Marlen Haushofer’in “Die Wand (Duvar)” adlı eseri üzerine arketipsel bir çalışma

Edebiyatın diğer bilim dalları ile etkileşim halinde olduğu ve bu disiplinler arası etkileşimin, edebi eserleri büyük ölçüde zenginleştirdiği yadsınamaz bir gerçektir. Bu zengin çeşnilik durumu, edebiyatın birçok farklı disiplin alanı ile hemhal olmasına sebebiyet verir. Buna koşut olarak çalışma, edebiyatı ve psikolojiyi içerisinde barındıran bir kavramı ele almaktadır. Analitik psikolojisinin başat karakteri olan İsviçreli psikiyatr Carl Gustav Jung, “ilk örnek” olarak da adlandırılabilecek, arketip kavramından bahseder. Jung, kolektif bilinçdışını arketip kavramı üzerinden tanımlamaktadır. Arketip, kolektif bilinçdışı düzleminde yer alan ve bireye kodlanan kültürel bir mirasa karşılık gelmektedir. Çalışma, Avusturyalı yazar Marlen Haushofer’in Die Wand (Duvar) adlı eseri ekseninde, arketip kavramını ele almaktadır. Psikolojinin edebi eserleri çözümlemedeki yardımcı işlevi ile yazarın eser içerisine yerleştirdiği gizil mesajlar, arketipsel çözümleme ile gün yüzüne çıkarılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Arketip, İlk Örnek, Kolektif bilinçdışı, Carl Gustav Jung

An Archetypal Examination on the work of “The Wall” by Marlen Haushofer

It is an indisputable fact that literature is in interaction with other branches of science, and that this interdisciplinary interaction greatly enriches literary works. Because of this rich blend, literature is tightly bound to many disciplines. This study focuses on a concept that corresponds both to literature and to psychology. The Swiss psychiatrist Carl Gustav Jung, who is the prominent figure of analytical psychology, puts forward the concept of archetype, which can also be defined as the “first example.” Jung defines the collective unconscious through the concept of archetype. The archetype exists in the range of collective unconscious and corresponds to a cultural heritage coded within the individual. This study examines the concept of archetype using Marlen Haushofer’s novel Die Wand (The Wall) as a point of reference. With the aid of the psychology, which can function as a tool for decoding literary texts, and the hidden messages placed into the text by the author will be attempted to be revealed with the use of archetypal analysis.

Keywords:

Archetype, first example, collective unconscious, Carl Gustav Jung,

PDF

___

KaynakçaBahadır, A. (2010). Jung ve Din. İstanbul: İz Yayıncılık.Bascom, W. R. (2003). Folklorun Biçimleri: Nesir Anlatılar. R. Nur Aktaş vd (Çev.). Millî Folklor, 8 (59), 76-95.Cebeci, O. (2004). Psikanalitik Edebiyat Kuramı. 1. Baskı, İstanbul: İthaki Yayınları.Fordham, F. (2015). Jung Psikolojisinin Ana Hatları. Aslan Yalçıner (Çev.). 9. Baskı, İstanbul: Say Yayınları.Frei Gerlach, F. (1998). Schrift und Geschlecht: Feministische Entwürfe und Lektüren von Marlen Haushofer, Ingeborg Bachmann und Anne Duden. Berlin: Erich Schmidt Verlag GmbH & Co KG.Freud, S. (2007). Sanat ve Sanatçılar Üzerine. Kamuran Şipal (Çev.). 4. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Haushofer, M. (2004). Die Wand. Berlin: Ullstein Buchverlage GmbH.Haushofer, M. (2008). Duvar. Ersel Kayaoğlu (Çev.). İstanbul: Can Yayınları.Jacobi, J. (2002). C.G. Jung Psikolojisi. Mehmet Arap (Çev.). Ankara: İlhan Yayınevi.Jung, C. G. (1997). Analitik Psikoloji. Ender Gürol (Çev.). İstanbul: Payel Yayınevi.Jung, C. G. (2005). Dört Arketip. Zehra A. Yılmazer (Çev.). İkinci Basım, İstanbul: Metis Yayınları.Jung, C.G. (2016). İnsan ve Sembolleri. Hatice Mukaddes İlgün (Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.Kayaoğlu, E . (2012). “Tamamen sıradan bir hikaye.” – Marlen Haushofer ve Sıradışı Romanı Die Wand. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, 0 (15), 25-43. Knapp, G. P., Labroisse G., Visser, A. (1995). 1945-1995, fünfzig Jahre deutschsprachige Literatur in Aspekten. Amsterdam-Atlanta: Editions Rodopi B.V.Korucu, A.A. (2006). Rider Haggard’ın Romanlarına Arketipsel Bir Yaklaşım: She, Ayesha: The Return Of She, Wisdom’s Daughter ve She And Allan. Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Lahur Kırtunç, A. (1994). Sözcükler Meleği: Marge Piercy ve İlkörneksel Elestiri. İzmir: İleri Kitabevi Yayınları; Akt. Korucu, A.A. (2006). Rider Haggard’ın Romanlarına Arketipsel Bir Yaklaşım: She, Ayesha: The Return Of She, Wisdom’s Daughter ve She And Allan. Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Moran, B. (1994). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: Cem Yayınları.Morrien, R. (1996). Weibliches Textbegehren bei Ingeborg Bachmann, Marlen Haushofer und Unica Zürn. Würzburg: Verlag Königshausen & Neumann.Sambur, B. (2005), Bireyselleşme Yolu-Jung’un Psikoloji Teorisi. Ankara: Elis Yayınları.Serrican, E. (2015). Carl Gustav Jung’un Analitik Psikoloji Kuramındaki Arketip Kavramının Edebiyata Yansıması. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 1205-1215.Uğurlu, S.B. (2008). Çağdaş Türk Edebiyatında Şahmeran İmgesi: Arketipsel Bir Yaklaşım. 38. Icanas (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi) Kitabı, IV Cilt, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, 5/4, 1691-1719.Zengin, B. (2016). Feminist Edebiyat Biliminin Temelleri ve Almanya’daki Yansımaları. Sivas: Dilek Ofset Matbaacılık.