Batı dünyasının Doğuya ve İslâm’a karşı zihniyetini şekillendiren ve diğer sosyal bilimlerin de söylemine tesir eden oryantalizm çalışmaları, XIX. yüzyılda gelişimini tamamlamış ve sistemli bir disiplin halini almıştır. Oryantalizm ve sömürgeciliğin resmî olarak ittifak ettiği bu dönemde işgal faaliyetlerine paralel olarak İslâm Dini ve tarihi hakkında elde edilen bilgiler de Müslümanlara karşı yürütülen çok yönlü faaliyetlerde kullanılmıştır. İslam Dinine ve Tarihine yönelik oryantalistlerce dile getirilen ithamlara bu dinin müntesiplerince çeşitli reaksiyonlar gösterilmiştir. Osmanlı matbuatında oryantalist ithamlara karşı kalem mesaisi yürüten aydınlardan biri de Ahmet Mithat Efendi’dir. Yazar, İslâm medeniyetinin buhranlı dönemine ve bu medeniyetin son büyük atılımı niteliğinde olan Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşüne tanıklık etmiştir. Bir kriz döneminde tarihin ve toplumun sorumluluğunu yüklenmeye çalışan yazar, pek çok konuda sarf etmiş olduğu fikrî ve edebî mesai sonucu zengin bir literatür oluşturmuştur. Birçok türde eser kaleme alan yazar, bilhassa son yıllarında, oryantalistler kongresinde edindiği izlenimlerin de üzerinde bıraktığı tesir sonucu İslâm tarihine dair meseleleri konu edinmiş ve bu minvalde eserler kaleme almıştır. Bu çalışmada oryantalistlerin İslâm dini, İslam tarihi ve İslam Peygamberi’ne yönelik iddiaları karşısında Ahmet Mithat Efendi’nin tutumu ve onun oksidentalist kimliği ele alınacaktır. Bu doğrultuda öncelikle oryantalizmin tarihi arka planına ve İslam dinini hedef alan yaklaşımlarına kısaca değinilecektir.