Idare Hukukunun Işlevine Yönelik Bir Yaklaşım: “Trafik Işığı Metaforu”

Genel olarak idare hukuku, idarenin görev, yetki ve teşkilat yapısı ile hukuka aykırılıklara karşı öngörülen denetim mekanizmalarını düzenleyen kuralları ele almaktadır. Doktrinde idare hukukunun işlevine ilişkin ise, idarenin denetim altında tutulması ve kamu hizmetlerinin etkin şekilde yerine getirilmesine katkı sunulması olmak üzere iki temel anlayış ortaya konulmaktadır. Bu anlayışlar, idare hukukunun işlevine dair geliştirilmiş trafik ışığı metaforunu oluşturan iki önemli teori olarak kırmızı ışık ve yeşil ışık teorilerinin esasını teşkil etmektedir. Söz konusu teorilerden kırmızı ışık teorisi, idarenin yargısal denetimini merkeze alırken; yeşil ışık teorisi, demokratik veya siyasi hesap verebilirlik biçimlerini ön plana çıkararak idare hukukunun faaliyetleri kolaylaştırıcı rolüne dikkat çekmektedir. Bu iki teorinin yanı sıra kabul edilen sarı ışık teorisi ise, yargısal denetimin önemini göz ardı etmemekle birlikte, yapılacak denetimler ile bireylerin ihtiyaçlarının karşılanması amacı arasında bir denge kurulması gerekliliğine vurgu yapmaktadır. Çalışmada idare hukukunun işlevine yönelik bir yaklaşım olarak trafik ışığı metaforunu oluşturan kırmızı ışık, yeşil ışık ve sarı ışık teorileri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

İdare Hukukunun İşlevi, Trafik Işığı Metaforu, Kırmızı Işık Teorisi, Yeşil Işık Teorisi, Sarı Işık Teorisi

An Approach to the Function of Administrative Law: “The Traffic-Light Metaphor”

Administrative law typically deals with the rules governing the duties, powers and organizational structure of the administration and the control mechanisms prescribed against illegalities. In the doctrine, there are two basic approaches related to the function of administrative law: keeping the administration under supervision and contributing to the effective provision of public services. These approaches constitute the basis of the red light and green light theories as two important theories that form the traffic-light metaphor developed for the function of administrative law. While the red light theory puts the judicial control of the administration at the center, the green light theory draws attention to the role of administrative law in facilitating activities by emphasizing the forms of democratic or political accountability. In addition to these two theories, while the accepted amber light theory does not ignore the importance of judicial supervision, it emphasizes the need to establish a balance between supervision to be conducted and the purpose of meeting the needs of individuals. In this study, the red light, green light and amber light theories, which constitute the traffic-light metaphor, will be examined as an approach to the function of administrative law.

Keywords:

Function of Administrative Law, Traffic-Light Metaphor, Red Light Theory, Green Light Theory, Amber Light Theory,

