Hakan USANMAZ, Mahmut Murat ASLAN, İnanç ÖZGEN

Antepfıstığı Psıllıdı Agonoscena Pıstacıae Burckhardt & Lauterer, 1989 (Hemıptera: Psyllıdae)’Ne Karşı Kullanılan Bazı İnsektisitlerin Uygulama Zamanının Araştırılması

Bu çalışma, özelikle son yıllarda Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ciddi verim kayıplarına neden olan Agonoscena pistaciae’nin mücadelesinde en fazla kullanılan 4 insektisitin farklı zamanlarda uygulanmasını karşılaştırmak amacıyla Gaziantep (Oğuzeli) ve Şanlıurfa (Birecik) illerinde 2016 yılında yürütülmüştür. Biyolojik etkinlik denemeleri şeklinde yürütülen bu çalışmada denemeler Gaziantep ilinde mayıs ayında kurulurken, Şanlıurfa ilinde ise ağustos ayında kurulmuştur. Denemelerde standart ilaç deneme metodu kullanılmıştır. Deneme 3 tekerrürlü olarak kurulmuş ve ilaçların ruhsat dozları ve kontrol denemenin karakterlerini oluşturmuştur. 3x3=9 ağaç bir parsel olarak alınmıştır. İlaçlamadan sonra sayımlar ortadaki ağaçlardan yapılmıştır ve ilaçlamadan önce, ilaçlamadan sonra ise 7, 14 ve 21. günlerde nimf sayımları yapılmıştır. Sayım sonuçları, yaprak örneklerinde her parselde sayılan canlı nimf sayımları üzerinden Henderson-Tilton formülüne göre değerlendirilmiştir. Aynı insektisitler mayıs ayında %90’ın üzerinde biyolojik etkinlik gösterirken; ağustos ayındaki uygulamada ise bu oran %90’ın altına düşmüştür. Bir insektisitin başarılı sayılabilmesi için en az %90‘lık bir etki göstermesi gerekmektedir. Bunun sebebinin ikinci uygulamada yapraklar üzerinde yoğun olarak bulunan fumajin tabakasının olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Antepfıstığı psillisi, Uygulama zamanı, Biyolojik etkinlik, Pestisit

Investigation of Application Time of Some Insecticides Used Against the Common Pistachio Psylla Agonoscena Pistaciae Burckhardt & Lauterer, 1989 (Hemiptera: Psyllidae)

This study was conducted in 2016 in Gaziantep (Oğuzeli) and Şanlıurfa (Birecik) provinces in order to compare the application of 4 most used insecticides at different times in the control of Agonoscena pistaciae, which caused serious yield losses in Southeastern Anatolia Region in recent years. In this study, which was carried out in the form of biological activity trials, the trials were established in may in Gaziantep and in august in Şanlıurfa. The trial was set up with 3 replications, the license doses of the drugs and the control formed the characters of the trial. 3x3=9 trees were taken as a parcel. After spraying, counts were made from the trees in the middle and nymph counts were made before spraying and on days 7, 14 and 21 after spraying. Count results were evaluated according to the Henderson-Tilton formula based on live nymph counts counted on each plot in leaf samples. While the same insecticides showed more than %90 biological activity in may; In the implementation in august, this rate fell below %90. In order for an insecticide to be considered successful, it must show an effect of at least %90. The reason for this is thought to be due to the fumajin layer densely on the leaves in the second application.

Keywords:

