Türkiye’de İş Sağlığı Ve Güvenliği Teftişlerinin İstatistiksel Açıdan Değerlendirilmesi

Amaç: Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği teftişlerinin içerik ve yeterliliği eskiden beri tartışılan bir konu olmakla birlikte, kömür madenleri ve inşaat şantiyelerinde meydana gelen büyük iş kazaları sonrasında uzun süre gündemi meşgul etmiştir. Makale, resmi istatistiklerde yer alan veriler ışığında, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği teftişlerinin yeterliliğini nicel açıdan değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: İstatistiki veriler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından her yıl yayınlanan çalışma istatistikleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun iş kazaları ve işyeri istatistiklerinden yararlanılarak derlenmiştir. Veriler tablolanarak, işyeri sayısı, çalışan sayısı ile en çok ölümlü kaza meydana gelen maden, inşaat, metal, kara taşımacılığı ve tekstil işkollarındaki teftiş sayıları ve oranları hesaplanarak yorumlanmıştır. Sonuç: Çalışma hayatında iş kazalarının kabul edilebilir bir seviyeye indirilmesi için güncel ve uygulanabilir bir mevzuat oluşturmak kadar, mevzuatın uygulanmasına zorlayacak tedbirlerin de alınması gerekmektedir. Türkiye’de iş teftişi oranları, denetlenen işyeri ve çalışan sayısı açısından yeterli düzeyde değildir. Riskli sektörlerde teftiş oranları arttırılmalıdır. Teftişler, işletmenin türü ve büyüklüğüne göre planlı gerçekleştirilmeli, kaynaklar daha etkin kullanılmalıdır. Teftişlerin etkinliğinin arttırılması için yöntem geliştirilmeye yönelik araştırma ve çalışmaların yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Teftişi, İş Kazaları, Teftiş Kurulu

Aims: Content and adequacy of occupational health and safety inspections in Turkey long been is an issue that discussed. However, after great industrial accidents occurred in coal mines and construction sites, labour inspections in Turkey has been discussed for a long time. This paper aims to make a quantitative assessment of the adequacy of occupational health and safety inspections in Turkey in the light of the data contained in official statistics. Material and Method: Statistical data has been compiled using statistics of Social Security Institution occupational accidents, workplace and labour statistics and Statistical Yearbooks published annually by the Ministry of Labour and Social Security. The data is presented in tables and inspection numbers and rates are calculated by workplaces, by employees and by the sectors most fatal accidents occurringin Turkey such as coal mine, construction, metal, land transportation and textile inspection. Conclusions: For reducing occupational accidents and illnesses to an acceptable level, should be cerated a current and applicable legislation, but also necessary measures should be taken to enforce the implementation of the legislation. Labor inspection rates in Turkey is not sufficient in terms of workplace and number of employees inspected. Inspection rates should be increased in risky areas. Inspections, should be carried out according to the type and size of enterprises, and resources should be used more effectively. Inspection methods should be developed for increasing the efficiency and should be made efforts researches on labour inspection.

Keywords:

Health and Safety, Labour Inspect, Occupational Accidents, Labour Inspection Board,

