Liderlik Teorilerine Göre Hz. Ömer’in Liderliği

İki güçlü imparatorluk –Sâsâni ve Bizans– topraklarının kesişme noktasında ortaya çıkan İslam dininin, fetihlerle dünya coğrafyasında önemli bir yer edinmesi ve asli unsurlarıyla beraber kurumlaşmasında en büyük pay Hz. Ömer‟indir. Kurucu bir lider olarak Halife Ömer, Müslümanları kurumsal devlet gücüne kavuşturmuş, medeniyetin temelini oluşturan etmenlerin ortaya çıkmasını sağlayan kurumlaşma için önemli icraatlarda bulunmuş ve bu inkılâplar, sonraki zamanlar için de yol gösterici ve kalıcı olmuştur. Bu çalışmada; siyasi ve sosyal alanda, kısa zaman diliminde önemli işler başaran Hz. Ömer‟in liderlik vasıfları, günümüz liderlik teorileri ışığında ele alınmıştır

According to the Leadership Theories Omar’s Leadership

Keywords:

-,

___

  • Abdurrezzâk, İbn Hemmâm es-San‟ânî, el-Musannef, thk. Habiburrahman el-A‟zamî, Beyrut: 1970.
  • Belâzurî, Ahmed b. Yahyâ b. Cabir, Ensâbu’l-Eşrâf, thk. Süheyl Zekkâr ve Riyâd Zerkây, Beyrut: Dâru‟l-Fikr, 1996.
  • Belâzurî, Ahmed b. Yahyâ b. Cabir, Futûhu’l-Buldân, çev. Mustafa Fayda, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., I. Baskı, 1987.
  • Clarke-Epstein, Chris, 78 Important Questions Every Leader Should Ask and Answer, USA: AMACOM Books, 2002.
  • Çil, Halit, “Hz. Ömer‟in Liderliği”, Doktora Tezi, Ankara Ü. Sosyal Bil. Enstitüsü, 2009.
  • Dilts, Robert B., Visionary Leadership Skills, USA: Meta Publications, 1996.
  • Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, ed. Hakkı Dursun Yıldız, haz. Komisyon, İstanbul: Çağ Yay. (Zaman), 1992.
  • Ebû Yusuf, Ya‟kûb b. İbrahim, Kitâbu’l-Harac, çev. Ali Özek, İstanbul: Hisar Yay., 1973.
  • Ekici, Kenan Mehmet, Vizyoner Liderlik, Ankara: Turhan Kitabevi Yay., 2006.
  • Abdurrezzâk, İbn Hemmâm es-San‟ânî, el-Musannef (thk. Habiburrahman el-A‟zamî, Beyrut:
  • ), c. XI, s. 213.
  • Belâzurî, Ensâbu‟l-Eşrâf, c. X, s. 358. Hamidullah, Muhammed, el-Vesâiku’s-Siyâsiyye, Beyrut: Dâru‟n- Nefâis, 6. Basım, 1987.
  • Hasan, Hasan İbrahim, Siyasî-Dinî-Kültürel-Sosyal İslam Tarihi, çev. İsmail Yiğit, Sadrettin Gümüş, İstanbul: Kayıhan Yay., 2.Baskı, 1987.
  • Hindî, Alaaddin Ali el-Muttakî b. Hüsameddin, , Kenzu’l-Ummâl, thk. Bekrî Hayyânî, Saffet es-Sakâ, 5. Bs., Beyrut: Müessesetu‟r-Risâle, 1985.
  • İbn Abdirabbih, Ebu Amr Ahmed b. Muhammed el-Enıdelûsî, el- İkdu’l-Ferîd, thk. Dr. Müfid Muhammed Kamîha, Beyrut: Dâru‟l- Kütübi‟l-İlmiyye, 1983.
