2013

Muhasebe Denetimi ve İç Kontrol Sisteminin İşletmelerde İnovasyon Yapma Yeteneğine Etkileri Üzerine Ampirik Bir İnceleme

Denetim mekanizmaları, işletmelerde beklenen hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirlemede önemli role sahip bir faaliyettir. Kontrol sistemleri, kaynak kullanımında verimlilik sağlanması noktasında yönetim üzerinde birtakım etkiler oluşturmaktadır. Ancak denetimin işletmelerin yenilik yapabilme gücü üzerindeki etkileri noktasında yeterince durulmadığı görülmektedir. Muhasebe denetimi ve iç kontrol sistemleri işletmelerin nicel ve nitel birçok parametresi üzerine orta ve uzun vadeli etkiler ve sonuçlar çıkarmaktadır. Söz konusu etkilerin doğru tespiti ise özellikle nitel performansın devamında ise nicel performansın gelişmesine katkı sağlayacaktır. Denetim aracılığıyla, kaynakların verimli kullanımı bütçe kontrolünü ve araştırma geliştirme faaliyetlerini ayrılan finansmanın artımına yardımcı olmaktadır. Araştırma geliştirme fonlarındaki artış ise firmanın inovasyon yapabilme becerisini etkileyecektir. Bu önemli öngörünün işletmelerde ne kadar rasyonelize edildiğini belirlemek için gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı denetim mekanizmalarının işletmelerin inovasyon yapabilme yetenekleri üzerindeki etkilerini ortaya çıkarmaktır. Gerçekleştirilen ampirik analizler sonucunda muhasebe denetiminin ve iç kontrol sisteminin etkin kullanımının işletme kaynakları üzerin olumlu etkiler oluşturduğu, bu olumlu değişiminde işletmenin inovatif yeteneklerini geliştirir nitelikte sonuçlar verebileceği belirlenmiş ve buna bağlı olarak da uygulayıcılar ve araştırmacılara yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Muhasebe Denetimi, İnovasyon, İç Kontrol, Verimlilik, Araştırma Geliştirme, Kaynak Kullanım

An Empirical Study on the Effects of Accounting Audit and Internal Control System on the Innovation Ability of the Enterprises

Audit mechanisms are an activity that has an important role in determining whether the expected targets or in the business are being achieved. Control systems have some impact on management at the point of efficiency in resource utilization. However, it appears that the supervisory authorities are not sufficiently focused on the impact on the power to innovate. Accounting audit and internal control systems produce mid-range and long-term effects and results on many quantitative and qualitative parameters of enterprises. Correct detection of these effects will contribute to the development of quantitative performance, especially if the qualitative performance continues. Through the control implementations, efficient use of resources helps increase the financing of budget control and research and development activities. The increase in research and development funds will affect the firm's ability to innovate. The purpose of this work to determine how much this important vision is rationalized in the business is to reveal the effects of the control mechanisms on the ability of enterprises to innovate. As a result of the empirical analyzes, it has been determined that effective use of accounting audit and internal control system has positive effects on business resources and in this positive change, it is determined that the operator can give results that improve innovative abilities and accordingly suggestions for practitioners and researchers have been developed.

Keywords:

Accounting Audit, Innovation, Internal Control, Productivity, Research Development, Resource Usage,