PDF

___

Akbulut, A. Ş. (2007). İş Hukukunda İdari Para Cezaları. Ankara.
Akın, L. (2013). İş Sağlığı Güvenliği ve Alt İşverenlik, Ankara.
Aktay, N. (2013). Çalışma Yaşamının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Tarafından Denetimi. Nuray GÖKCEK KARACA, Fatma KOCABAŞ (Ed.), Çalışma Yaşamının Denetimi, Eskişehir, 102-131.
Arioglu E. (2002). To reduce accidents should be increasing the overall efficiency of the sector. Journal of Soil Employers, (54): 1-4.,
Arslanhan, S. & Cünedioğlu, H.E. (2010). Evaluation of Mining Accidents and Results. TEPAV Report.
Aydın, U. (2014). İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına aykırılık sebebiyle uygulanan i̇dari para cezalarına i̇lişkin sorunlar. Çalışma ve Toplum, 4, 11-32.
Bennett, D.J. & Passmore, L.D. (1984). Correlates of coal mine accidents and injuries: a literature review. Accident Analysis and Prevention, 16 (1), 37–45.
Boden, L.I. (1985). Government regulation of occupational safety: underground coal mine accidents 1973–75. American Journal of Public Health, 75 (5), 497–501.
Chamber of Minnig Engineers. (2010). Mining occupational accidents report. (in Turkish).
China Labour Bulletin. (2008). Bone and Blood the Price of Coal in China, CLB Research Report No.6.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (2012). Çalışma Hayatı İstatistikleri.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (2013). Çalışma Hayatı İstatistikleri.
Ercan, A. (2010). Evaluation of the health and safety of workers in the construction sector in Turkey. Journal of Polytechnic, vol.13, no.1, pp.49-51,
Fotta, B.A. & Mallett, L.G. (1997). Effects of mining height on injury rates in U.S. under- ground nonlongwall bituminous coal mines. NIOSH Information Circular Report 9447. NIOSH, Pittsburgh, PA.
Groves, W.A., Kecojevic, V.J. & Komljenovic, D. (2007). Analysis of fatalities and injuries involving mining equipment. Journal of Safety Research, 38 (4), 461–470.
Güyagüler, T. (2002). Prevention of firedamp explosions that occurred in Turkey: proposals and measures. In: Proceedings of the 13th Turkish Coal Congress. Chamber of Mining Engineers. May 29-31, Zonguldak, Turkey. (in Turkish).
Harmancı, M., Öktem, H. & Gülcan, U. (2003). Redevance applications in the Authority of Coal Enterprises and Coal Institution in Turkey. Eti Holding Company. YDK January.
ILO. 2006. Strategies and practice for labour inspection. Document GB.297/ESP/3. Governing Body, 297th Session. Geneva.
İş Teftiş Kurulu Başkanlığı. (2007). İş Teftişi Genel Raporu.
İş Teftiş Kurulu Başkanlığı. İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Müfettiş ve Personel Sayıları. İnternet Adresi: http://csgb.gov.tr/csgbPortal/itkb.portal?page=hakkimizda&id=1.3 Erişim Tarihi: 05.01.2015.
İş Teftiş Kurulu. (2012). İş Müfettişi Nedir? İş Müfettişi Kimdir? Yayın No: 57. Ankara.
Müngen, U. (2011). İnşaat sektöründe başlıca iş kazası tipleri. TMH, Chamber of Civil Engineers, 469(5), 33-39.
Ofluoğlu, G., & Doğru T. (2011). Türkiye’de inşaat işkolu’ndaki iş kazalarının ekonomik boyutları. Kamu-İş Dergisi, 11 (4), 183-218.
Reardon, J. (1993). Injuries and illnesses among bituminous and lignite coal miners. Monthly Labor Review, 116, 49–55.
Rivara, F.P. & Thompson DC. Prevention of falls in the construction industry: evidence for program effectiveness. American Journal of Preventive Medicine. 2000; 18 (4): 23–26.
Salminen S. (1995). Serious occupational accidents in the construction industry. Construction Management and Economics, 13 (4): 299-306.
Sosyal Güvenlik Kurumu. (2012). İstatistik Yıllığı
Süzek, S. (1985). İş Güvenliği Hukuku. Ankara.
Toscano, G. & Windau, J. (1993). Fatal work injuries: results from the 1992 national census. Monthly Labor Review, 116, 3–8.
Tuncer, K. (1998). From history to the present situation of the labour in Zongudak, Göçebe Yayınları, İstanbul. (in Turkish)
Türkiye İstatistik Kurumu. (2013). İş Kazası ve İşe Bağlı Sağlık Sorunları Araştırma Sonuçları.
Türkiye İstatistik Kurumu. Hanehalkı İşgücü Anketi Aralık 2013.
Weil, D. (2008). A strategic approach to labour inspection. International Labour Review, 147 (4), 349-375.