  • İbn Asâkir, Ebu‟l-Kâsım Ali b. Hasan b. Hibetullah b. Abdullah eş-Şâfiî, Tarihu Medineti Dımeşk, thk. Ömer b. Ğalâme el-Amrevî, Beyrut: Dâru‟l-Fikr, 1996.
  • İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî, el-İsâbe fî Temyîzi’s- Sahâbe, Beyrut: Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Tarihsiz, 1853 Kalküta baskısı esas alınarak basılan nüsha.
  • İbn Kesir, Ebû‟l-Fidâ‟ İmâduddin İsmail el-Hâfız b. Ömer, Büyük İslam Tarihi (el-Bidâye ve’n-Nihâye), çev. Mehmet Keskin, İstanbul: Çağrı Yay., 1994.
  • İbn Sa‟d, Muhammed b. Sa‟d b. Menî‟ ez-Zührî, Kitâbu’t- Tabakâti’l-Kebîr, thk. Ali Muhammed Amr, Kahire: Mektebetü‟l-Hâncî, 2001.
  • İbnu‟l-Cevzî, Ebu‟l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Menâkibu Emiru’l-Mü’minin Ömer b. el-Hattâb, thk. Hilmî b. Muhammed b. İsmail, İskenderiye: Dâru İbn Haldun, 1996.
  • İbnu‟l-Esir, İzzuddin Ebû‟l-Hasen Ali b. Muhammed eş-Şeybânî, İslam Tarihi (el-Kâmil fî’t-Tarih), çev. M. Beşir Eryarsoy, İstanbul: Bahar Yay., 1985.
  • Kandehlevi, M. Yusuf, Hayatu’s-Sahâbe, çev. Ali Arslan, Ankara: Akçağ Yay., 2004.
  • Kettânî, Muhammed Abdulhayy, Hz.Peygamberin Yönetimi, çev. Ahmet Özel, İstanbul: İz Yay., 2003.
  • Kırım, Ali, Yeni Dünyada Strateji ve Yönetim, İstanbul: Sistem Yay., 1998.
  • Koçel, Tamer, İşletme Yöneticiliği, 8. Bs., İstanbul: Beta Basım, 2001.
  • Kureşî, Gâlib b. Abdulkâfi, Evveliyyâtu’l-Fâruk fi’l-İdare ve’l- Kadâ, Beyrut: Müessesetu‟l-Kütübi‟s-Sakafiyye, 1990.
  • Kureşi, Gâlib b. Abdulkâfi, Evveliyyâtu’l -Faruki’s-Siyasiyye, Mansûre: Daru‟l-Vefa, 1990.
  • Nîsâbûrî, Ebu Abdullah el-Hâkim, el-Müstedrek ale’s- Sahiheyn, Kahire: Dâru‟l-Haremeyn, 1997.
  • Suyûtî, Celâluddin Abdurrahman b. Ebi Bekr, Tarihu’l-Hulefâ, Beyrut: 1974.
  • Şencan, Hüner, “Çağdaş Liderlik Kuramları”, erişim tarihi 05.09.2006, kuramlari.doc
  • http://www.hunersencan.com/Cagdas_Liderlik_
  • Şiblî, Mevlana Numanî, Hz. Ömer ve Devlet İdaresi, çev. Talip Yaşar Alp, İstanbul: Hikmet Yay., 1986.
  • Şimşek, M. Şerif ve Tahir Akgemci, Adnan Çelik, Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Konya: Adım Matbaacılık, 2003.
  • Taberî, Ebu Ca‟fer Muhammed b. Cerîr, Tarihu’l-Ümem ve’l- Mulûk, Beyrut: Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, 1988.
  • Tengilimoğlu, Dilaver, “Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.e-sosder.com, Güz 2005, c. 4 sayı: 14.
  • Zel, Uğur, Kişilik ve Liderlik, Ankara: Nobel Yay., 2006. Künye: Çil, Halit “Liderlik Teorilerine Göre Hz. Ömer‟in Liderliği”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi IV, (2012):198-215.