5-6 YAŞ ÇOCUKLARIN MOTOR PERFORMANSLARI ÜZERİNDE EBEVEYN TUTUMLARI, BEDEN KÜTLE İNDEKSİ VE CİNSİYETİN ETKİLERİ

Bu araştırmada, okul öncesi eğitime devam eden ve normal gelişim gösteren 5-6 yaş çocukların motor performansı üzerinde ebeveyn tutumları, Beden Kütle İndeksi” (BKİ) ve cinsiyetin etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Genel tarama modelinden yararlanılan araştırmada, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Beyoğlu ilçesine bağlı bir anaokulunda öğrenimine devam eden 5-6 yaş grubundaki çocuklara ve ebeveynlerine ulaşılmıştır. Araştırmanın örneklemini, amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilen 28 kız ve 26 erkek olmak üzere toplamda 54 çocuk ve ebeveynleri oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen “Genel Bilgi Formu”, Demir ve Şendil tarafından 2008 yılında geliştirilen “Ebeveyn Tutum Ölçeği” (ETÖ), “BKİ” ve Morris, Atwater Williams ve Wilmore tarafından 1980 yılında geliştirilen “Motor Performans Testi’ kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 0.16 paket programı ile analiz edilmiştir. Normal dağılmayan verilerin ilişkisinde Spearman testi, farklılığında Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Sonuçlar, otoriter ebeveyn tutumu arttıkça çocukların koşu performanslarının arttığını ve BKİ değerleri azaldıkça çabukluk performansının arttığını ortaya koymaktadır.

IMPACT OF PARENTAL ATTITUDES, BODY MASS INDEX AND SEX ON MOTOR PERFORMANCES OF 5-6 YEARS OLD CHILDREN

In this study, it was aimed to examine the effects of parental attitudes, Body Mass Index (BMI) and gender on the motor performance of 5- 6 year old children who continue to pre-school education and have typical development. In this research,In the study, which used the general screening model, children in the 5-6 age group and their parents who continue their education in a kindergarten in Beyoğlu district of Istanbul province in the 2021-2022 academic year were reached. The sample of the study consists of 54 children and their parents, 28 girls and 26 boys, selected by purposive sampling method. In the research The “General Information Form” developed by the researchers, “Parental Attitude Scale” developed by Demir and Şendil in 2008, “Motor Performance Test” developed by Morris, Atwater Williams and Wilmore in 1980 and “Body Mass Index” (BMI) were used. SPSS 0,16 programme was used to analyze the data. Spearman test was used for the relationship of the data and the Kruskal Wallis test was used for the difference. The results reveal that as the authoritarian parental attitude increases, the running performance of the children increases and as the BMI values decrease, the quickness performance increases.

