İslam Aile Hukukunda Boşanma Normlarının Kazakistan Medeni Kanunu İle Mukayesesi -Yürürlükte Olan Kazakistan Medeni Kanunu ve Yerleşik Geleneğe Bağlı Bir İnceleme-

Evlilik akdi yapılırken genellikle tüm hukuk sistemlerinde ilk şartlardan biri nikâhın devamlı olmasıdır. Bu nedenle evlilik akdi yapan taraflardan, hayatının sonuna kadar birlikte olmaları istenir. Evliliğe bu niyetle adım atılmasına rağmen bazı sebeplerden dolayı boşanma olabilmektedir. Süreç içerisinde yaşanan birtakım olaylar, hatta psikolojik değişimler de bunda etkili olabilmektedir. İslam hukukunda bazı şartlarla boşanmaya izin verildiği gibi, Kazakistan Medeni Kanunu’nda da gerekli delillerin bulunması durumunda veya tarafların müracaatıyla boşanmalarına müsaade edilmektedir. Müslümanlığı kabul ettiği andan itibaren Kazakların toplumsal ve bireysel geleneğinde İslam’ın etkili olduğu söylenebilir. Çünkü Kazak toplumunun geleneği İslam dini ve hukukundan etkilenmiştir. Böylece Kazakların geleneğindeki evlenme, eşler arasındaki sorumluluklar, çocukların eğitimi, boşanma ve sonrasındaki durumlar, aile ile ilgili birçok kelimeler ve ifadeler İslam geleneğine ve inancına uygun şekilde dönüşmeye başlamıştır. Orta Asya’da yani şimdiki Kazak topraklarında kurulan Büyük Karahanlılar devletinin kendilerini İslam yurdu olarak ilan etmiş olması bunun delilidir.

Comparison of Divorce Norms in Islamic Family Law and Kazakhstan’s Civil Law -a Study on the Civil Code of the Republic of Kazakhstan and Based on Established Traditions-

When making a marriage contract, one of the first conditions of the entire legal system is based on the continuity of the marriage. For this reason, legal systems require the parties to be together until the end of their life. Although this is the case in the beginning, divorce may occur due to some reasons or events or even psychological changes. Divorce is permitted in Islamic law for several reasons, as well as in Kazakhstan’s civil law, when evidence is proven or via petition. Since Kazakh society adopted Islam, it can be said that the social and individual traditions have observed the conditions of Islam. Therefore, traditions of Kazakh society have been influenced by the Islamic religion and law. Thus, marriage, responsibilities between spouses, education of children, divorce and aftermath have strengthened with new norms. It is the proof of this that the Great Karakhanids declared themselves as their homeland of Islam in the current Kazakh lands of the stew in Central Asia before a long time passed.