İran’da Devlet, Din Ve Devrim: 1796’dan Bugüne

Kitabın künyesinden öğrendiğimize göre yazar Behrooz Moazami, 1980’lerde ve 1990’larda mülteci olarak İran’daki rejime karşı muhalefet hareketleri içerisinde yer almıştır ve sonrasında akademik alana yönelmiştir. Kendisi, 2007 tarihinden bu yana New Orleans Loyola Üniversitesi Tarih Bölümü’nde öğretim üyesidir ve burada Orta Doğu Barış Araştırmaları Kurumu’nun kurucusudur. Kitap, İran’da Devlet, Din ve Devrim: 1976’dan Bugüne, yazarın 2013 yılında Palgrave Macmillan yayınevi tarafından basılan State, Religion and Revolution in Iran: 1796 to Present adlı İngilizce kitabının Türkçe’ye çevrilmiş halidir. Yazarın biyografisinden de anlaşılabileceği üzere, kitap Moazami’nin muhalefet dönemlerinin bir meyvesidir. Kendisi de kitabın devrim sonrasında İran’da yakın arkadaşları ile yaptığı tartışmanın bir ürünü olduğunu söylemektedir (s. 13). Yazar, 1979’a giden süreçte değişim isteyen grupların çeşitliliğine vurgu yaparken, devrimin liderliğini Humeyni’nin ve destekçilerinin nasıl ele geçirdiklerini anlamanın kitabın yazılış sürecine ilham veren etkenlerden birisi olduğunu söylemektedir. Yazarın bu anlama çabasını ve sürecini etkileyen diğer faktörler ise İran’da devrim sonrası süreçte yaşadığı baskılar, 1983 ve 1992 yılları arasında Paris’te yaşadığı sürgün hayatı ve burada sürgünde olan İranlı entelektüeller ile yaptığı sohbetlerdir. Yazar, bu bağlamda, kitabının onurlu bir şekilde savaşan ve kaybeden, ama tarihinden gurur duyan bir neslin İran tarihini yeniden değerlendirmesinin bir ürünü olduğunu ifade etmektedir (ss. 13-14).
Anahtar Kelimeler:

İran Devrimi, Şiilik

___

  • Behrooz Moazami, İran'da Devlet, Din ve Devrim: 1796'dan Bugüne, İletişim Yayınları, İstanbul, 2018.