TAŞINIR MÜLKİYETİNİN DEVRİNDE SEBEBE BAĞLILIK VE SOYUTLUK KAVRAMLARI VE BU KAVRAMLAR KAPSAMINDA SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME

Zenginleşmeden söz etmek için bir kimsenin bir hakkının malvarlığından çıkması ve malvarlığından çıkan bu hakkın bir başkasının malvarlığına geçmiş olması gerektiği açıktır. Bir malın zilyetliği başkasının eline geçmiş, yani zilyetlik yitirilmiş olsa bile, bu mal üzerindeki hak hala zilyetliği yitirenin malvarlığından çıkmamış ise, bu kişi fakirleşmiş, bir başkası da bu hak ile zenginleşmiş olamaz. Taşınır mülkiyetinin devri (veya bir taşınır üzerinde sınırlı bir ayni hakkın kurulması) konusunda ise iki görüş savunulmaktadır. Katıldığım ve baskın olduğu kabul edilen sebebe bağlılık görüşü ve soyutluk görüşü. Bunların yanı sıra, yine baskın görüşe göre, sebepsiz zenginleşme hükümleri, istenilen sonuca başka bir yoldan ulaşma imkânı olmadığında başvurulabilecek hukuk yoludur. Bu veriler ışığında, sebepsiz zenginleşmede iade yükümlülüğü ve bir de iyiniyetli zenginleşenin iade yükümlülüğü ile kötü niyetli zenginleşenin iade yükümlülüğü ayrımı üzerinde durulmasına bir uygulama alanı bulmak zor olacaktır. Öncelikle işleme, karışma ve birleşme dışında bir taşınır ile zenginleşebilsin ki, zenginleşme konusu bu taşınırın nasıl ve ne kapsamda iade edilmesi gerekeceği gündeme gelebilsin. 

___

  • [1] AKİPEK, Jale G./ Akıntürk, Turgut: Eşya Hukuku, İstanbul 2009 [2] AYBAY, Aydın/ HATEMİ, Hüseyin: Eşya Hukuku, İstanbul 2009 [3] ANTALYA, Gökhan: Eşya Hukuku, İstanbul 2009 [4] ANTALYA, Gökhan, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Cilt II, İstanbul 2015 [5] BURCUOĞLU, Halûk: Paranın Başkasının Parası İle Karışması Üstüne Bir Deneme, Av. Dr. Faruk EREM Armağanı, Ankara 1999, s. 79-100 [6] EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 20. Baskı, Ankara 2016 [7] ERTAŞ, Şeref: Yeni Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Eşya Hukuku, 4. Baskı, Ankara 2002 [8] HATEMİ, Hüseyin/ GÖKYAYLA, Emre: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, İstanbul 2011 [9] KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip [HATEMİ/SEROZAN/ARPACI]: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, Birinci Cilt, 4. Bası, İstanbul 2008 [10] OĞUZMAN, M. Kemal/ SELİÇİ, ÖZER/ OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Eşya Hukuku, 19. Baskı, İstanbul 2016 [11] OĞUZMAN, M. Kemal/ ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 2. Cilt, 13. Bası, İstanbul 2017 [12] ÖZ, M, Turgut: Öğreti ve Uygulamada Sebepsiz Zenginleşme, İstanbul 1990 Taşınır Mülkiyetinin Devrinde Sebebe Bağlılık ve Soyutluk Kavramları ve Bu Kavramlar Kapsamında Sebepsiz Zenginleşme Hukuk Fakültesi Dergisi Year 4 Issue 1 - June 2018 (57-82)82 [13] REİSOĞLU, Safa, Türk Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 23. Bası, İstanbul 2012 [14] SEROZAN, Rona: Taşınır Eşya Hukuku, İstanbul 2002 [15] SEROZAN, Rona: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, üçüncü Cilt, İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme, 7. Bası, İstanbul 2016 [16] SİRMEN, Lale: Eşya Hukuku, 3. Bası, Ankara 2015 [17] TANDOĞAN, Haluk: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, Cilt I/1, 5. Basım, İstanbul 1988 [18] TEKİNAY, Selâhattin Sulhi: Medeni Hukukun Genel Esasları ve Gerçek Kişiler Hukuku, 6. Bası, İstanbul 1992 [19] TEKİNAY, Selâhattin Sulhi: Menkul Mülkiyeti ve Sınırlı Aynî Haklar, Eşya Hukuku II/3, İstanbul 1994 [20] TEKİNAY, Selâhattin Sulhi/ Akman, Sermet/ BURCUOĞLU, Halûk/ ALTOP, Atilla, Tekinay Borçlar Hukuku, 7. Bask. İstanbul 1993 [21] TEKİNAY, Selâhattin Sulhi / AKMAN, Sermet/ BURCUOGLU, Halûk/ ALTOP, Atilla: Tekinay Eşya Hukuku, Cilt I, Zilyedlik-Tapi SiciliMülkiyet, 5. Bası. İstanbul 1989