COVID-19 SALGINI SÜRECİNDE ÖRGÜTSEL KRİZ İLETİŞİMİ: GIDA SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Kriz dönemlerindeki iletişim örgütler için her zaman önemli bir noktaya işaret etse de Covid-19 salgını sürecinde daha karmaşık ve kritik hale gelmiştir. Etkin iletişim, özellikle gıda tedariği ve üretimi, sağlıklı gıdaya erişim ve gıda güvenliği meselelerinde farklı bir boyut kazanmıştır. Bu çerçevede araştırmamızın amacı, Türkiye’deki büyük gıda firmalarının salgın sürecinde geliştirdikleri temel kriz iletişimi yaklaşımlarını anlamaktır. Bu amaçla, 12 gıda üreticisine ait iletişim mesajları metinsel özellikleri, konu başlıkları ve kriz yanıt stratejileri bakımından karşılaştırmalı biçimde incelenmiştir. Bu inceleme için yazındaki iki farklı kriz iletişimi yaklaşımından faydalanılmıştır. Analiz bulguları, kriz iletişiminin etkinliği açısından firmalar arasında önemli farklara işaret etmektedir. En yoğun kullanılan strateji iyi niyet gösterme/ güven verme olurken mevcut iletişim anlayışlarının kriz döneminde paydaşlara geribildirim sağlama ve somut destek gösterme boyutlarında hayli yetersiz kaldığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Covid-19, kriz iletişimi, durumsal kriz iletişimi kuramı, gıda sektörü, gıda güvenliği, örgütsel iletişim stratejisi

ORGANIZATIONAL CRISIS COMMUNICATION DURING COVID-19 PANDEMIC: THE CASE OF FOOD INDUSTRY

Although communication in crisis periods always points to an important challenge for organizations, it has become more complex and critical during the Covid-19 outbreak. Effective communication is particularly needed with respect to food supply and production, access to healthy food and food safety. In this context, the aim of our research is to understand the main crisis communication approached the largest food companies has developed in the epidemic process in Turkey. For this purpose, communication messages of 12 food producers were analyzed in a comparative manner based on their textual features, topics and crisis response strategies. For this review, two prominent crisis communication approaches have been utilized. Findings point to significant differences among firms in terms of communication effectiveness. While the most used strategy is showing goodwill / giving confidence, the food producers’ communication approaches can be regarded inadequate in providing feedback and showing concrete support for stakeholders during the crisis period.

Keywords:

Covid-19, crisis communiation, situational crisis communication theory, food industry, food security, organizational communication strategy,

