İnsan Getirdiği Problemler Bilimlerinde Olgu-Değer Ayrımının Meydana Getirdiği Problemler

Düşünce tarihinde olgu-değer ayrımına ait problem alanının pratik ve teorik yansımaları vardır. Bu haliyle tartışmaların kaynağı, oldukça eskidir. Bu eski problem alanının köklerinin daha çok metodolojik ve epistemolojik olduğu varsayılır. İnsan bilimleri ise son dönemlerde ortaya çıkmış oldukça yeni bir disiplindir. İnsan bilimlerinin günümüzde herkesçe kabul edilen uzlaşımsal bir tanımı yoktur. İnsan bilimleri, ortaya çıktığı günden beri doğa bilimlerinin metodolojik ve epistemolojik gölgesinde kalmıştır. Bundan kurtulmak isteyen insan bilimleri, kendi metodolojik yöntemini ve kendi problem alanını belirlemeye çalışmıştır. Bu yapılırken düşünce tarihinde eskiden beri bir problem alanı olan olgu-değer ayrımı, insan bilimleri alanında da problem olmaya devam etmiştir. Bu çalışma, insan bilimleri alanındaki mevcut olgu-değer ayrımının meydana getirdiği problemleri ve bu problemlere yönelik muhtemel çözüm yollarını ele almaya çalışır.

The Problems of Case-Value Discrimination in Human Sciences

There are practical and theoretical reflections of the problem field which belongs to case-value discrimination in intellectual history. Discussion's sources are quite old as is. It is assumed that the roots of this old problem area is more of methodological and epistemological. Human sciences is a quite new discipline which shows up recently. There is no any conventional definition of human sciences which was accepted by everybody. Human sciences had been in natural sciences' methodological and epistemological shadow since it showed up. Human sciences which desires to get rid of this had tried to determine its own methodological technic and its own problem field. While doing this, case-value discrimination which is a longstanding problem area in intellectual history has continued to be a problem also in human sciences field. This study tries to catch available problems that case-value discrimination generates in human sciences and to tackle possible solution ways for these problems.

PDF

___

Arslan, Hüsamettin "Bilgi, Natüralizm ve Değerler", Bilgi ve Değer, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildiriler Kitabı 16-17 Mayıs 2002, Ankara: Vadi Yayınları, 2002, s. 91-100.
Berkman, Haluk, "Kuantum Kuramının Modern Epistemolojiye Etkileri", Felsefe Dünyası 16, (1995): 40-49.
Birand, Kamıran, Dilthey ve Rickert'te Mânevî İlimlerin Temellendirilmesi, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1954.
---------------------, Mânevî İlimler Metodu Olarak Anlama, Ankara: Akçağ Yayınları, 1998.
Büyükdüvenci, Sabri, "Postmodern Anlayışta Ahlâk Sorunu", Felsefe Dünyası 23, (1997): 41-46.
Çüçen, A.Kadir, "Modern Bilimin Öncüleri: "Francis Bacon"", Felsefe Dünyası 18, (1995): 50-55.
Dilthey, Wilhelm, Hermeneutik ve Tin Bilimleri, çev. Doğan Özlem, İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
Erdemli, Atilla, "Yaşama Sorunu Bakımından Bilgi-Değer Bağlamı" Bilgi ve Değer, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildiriler Kitabı, 16-17 Mayıs 2002, Ankara: Vadi Yayınları, 2002, s. 220-234.
Göka, Erol ve Topçuoğlu, Abdullah, Önce Söz Vardı, İstanbul: Vadi Yayınları, 1996.
Gülbenkian Komisyonu, Sosyal Bilimleri Açın, İstanbul: Metis Yayınları, 2000.
Günay, Mustafa, "Hermeneutik Felsefe Açısından Bilgi-Değer İlişkisi", Bilgi ve Değer, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildiriler Kitabı 16-17 Mayıs 2002, Ankara: Vadi Yayınları 2002, s. 265-274.
Hekman, Susan, Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik, çev. Hüsamettin ArslanBekir Balkız, İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
İnam, Ahmet, Bilimin Binbir Yüzü, Ankara: Vadi Yayınları, 1999.
Keat, Russell ve John Urry, Bilim Olarak Sosyal Teori, çev. Nilgün Çelebi, Ankara: İmge Yayınevi, 1994.
Murpy, John W., Postmodern Sosyal Analiz ve Postmodern Eleştiri, çev. Hüsamettin Arslan, İstanbul: Paradigma Yayınevi, 2000.
Özlem, Doğan, Doğan Özlem, Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi, Ankara: İnkılâp Kitapevi, 2000.
---------------------, "Evrenselcilik Mitosu ve Sosyal Bilimler", Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek Sempozyum Bildirileri Kitabı, Şubat 26-28 1998, Ankara: Metis Yayınları, s. 53-63.
---------------------,"Değerler Sorununda Nesnelcilik/Mutlakçılık ve Öznelcilik/Rölativizm Tartışması Üzerine", Bilgi ve Değer, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildiriler Kitabı, 16-17 Mayıs 2002, Ankara: Vadi Yayınları, 2002, s. 282-312.
---------------------, Günümüzde Felsefe Disiplinleri, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.
Poyraz, Hakan, "Hare Etiğinde Evrenselliğe Geçiş Yolları", Felsefe Dünyası 23, (1997): 143-156.
Rickman, H.P., Anlama ve İnsan Bilimleri, çev. Mehmet Dağ, Samsun: Etüt Yayınları, 2000.
Toku, Neşet, "Değerlerin Dilemması: Sübjektiflik ve Objektiflik", Bilgi ve Değer, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildiriler Kitabı 16-17 Mayıs 2002, Ankara: Vadi Yayınları 2002, s. 101-113.
Yalçın, Şahabettin, "Bilginin Normatif Yönü", Bilgi ve Değer, Muğla Üniversitesi Felsefe Bölümü Sempozyum Bildiriler Kitabı 16-17 Mayıs 2002, Ankara: Vadi Yayınları, 2002, s. 122-132.