PDF

___

Akyılmaz B, Sezginer M and Kaya C, Türk İdare Hukuku (9th edn, Savaş Yayınevi 2018).
Alan N, “Demokratik Hukuk Devleti ve Anayasa” (2003) 58(1) Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 1-9.
Aronson M and Groves M, Judicial Review of Administrative Action (5th edn, Pyrmont Lawbook Co.-Thomson Reuters 2013).
Atay EE, “Hukuk Devleti İlkesi Işığında İdarenin Denetimi ve Kamu Denetçiliği Kurumu” (2014) 1 Ombudsman Akademik 1-30.
Balta TB, Çev. Turgut T, “Türkiye’de İdare Hukuku ve İdare Bilimi” (1967) 22(4) Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 261-266.
Brunet E, “A New Breed of Law Book?” (1985) 2 Duke Law Journal 523-539.
C. Aman Jr. A, “Administrative Law in Global Era: Progress Deregulatory Change and the Rise of the Administrative Presidency” (1988) 73(6) Cornell Law Review 1101-1247.
Cane P, “Theory and Values in Public Law” in Paul Craig and Richard Rawlings (eds), Law and Administration in Europe: Essays in Honour of Carol Harlow (Oxford University Press 2003) 3-23.
Coggon J, Syrett K and Viens AM, Public Health Law: Ethics, Governance and Regulation (Routledge 2017).
Craig P, “Theory and Values in Public Law: A Response” in Paul Craig and Richard Rawlings (eds), Law and Administration in Europe: Essays in Honour of Carol Harlow (Oxford University Press 2003) 23-47.
Çağlayan R, İdare Hukuku Dersleri (5th edn, Adalet Yayınevi 2017).
Duran L, İdare Hukuku Ders Notları (İÜHF Yayınları 1982).
Esparraga F and Ellis-Jones I, Administrative Law Guidebook (2nd edn, Oxford University Press 2016).
Galanga D, “Red Light and Green Light Theories: The United Kingdom and The Sri Lankan Experience” .
Goldring J, “Administrative Law: Teaching and Practice” (1986) 15 Melbourne University Law Review 489-507.
Gören Z, “Sosyal Devlet İlkesi ve Anayasa Hukuku Açısından Yaşam Kalitesi” (1997) 14 Anayasa Yargısı Dergisi 93-153.
Gözler K, İdare Hukuku C.I (3rd edn, Ekin Basım Yayın Dağıtım 2019).
Gözlügöl SV, “Uluslararası Hukuk Boyutuyla Hukukun Üstünlüğü” (2013) XVII(1-2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1423-1453.
Gümüş AT, “Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü” (2010) 18(2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 117-158.
Hancher L and Ruete M, “Forever Amber?” (1985) 48(2) The Modern Law Review 236-243.
Harlow C and Rawlings R, Law and Administration (3rd edn, Cambridge University Press 2009).
Jayakumar S, “Administrative Law in India-The Fire Fighting and The Fire Watching Functions” (2011) IV(2) Law Quest 81-90.
Kalabalık H, İdare Hukuku Dersleri C.I (5th edn, Seçkin Yayıncılık 2019).
Karayalçın Y, “Hukukun Üstünlüğü (Kavram – Bazı Problemler)” in Hayrettin Ökçesiz (eds), Hukuk Devleti (AFA Yayıncılık 1998).
Klaaren J, “Red Light, Green Light” (1999) 15 SAJHR 209-217. Leyland P and Anthony G, Textbook on Administrative Law (7th edn, Oxford University Press 2013).
Leyland P, The Constitution of The United Kingdom-A Contextual Analysis (3rd edn, Oregon Hart Publishing 2016).
Maree PJH, “Investigating an Alternative Administrative-Law System in South Africa” . O’Fee C, “A New Perspective on The Public-Private Divide? Justiciability of Government Contracting Decisions Following Ririnui and Problem Gambling” 49(1) VUWLR 133-155.
Özay İH, Günışığında Yönetim (3rd edn, Filiz Kitabevi 2017).
Rubenstein DS, “Relative Checks: Towards Optimal Control of Administrative Power” (2010) 51(6) William&Mary Law Review 2169-2241.
Scope of Administrative Law, .
Stott D and Felix A, Principles of Administrative Law (Cavendish Publishing Limited 1997).
Şen M, “İdarenin Yargısal Denetiminin Sınırlarına İlişkin Modeller” (2013) XVII(1-2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1623-1641.
Taggart M, “Prolegomenon to an Intellectual History of Administrative Law in the Twentieth Century: The Case of John Willis and Canadian Administrative Law” (2005) 43(3) Osgoode Hall Law Journal 223-267.
Taggart M, “Reinvented Government, Traffic Lights and The Convergence of Public and Private Law” (1999) Review of Harlow and Rawlings: Law and Administration PL124.
Tomkins A, “In Defence of The Political Constitution” (2002) 22(1) Oxford Journal of Legal Studies 157-175.