___

  • Alisinanoğlu, F., & Özbey, S. (2011). Okul öncesi dönemde sosyal beceri ve problem davranış eğitimi program örnekleri. İstanbul: Morpa Yayıncılık, 1, 14-21.
  • Altınkök, M., Vazgeçer, E. ve Ölçücü, B. (2013). Temel motor hareketlerin geliştirilmesini içeren beden eğitimi program tasarısının 5–6 yaş çocukların temel motor hareketlerinin gelişimine etkisinin araştırılması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 73-74.
  • Antunes, A. M., Freitas, D. L., Maia, J., Hedeker, D., Gouveia, É. R., Thomis, M., ... & Barnett, L. M. (2018). Motor performance, body fatness and environmental factors in preschool children. Journal of sports sciences, 36(20), 2289-2295.
  • Başaran, İ. (1996). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Gül Yayınevi.
  • Bornstein, L., & Bornstein, M. H. (2007). Parenting styles and child social development. Encyclopedia on early childhood development. Montreal: Centre of Excellence for Early Childhood Development and Strategic Knowledge Cluster on Early Child Development.
  • Ceyhan, A. (2000). Bebeklikte gelişim “Çocuk Gelişimi ve Psikolojisi” (1. Baskı). E. Ceylan (Ed.). Anadolu Üniversitesi Yayın No: 1218, AÖF Yayın No: 698, 97-122, Eskişehir.
  • Çelebi, B. (2010). Hareket eğitiminin okulöncesi eğitim kurumlarındaki 5–6 yaş grubu çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Demir, E. K. ve Şendil, G. (2008). Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları Dergisi, 11(21), 15-25.
  • Epstein, J. L., & Sanders, M. G. (2002). Family, school, and community partnerships. In Handbook of parenting: Vol. 5. Practical issues in parenting (pp. 407-438). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.seve
  • Erden, M. ve Akman, Y. (2004). Çocuk Gelişim ve Öğrenme (13. Basım). Ankara: Arkadaş Yayınları.
  • Gallahue, David L., Ozmun, John C., Goodway, Jackie D. (2011). Understanding Motor Development Infants,Children, Adolescent,Adults/ Motor Gelişimi Anlamak Bebekler,Çocuklar,Ergenler,Yetişkinler / Çeviri Editörleri: Dilara Sevimay Özer, Abdurrahman Aktop 7. Basımdan Çeviri
  • Günsel, A.M. (2004). Okul Öncesinde Beden Eğitimi ve Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • İnan, M. (2004). 3-9 Yaş Çocukları İçin Uygulamalı Hareket Eğitimi Öğretmen El Kitabı.İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • İnanç, B.Y., Bilgin, M. ve Kılıç Atıcı, M. (2007). Gelişim Psikolojisi (3. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Kakebeeke, T. H., Lanzi, S., Zysset, A. E., Arhab, A., Messerli-Bürgy, N., Stuelb, K., ... & Puder, J. J. (2017). Association between body composition and motor performance in preschool children. Obesity facts, 10(5), 420-431.
  • Kale, R. (2003). Beden Eğitimi ve Oyun öğretimi (1. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kıvanç, R. (2020). 24-36 aylık çocuğu olan annelerin özyeterlik algıları ve çocuk yetiştirme tutumları ile çocuğun motor gelişimi arasındaki ilişkinin incelenmesi.
  • Morano, M., Colella, D., & Caroli, M. (2011). Gross motor skill performance in a sample of overweight and non-overweight preschool children. International Journal of Pediatric Obesity, 6(sup2), 42-46. Morris, M.A., Atwater, E.A., Williams, J.M. ve Wilmore, H.J. (1980). Motor Performance and Antropometric Screening Measurements for Preschool Age Children. Motor Development: Theory into Practice, Managroph 3 Motor Skills.
  • Müniroğlu, R. S. (1995). Anaokullarına devam eden dört-beş yaş grubu çocukların motor gelişim düzeylerine etki eden bazı faktörler üzerinde bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özer, D. S. ve Özer, K. (2020). Çocuklarda Motor Gelişim (10. Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Özyürek, A., & Begde, Z. (2016). Öğretmen ve anne-baba tutumlarının okul öncesi dönem çocuklarının problem çözme becerilerine etkisi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 204-232.
  • Pollatou, E., Karadimou, K., & Gerodimos, V. (2005). Gender differences in musical aptitude, rhythmic ability and motor performance in preschool children. Early child development and care, 175(4), 361-369.
  • Payne, V. G. ve Isaacs, L. D. (5 Ed.). (2005). Human Motor Development: A Life Span Approach. Boston: Mcgraw- Hill.
  • San Bayhan, P. ve Artan, İ. (2007). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul: Morpa Yayınları.
  • Schnabl-Dickey, E. A. (1977). Relationships between parents' child-rearing attitudes and the jumping and throwing performance of their preschool children. Research Quarterly. American Alliance for Health, Physical Education and Recreation, 48(2), 382-390.
  • Sever, H. (2020). 5-6 yaş grubunda çocuğu olan ebeveynlerin tutumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Sevimay, D. (1986). Okulöncesi çağı çocuklarının motor performanslarının incelenmesi. (Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Sümer, N., Gündoğdu Aktürk, E., ve Helvacı, E. (2010). Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye’de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25), 42-59.
  • Ulutaş, A., Demir, E. ve Yayan, E. H. (2017). Motor gelişim eğitim programının 5-6 yaş çocukların kaba ve ince motor becerilerine etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1523-1538.
  • Uygun, N. ve Kozikoğlu, İ. (2020). Çocukları okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden ebeveynlerin tutumlarının incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1494-1507.
  • Yarımkaya, E. ve Ulucan, H. (2015). Çocuklarda hareket eğitimi programının motor gelişimi üzerinde etkisi. Uluslararası Sanatta Yeni Trendler Dergisi, 4(1), 37-48.
  • Winnick, J. P. (4 Ed.). (2005). Adapted Physical Education And Sports, Champaign: Human Kinetics.