Agonoscena pistaciae, Application time, Biological activity, pesticide,

PDF

___

[1] Altın, M., Yücel, A., & Bolu, H. (1992). Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) uygulama sahası antepfıstığı alanlarında entegre mücadele çalışmaları öncesi zirai mücadelenin bugünkü durumu, karşılaşılan sorunlar ve çözüm yolları. Uluslararası Entegre Zirai Mücadele Sempozyumu, İzmir, ZMAE Müdürlüğü, 15-17.
[2] Anonymous, (2021). Antepfıstığı Entegre Mücadele Teknik Talimatı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara.
[3] Ayfer, M. (1959). Antepfıstığının döllenme biyolojisi üzerinde araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 148, 103.
[4] Bolu H (2002). Güneydoğu Anadolu Bölgesi Antepfıstığı Alanlarındaki Böcek ve Akar Faunasının Saptanması. Türkiye Entomoloji Dergisi 26(3): 197-208.
[5] Burckhardt, D., & Lauterer, P. (1993). The jumping plant-lice of Iran (Homoptera, Psylloidea). Revue Suisse de zoologie, 100(4), 829-898.
[6] BİLGEN, A.M., (1973). Antepfıstığı. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yayını, Ankara, 123.
[7] Çelik, M. Y. (1992). Insecticide trials on (Agonoscena targioni Licht.) injurious on pistachio trees in the Mediterranean region of Turkey. Zirai Mücadele Araștırma Yıllığı, (22-23), 49-50.
[8] Davatchi, G. A. (1958). Biology of the insect fauna of cultivated and wild Pistacia. Revue de Pathologie Vegetale, 37(1), 3-166.
[9] Günaydın, T., (1978). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Antepfıstıklarında Zarar Yapan Böcek Türleri, Tanınmaları, Yayılışları Ve Ekonomik Önemleri Üzerinde Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. [10] Fao. 2020, http://www.fao.org/faostat/en/. (Erişim tarihi: 30.01.2022).
[11] Hassani, M. R., Nouri-Ganbalani, G., Izadi, H., Shojai, M., & Basirat, M. (2009). Economic injury level of the psyllid, Agonoscena pistaciae, on pistachio, Pistacia vera cv. Ohadi. Journal of Insect Science, 9(1), 40.
[12] Lauterer, P., Broumas, T., Drosopoulos, S., Souliotis, C., & Tsourgianni, A. (1998). Species of the genus Agonoscena (Homoptera, Psyllidae), pests on Pistacia and first record of A. pistaciae in Greece. In Annales de l'Institut phytopathologique Benaki (Vol. 18, No. 2, pp. 123-128)..
[13] Mart, C., Erkilic, L., Bolu, H., Uygun, N., & Altin, M. (1994, September). Species and pest control methods used in pistachio orchards of Turkey. In I International Symposium on Pistachio 419 (pp. 379-386).
[14] Maryanska-Nadachowska, A. (2002). A review of karyotype variation in jumping plant-lice (Psylloidea, Sternorrhyncha, Hemiptera) and checklist of chromosome numbers. Folia Biol.(Kraków), 50(3-4), 135-152.
[15] Mehrnejad, M. R. (2010). Potential biological control agents of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae, a review. Entomofauna, 31(21), 317-340.
[16] Mehrnejad, M. R. (2001). The current status of pistachio pests in Iran. Cahiers Options Méditerranéennes, 56(1), 315-322. [17] Özer, M. (1958). Balıkesir ve Kütahya vilayetlerindeki yabani Antepfıstıklarında rastlanan bazı zararlılar üzerinde incelemeler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 8(2): 111-120.
[18] Özgen, İ., Ayaz, T., Mutlu, Ç., Bolu, H. 2013. The Capture Effects of Yellow Stıck Traps ın The Dıfferent Wavelengths to The Adults of Agonescena pıstacıae Burc.&Laut. ( Hemiptera: Psyllidae) From Turkey. Mun. Ent. Zool. 8 (1): 486-492.
[19] Saour, G. (2005). Efficacy of kaolin particle film and selected synthetic insecticides against pistachio psyllid Agonoscena targionii (Homoptera: Psyllidae) infestation. Crop Protection, 24(8), 711-717.
[20]Souliotis, C. D. Markoyiannaki-Printziou and F. Lefkaditis, (2002). The Problems and Prospects of Integrated Control of Agonoscena pistaciae Burck. and Laut. (Hom.: Sternorrhyncha) in Greece. J. Appl. Ent. 126: 384-388.
[21] TOKMAKOĞLU, C. (1973). The studies on some features of biology and control methods of Aganoscena targionii Licht. Bitki Koruma Bülteni, 13(2).
[22] TÜİK, 2021. T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Https:// Biruni.Tuik.Gov.Tr /Bitkiselapp/Bitkisel.Zul. (Erişim Tarihi: 11.01.2022).
[23]Ulu O, Zümreoğlu A, San S (1972). Ege Bölgesi'nde Antepfıstığı Zararlıları İle Bunların Parazit ve Predatörleri Üzerinde Ön Çalışmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 6:55.
[24] Ülkümen, I. S, Özbek. 1950. Modern Meyvecilik A. Ü Basımevi, Ankara. s, 362.