PDF

___

ACAR, Durmuş, Özen AKÇAKANAT, “Devlet Üniversitelerinin Muhasebe Birimlerinin İç Kontrol Sistemine İlişkin Algı Düzeyleri İle Mevcut Uygulamalarının Karşılaştırılması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 28, s.1-17.
AURELI, Selena, The Introduction of Innovative Performance Measurement and Management Control Systems: The Role of Financial Investors and Their Acquired Companies, Emerald Group Publishing Limited, 2010, p. 81-114.
BAKKAL, Hakan, Alper KASIMOĞLU, “İç Kontrol Sistemine Karşılaştırmalı Bir Bakış: COSO ve COCO Modeli”, Mevzuat Dergisi, Cilt 15, s.1-14.
BAŞER, Barış Cihan, Arife YILMAZ, Zeynep İYİLER, Kümeler İçin İnovasyon ve AR-GE Yönetimi Kılavuzu, T.C. Ekonomi Bakanlığı İhracat Müdürlüğü, 2013.
BISBE, Josep, Ricardo MALAGUEÑO,”The Choice of Interactive Control Systems Under Different Innovation Management Modes”, European Accounting Review, Issue 18, 2009, p. 371–405.
CALONTONE, Roger, Shawnee K. VICKERY, Cornelia DROGER, “Business Performance And Strategic New Product Development Activities: An Empirical Investigation”, Journal of Production Innovation Management, Issue 12, 1995, p.214–223.
CHENHALL, Robert H. “Accounting For The Horizontal Organization: A Review Essay”, Accounting Organizations and Society, Volume 33, p.517–550.
ELÇİ, Şirin, İnovasyon Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı, 7.Baskı. İstanbul, Acar Matbaacılık, 2006.
EMİR, Murat , “Hile Denetimi”, Mali Çözüm Dergisi, Cilt 18, Sayı 86, 2008, s. 109-121.
ERDOĞAN, Murat , “Muhasebe, Denetim ve Bağımsız Denetimin Gerekliliği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2002, sayı 5, s.51-63.
EROL, Mikail , “İşletmelerde Yaşanan Yolsuzluklara (Hata ve Hileler) Karşı Denetimden Beklentiler”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 2008, s.229-237.
GOOLD, Micheal, John J. QUINN “The Paradox of Strategic Controls” Strategic Management Journal, 1990, Issue 11, p. 43–57.
GÖKÇE, Sinem Güravşar, “İnovasyon Kavramı ve İnovasyonun Önemi”, Fırat Kalkınma Ajansı, 2010.
GÜRBÜZ, Hasan, Muhasebe Denetimi, 4.Baskı, Bilim Teknik Yayınevi, 1995.
HATUNOĞLU, Zeynep, Nurettin KOCA, Mustafa KILLI, “İç Kontrolün Muhasebe Sistemindeki Hata ve Hilelerin Önlenmesindeki Rolü Üzerine Bir Alan Çalışması”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 20, 2012, s. 169-189.
İBİŞ, Cemal, Özgür ÇATIKKAŞ, “İşletmelerde İç Kontrol Sistemine Genel Bakış, Sayıştay Dergisi, Sayı 85, 2012, s. 95-122.
KALÇA, Adem, Yeşim ATASOY, “Ekonomik Büyüme Aracı Olarak Bilgi Yayılımları ve İnovasyon”. The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management, Sayı 3, s.95-110.
KAVAL, Hasan, “Muhasebe Denetimi”, 2.Baskı, Ankara, Gazi Kitapevi, 2005.
KENNEDY, Tom, John AFFLECK-GREVES, “The impact of Activity-Based Costing Techniques on Firm Performance”, Journal of Management Accounting Research; 13: 19-45.
LI, Ping, Wei SHU, Qingquan TANG, Ying ZHENG “Internal Control And Corporate Innovation: Evidence From China”, Asia Pasific Accounting & Economics, 2017, August (3-4), p.1-21.
OSLO KILAVUZU, 3. Basım, TÜBİTAK 2006, s.20.
ÖZÇELİK, Didem, “Muhasebe Denetiminde Kullanılan Kanıt Toplama Teknikleri”, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015, s. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
ÖZEN, Üstün, Murat BİNGÖL, “İşletmelerde Bilişim Teknolojileri ve Yenilikçilik: Erzurum, Erzincan ve Bayburt’taki Kobi’lerde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, s. 400-417.
SCHRERER Frederic M., David ROSS, Industrial Market Structure and Economic Performance, Houghton Miflin: Boston, 1990.
TOPÇU, Mustafa Kemal, “Kamuda İç Kontrol Sisteminin COSO Modeli Bağlamında Taşrada Uygulanabilirliği: İhalelerde Uygulanmasına Yönelik İki Vaka Analizi”, Sayıştay Dergisı̇, Sayı 91, s. 5-31.
TÜRKER, Can, “Maddi Duran Varlıkların Bağımsız Denetimi ve Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2008, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
YAM, Richard C.M., Jian CHENG GUAN Kit Fai PUN Esther P.Y. TANG, “Audit of Technological Innovation Capabilities in Chinese Firms: Some Empirical Findings in Beijing, China”, Research Policy, Volume 33, Issue 8, 2004, p. 1123-1140.
ZIZLAVSKY, Ondrej “The Balanced Scorecard: Innovative Performance Measurement and Management Control System”, Journal of Technology Management & Innovation, Volume 9, Issue 3, 2014, p.210-222.