations have got ambiguous vision and mission concepts
Keywords:

-,

___

  • ABELL, D. F. (2006). The Future of Strategy is Leadership. Journal of Business Research 59, pp. 310-314.
  • AKGEMCI, T., GÜLEŞ H. K., (2009). İşletmelerde Stratejik Yönetim. Ankara, Gazi Kitabevi.
  • AKYÜZ, Ö. F. (2001). Değişim Rüzgarında Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması. 1.
  • Baskı. İstanbul, Sistem Yayıncılık. ALKOÇ, G.P. (2010). Misyon ve Vizyon İfadelerinin İşletme Stratejisindeki Yeri ve İşletme Performansı Üzerindeki Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul,
  • İstanbul Üniversitesi SBE. BART, C. (1997 a). Industrial Firing and The Power Of Mission. Industrial Marketing Management. 26/4, pp. 371-378.
  • BART, C. (1997 b). Sex, Lies and Mission Statements. Business Horizons. 40(6), pp. 9-18.
  • BART, C. (2007). A Comparative Analysis Of Mission Statement Content In Secular And Faith-Based Hospitals. Journal Of Intellectual Capital. 8(4), pp. 682-694.
  • CAMPBELL, A., YEUNG S. (1991). Creating a Sense of Mission. Long Range Planning. 24(4), pp. 10-20.
  • CELEP, C., ÇETIN B. (2003). Bilgi Yönetimi. Ankara, Anı Yayıncılık.
  • CLAYTON, S. (1999). Strateji Geliştirme. O. Yıldırım. (Çev.). 4. Baskı. İstanbul, Hayat Yayınları.
  • COLLINS, J.C., PORRAS J. I. (1996). Building Your Company’s Vision. Harvard Business Review. pp. 65-77.
  • COLLINS, J.C., PORRAS J. I. (1999). Kalıcı Olmak: Geleceğin Güçlü Kurumlarını
  • Yaratmak. Z. Çivi. (Çev.) İstanbul, Sistem Yayıncılık. ÇETIN, S. (2009). Vizyon Yönetimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Dergisi. 22, ss. 95-103. http://www.sosbil.selcuk.edu.tr (20 Mayıs 2013).
  • DAVID, F. (2002). Strategic Management Concepts & Cases. 9. Edition. New Jersey, Prentice Hall.
  • DEMIR, C., YILMAZ M. K. (2010). Stratejik Planlama Süreci ve Örgütler Açısından
  • Önemi. Dokuz Eylül İ.İ.B.F. Dergisi. 25(1), ss. 69-88. DINLER, A.M. (2009). Stratejik Yönetim Sürecinde Vizyon ve Misyon. Paradoks,
  • Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi. 5(2), ss. 1-8. www.paradoks.org.tr (12 Ekim 2013).
  • DOĞAN, S. (2000). İşletmelerde Vizyon ve Misyon Geliştirme ve Önemi. 8. Ulusal
  • Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Erciyes Üniversitesi Yayınları. ss. 187-204. DUMAN, A. (2001). İşletmelerde Vizyon Bir Uygulama Örneği: TUSAŞ Motor
  • Sanayi A.Ş. (TEI). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir, Anadolu Üniversitesi SBE. EL NAMAKI, M. S. S. (1992). Creating A Corporate Vision, Long Range Planning. 25(6), pp. 25-29.
  • ERÇETIN, Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon. Ankara, Nobel Yayınları.
  • ERDOĞAN, B. Z., TOKGÖZ N., ULUKAN C., DEMIRCI E., BARAZ B., TILTAY M.A., TAŞCI D., BESLER S. (2012). Stratejik Yönetim-I. 1. Baskı. Eskişehir, Anadolu
  • Üniversitesi Yayınları. ERTUNA, Ö. (2008). Stratejik Yönetim. İstanbul, Okan Üniversitesi Yayınları.
  • GODKIN, L., VALENTINE S., BOLER H. (2000). An Analysis of Mission Statements from Top Companies: Content and Style. Academy of Managerial Communications Journal 4, pp.76-84.
  • GÜZELCIK, E. (1999). Küreselleşme Ve İşletmelerde Değişen Kurum İmajı. 1. Baskı.
  • Sistem Yayıncılık. İstanbul HITT, M. A., IRELAND R. D., Hoskisson R. E. (2000). Strategic Management. 4.
