Matematik öğretmen adaylarının matematik ve matematik öğretimine yönelik özyeterlik inançları: Boylamsal bir çalışma

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının matematiğe yönelik özyeterlik inançları ile matematik öğretimine yönelik özyeterlik inançlarının dört yıllık lisans eğitimi süresince değişiminin incelenmesidir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden boylamsal tarama kullanılmıştır. Araştırma İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir Eğitim Fakültesi’nin İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programı’na kayıtlı olan 39 öğretmen adayı üzerinde yürütülmüştür. 2011-2012 akademik yılında programa kayıt yaptıran öğretmen adaylarına 2012-2013-2014-2015 bahar döneminin sonunda “Matematik Özyeterlik Algısı Ölçeği” ve “Matematik Öğretimine Yönelik Özyeterlik Ölçeği” uygulanmıştır. Araştırmanın sonunda lisans eğitimi boyunca matematik öğretmen adaylarının matematik öğretimine yönelik özyeterlik inançlarının dördüncü sınıf sonunda anlamlı derecede arttığı, ancak matematiğe yönelik özyeterlik inançlarının değişmediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Matematik özyeterlik inancı, matematik öğretimine yönelik özyeterlik inancı, boylamsal araştırma

Mathematics self-efficacy and mathematics teaching self-efficacy beliefs of pre-service mathematics teachers: A longitudinal study

The aim of this study, is to investigate changes in self-efﬁcacy towards mathematics and mathematics teaching during four-year pre-service teacher education programme. The study was conducted through a longitudinal design within the quantitative research method. Research was conducted on 39 teacher candidates enrolled in the Elementary Mathematics Teacher Education Program of a Faculty of Education in the Central Anatolia Region at the end of the spring term of 2012-2013-2014-2015 years. "Mathematics Self-Efficacy Perception Scale" and "Self-Efficacy Scale for Mathematics Teaching" were used as data collection tools. The results of the research indicated that at the end of fourth grade self-efficacy beliefs towards mathematics teaching have signiﬁcantly increased, however self-efficacy beliefs towards mathematics have not signiﬁcantly changed during pre-service education programme.

Keywords:

Self-efficacy beliefs towards mathematics, self-efficacy beliefs towards mathematics teaching, longitidu-nal study,

PDF

___

Arslan, H. (2014). Sınıf yönetiminin temel kavramları. (Editör Ruhi Sarpkaya). Sınıf yönetimi, Ankara: Anı yayıncılık, 5-27.
Ashton, P. T., & Webb, R. B. (1986). Making a difference: Teachers' sense of efficacy and student achievement. New York: Longman.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Boz, N. ve Boz, Y. (2010). The nature of the relationship between teaching concerns and sense of efficacy. European Journal of Teacher Education. 33(3), 279–291.
Bümen, N. T., & Ercan-Özaydın, T. (2013). Adaylıktan göreve öğretmen öz yeterliği ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlardaki değişimler. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 109-125.
Clift, R. T., & Brady, P. (2005). Research on methods courses and ﬁeld experiences. In M. CochranSmith, & K. M. Zeichner (Eds.), Studying teacher education: The report of the AERA panel on research and teacher education (pp. 309–424). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Pub.
Dede, Y. (2008). Matematik öğretmenlerinin öğretimlerine yönelik öz-yeterlik inançları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 741-757.
Doruk, M. ve Kaplan, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine yönelik özyeterliklerinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences, 5(7), 291-302.
Hackett, G. & Betz, N. E. (1989). An exploration of the mathematics self- efficacy/mathematics performance correspondence. Journal for Research Mathematics Education, 20, 261-273.
Hazır-Bıkmaz, F. (2006). Özyeterlik inançları. Yıldız Kuzgun & Deniz Deryakulu (Ed.), Eğitimde bireysel farklılıklar. (s.291-310). Ankara: Nobel Yayıncılık (2. Baskı).
Işıksal, M. ve Çakıroğlu, E. (2006). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiğe ve matematik öğretimine yönelik yeterlik algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31), 74-84.
Karakuş, F. ve Akbulut, Ö. E. (2010). Ortaöğretim matematik öğretmenliği programının öğretmen adaylarının matematiğe karşı öz-yeterlik algılarına etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2), 110-129.
Koç, C. (2015). Öğretmenlik uygulamasının sınıf öğretmeni adaylarının öz yeterlik kaynaklarına etkisi. Turkish Studies -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8632, 1037-1060.
Pajares, F., & Graham, L. (1999). Self –efficacy, motivation constructs, and mathematics performance of entering middle school students. Contemporary Educational Psychology, 24, 124-139.
Pajares, F., & Miller, M. D. (1995). Mathematics self-efficacy and math outcomes: The need for specificity in assessment. Journal of Counseling Psychology, 42, 190-198.
Riggs, I. M., & Enochs, L. G. (1990). Toward the development of an elementary teacher's science teaching efficacy belief instrument. Science Education, 74(6), 625-637.
Ross, J.A. (1995). Strategies for enhancing teachers’ beliefs in their effectiveness: research on a school improvement hypothesis. Teachers College Record, 97(2), 227–251.
Schunk, D. (2009). Öğrenme Teorileri: Eğitimsel Bir Bakışla: (5. Baskıdan çeviri). (Çeviri Editörü: Muzaffer Şahin). Ankara: Nobel Yayıncılık. Senemoğlu, N. (2010). Gelişim, öğrenme ve öğretim: kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem A Yayıcılık.
Şahin-Taşkın, Ç. ve Hacıömeroğlu, G. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançları: Nicel ve nitel verilere dayalı bir inceleme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11, 21–40.
Tschannen-Moran, M., Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
Terzi, M. ve Mirasyedioğlu, Ş. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiğe yönelik öz yeterlik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. TUBAV Bilim Dergisi, 2(2), 257-265.
Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği programının matematiğe karşı özyeterlik algısına etkisi. Journal of Qafqaz University, 8(1), 1-8.
Woolfolk Hoy, A. (2003). Self-efficacy in college teaching. Essays on Teaching Excellence Toward the Best in the Academ, 15, 8.
Woolfolk Hoy, A., Hoy, W. K., & Davis, H. A. (2009). Teachers’ self-efficacy beliefs. In Kathryn R. Wentzel & Allan Wigfield (Eds.), Handbook of motivation at school (pp. 627-653). New York: Routledge. Yaman, S., Cansüngü, Ö. ve Altunçekiç, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının özyeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 355-364.
Yenilmez, K. (2017). Öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlikleri ve matematik öğretimine yönelik öz-yeterliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 324-332.
Yeung, K. W. & Watkins, D. (2000). Hong Kong student teachers’ personal construction of teaching efficacy. Educational Psychology: An International Journal of Experimental Educational Psychology, 20, 2, 213-235.