PDF

___

Akbulut, E. (2011). Sivil Toplum Kuruluşlarının Kurumsal İtibar Yönetimi Sürecinde Halkla İlişkiler Uygulamalarının Rolü [Yayınlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Akçacı, T., ve Çınaroğlu, M. S. (2020). Yeni Koronavirüs (COVID-19) Salgınının Lojistik ve Ticarete Etkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, Özel Sayı, 447-456.
Akdağ, M., ve Taşdemir, E. (2006). Krizden Çıkmanın Yolları: Etkin Bir Kriz İletişimi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4(2), 141-157.
Akın M. B., ve Akın, M. S. (2020). Gıda güvenliği ve COVID-19. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 5(3): 268-277.
Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
Bat, M., ve Yurtseven, Ç. (2014). Sosyal medyada kurumsal kriz yönetimi: Onur Air örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(3), 197-223.
Coombs, W. T. (2007). Protecting organization reputations during a crisis: The development and application of situational crisis communication theory. Corporate Reputation Review, 10, 163–176.
Coombs, W. T. (2004). Impact of past crises on current crisis communication: Insights from situational crisis communication theory. The Journal of Business Communication, 41(3), 265-289.
Coombs, W. T. (1998). An Analytic Framework for Crisis Situations: Better Responses From a Better Understanding of the Situation. Journal of Public Relations Research, 10: 3, 177-191,
Coombs, W. T. (1995). Choosing the right words: The development of guidelines for the selection of the “appropriate” crisis-response strategies. Management Communication Quarterly, 8(4), 447-476.
Coombs, W. T. ve Holladay, S.J. (2005). An Exploratory Study of Stakeholder Emotions: Affect and Crises. İçinde: Ashkanasy, N. M. Zerbe, W. J. and Härtel, C. E. J. (Ed.) The Effect of Affect in Organizational Settings (Research on Emotion in Organizations, Vol. 1). Emerald Group Publishing Limited, Bingley, pp. 263-280.
Coombs, W. T., ve Holladay, S. J. (2002). Helping Crisis Managers Protect Reputational Assets: Initial Tests of the Situational Crisis Communication Theory. Management Communication Quarterly, 16(2), 165-186.
Green, P. S. (1996). Şirket Ününü Korumanın Yolları. Abdullah Ersoy (çev). Ad Yayıncılık, İstanbul.
Gürsoy, T. (1999). Reklam Terimleri ve Kavramları Sözlüğü. Adam Yayıncılık, İstanbul.
Hofstede, G. (1983). National cultures revisited. Behavior Science Research, 18(4), 285-305.
İnceoğlu, S. (2017). Havayolu şirketlerinin kriz döneminde uygulaması beklenen stratejileri. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 9(4), 89-104.
Kara, T. (2020). Sosyal medyada kriz iletişimi: Futbol taraftarlığı perspektifi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 12(1), 71-82.
Kash, T., ve Darling, J. (1988). Crisis management: Prevention, diagnosis and intervention. Leadership and Organisation Development Journal, 19(4), 179-186.
Kavoğlu, S. (2013). Güncel Bir Olgu Olarak Yeni Medya ve Kriz İletişimi: Örnek Vaka Analizi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(1), 49-63.
Levent, C. E. (2020). Covid-19 Salgınının gıda ve içecek sektöründeki şirketlerin hisse senedi getiri ve volatilitesine etkisi. Turkish Studies, 15(6), 721-737.
Özdemir, B. P. ve Yamanoğlu, M. A. (2010). Durumsal Kriz İletişimi Teorisinin Türk Eczacıları Birliği (TEB) Örnek Olayı Çerçevesinde İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi İletişim FakültesDergisi, 2(1), 123-136.
Peker, Ö. ve Aytürk, N. (2000). Etkili Yönetim Becerileri Öğrenilebilir ve Geliştirilebilir. Yargı Yayınevi, Ankara.
Tarmur, S. ve Yılmaz, G. (2019). PwC Küresel Kriz Araştırması 2019. https://www.pwc.com.tr/kuresel-kriz-arastirmasi-2019.
Stone, P. J., Dunphy, D. C., Marshall, S. S., ve Ogilvie, D. M. (1966). The General Inquirer: A Computer Approach to Content Analysis. MIT Press, Massachusetts.
Şen, M. A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) salgınının Türkiye’deki yemek firmalarında oluşturduğu etkinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Afet ve Risk Dergisi, 3(1), 89-100.
Tan, E., Pang, A. ve Kang, J. (2019). Breaking bad news with CONSOLE: Toward a framework integrating medical protocols with crisis communication. Public Relations Review, 45, 153–166.
ELEKTRONİK KAYNAKLAR URL-1 https://www.sbb.gov.tr/istihdam/ (Erişim Tarihi: 15.03.2021) URL-2 https://iaupratolyesi.wordpress.com/2017/11/03/borusan-kriz-iletisimi-analizi/ (Erişim Tarihi: 03.12.2020) URL-3 https://www.aso.org.tr/wp-content/uploads/2017/09/3.pdf (Erişim Tarihi: 17.01.2021) URL-4 http://www.iso500.org.tr/500-buyuk-sanayi-kurulusu/2019/ (Erişim Tarihi: 20.01.2021)