  • Edition. USA, South-Western College Publishing. IVANCEVICH M. J, GIBSON L. J., DONNELLY J. (1990). Fundamentals Of
  • Management. 7. Edition. Boston, BPI - IRWIN, Homewood. İSLAMOĞLU, A.H. (1999). Pazarlama Yönetimi: Stratejik ve Global Yaklaşım.
  • İstanbul, Beta Yayınları. İSO, http://www.iso.org.tr/Sites/1/content/500-buyuk-liste.html. (02 Ağustos 2013)
  • KARAMAN, A. (2005). Vizyon Yönetimi Nasıl ve Niçin?. İstanbul, IQ Yayıncılık.
  • KRİPPENDORFF, K. (2004). Content analysis: an introduction to its methodology.
  • USA, Sage Publications. KILIÇ, M. (2010). Stratejik Yönetim Sürecinde Değerler, Vizyon ve Misyon Kavramları
  • Arasındaki İlişki. Sosyoekonomi Dergisi. 6(13), ss. 82-98. KLEMM, M., SANDERSON S., LUFFMAN G.. (1991). Mission Statement: Selling
  • Corporate Values to Employees. Long Range Planning. 24(3), pp. 73-78. KREBER, C., MHINA C. (2006). The Values We Prize: A Comparative Analysis Of
  • Mission Statements. Higher Education Perspectives. 3(1), pp. 60-79. KÖSEOĞLU, M. A., OCAK S. (2010). Misyon İfadelerinde Kullanılan Öğeler
  • İşletmelerin Mülkiyet Yapısına Göre Değişir mi?: Özel ve Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 13(1), pp. 63-82. www.sid.hacettepe.edu.tr (12 Mart 2013).
  • LATIF, H. (2005). Fraktalist Yönetim, Yönetimde Kaos Görüşleri. İstanbul, Bizim Avrupa Yayınları.
  • LEONHARD, E. (1995). Vizyonlar: Ekonomik Yarış Çağında En Önemli İtici Güç.
  • Ed. Ullrich, S.& Heinz, R. Vizyon Yönetimi, istanbul, Evrim yayınları. LE ROBERT MICRO (1994). Dictionnaire d’apprentissage de la langue Française, Paris.
  • LIPTON, M. (1996). Demystifying The Development Of An Organizational Vision. Sloan
  • Management Review. http://sloanreview.mit.edu/article/demystifying-the-development- of-an-organizational-vision/ (14 Mart 2013). MAYRING, http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/1089/2385 (2000).
  • Qualitative Content Analysis, Retrieved from MILLER, A., DESS G. (1996). Strategic Management. 2. Ed., America. McGraw Hill.
  • OKAY, A. (2005). Kurum Kimliği. İstanbul, MediCat.
  • ÖZER, M.A., (2010). İşletmelerin Geleceği İçin Yol Haritası: Vizyon Yönetimi. Çimento
  • İşveren Dergisi. 6(24), ss. 4-21. PEARCE, J.A. (1982). The Company Mission As A Strategic Tool. Sloan Management Review. 23(3), pp. 15-24.
  • PEARCE, J. A., David F. (1987). Corporate Mission Statement: The Bottom Line.
  • Academy of Management Executive. 1(2), pp. 109-116. PETERS, T. J., WATERMAN R. H. (1995). Yönetme ve Yükselme Sanatı, Mükemmeli
  • Arayış. Çev: S. Sargut. 2. Baskı. İstanbul, Altın Kitaplar Yayınevi. RARICK, C. A., VITTON, J. (1995). Mission Statements Make Cents. Journal Of
  • Business Strategy. 16(1), pp. 11-12. SCOTT, C.D., JAFFE D.T. TOBE G. R. (1993). Organizational Vision, Values and Mission: Building the Organization of Tomorrow. Menlo Park, CA: Crisp Publications.
  • TDK (1983). Türkçe Sözlük. 505(1), Ankara, Türk Dil Kurumu Yay.
  • TENGİLİMOĞLU, D., ÖZTÜRK Y. (2004). İşletmelerde Halkla İlişkiler. Ankara, Seçkin Yayınevi.
  • THORNBERRY, N. (1997). A View About Vision. European Management Journal. 15(1), pp. 28-34.
  • ÜLGEN, H., MIRZE S.K. (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul, Beta Yayınları.
  • WEBER, R. P. (1990). Basic Content Analysis, USA, SAGE Publications.
  • YATKIN, A. (2003). Toplam Kalite Yönetimi. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım