Endüstri Kenti Karabük'ün Sosyal Yaşantısının Şekillenişinde Yenişehir Sineması'nın Rolü

Bu çalışma Kurtuluş Savaşı sonrası sanayileşmeye çalışan 20.yy Türkiye'sinin erken dönemlerine şahitlik eden ve Karabük'te modernizm sürecinin mimari ölçekte yansıması olan Karabük Yenişehir Sineması'nı incelemektedir. Yenişehir Sineması'nın mimarisi üzerine yapılan ayrıntılı arşiv çalışması sinemanın yapım sürecini ortaya çıkartırken Türkiye'nin erken dönemlerinde başkent dışında modernizmin yerel ölçekte nasıl algılandığını ve uygulandığını göstermektedir. Bu yönüyle modernizmin bir nevi yerel açılımı olarak kabul edilebilecek Yenişehir Sineması sadece 1950'li yıllarının Karabük'ü için değil aynı zamanda günümüzün Erken Cumhuriyet Dönemi'ne ait modern toplum yaratma idealini besleyen ve yansıtan sembolik bir yapısı olarak incelemeye değerdir. Çalışmada sırasıyla sanayileşme emellerinin yansıması olarak Karabük Demir Çelik Fabrikaları'nın kuruluşu, Yenişehir Sineması'nın yapım süreci ve özellikleri, son olarak ilgili sinemanın sosyal ve mekansal hayatın şekillenişine etkileri mercek altına alınmaktadır

Role of Yenisehir Movie Theather in Formation of Social Life of Industrial City Karabük

This study investigates the Yenişehir Movie Theater which building witnessed to the early periods of the 20th century Turkey who was trying to catch industrialization after the Turkish War of Independence. Notably, the building reflects the modernization process with its existence. While the archival study reveals story of the Yenişehir Movie Theater with its construction process, at the same time it sheds light on how modernism was acknowledged outside of the capital in local level. In this regard, the building could be accepted as a local acknowledgment of modernism, thus, it becomes symbolic structure not only for the 1950s Karabük but also for the period of the Early Republican Turkey. In this study, foundation of Karabük Iron-Steel Factories as a reflection of industrialization aims, construction process of Yenişehir Movie Theater and its effects on formation of social and spatial environment are respectively investigated

PDF

___

Anonim, 16 Ağustos 1958 Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 18 Ağustos 1958 Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 1 Mayıs 1956 Salı, Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 12 Ekim 1955 Çarşamba, Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 22 Ocak 1958 Çarşamba, Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 7 Mart 1958 Cuma Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 25 Mart 1958 Salı Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 9 Haziran 1958 Pazartesi Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, 12 Haziran 1958 Perşembe, Demokrat Karabük Gazetesi.
Anonim, Türk Yüksek Mimarlar Birliği Azaları ve Yüksek Mimarlık Mesleği ile Alakadar Mevzuat, Cumhuriyet Matbaası, 1940, İstanbul.
Benevelo, L., Avrupa Tarihinde Kentler, (çev,Nur Nirven), Yen Bin Yıl Yayınları, İstanbul, 1995.
Cengizkan, A, Fabrika'da Barınmak, Arkadaş Yayınevi, Ankara, 2009.
Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü H.201, Ek.1. Fındıkoğlu, Z. F. Kuruluşunun XXV. Yılında Karabük, Türkiye Harsi ve İçtimai Araştırmalar Derneği, Sayı 46, Seri A, Fakülteler Matbaası, İstanbul, Gillen, P., Ghosh, D., Colonialism&Modernit, University of New South Wales Press Ltd, Australia, 2007.
Hacısalihoğlu, İ.Y, "Şehir Coğrafyası Açısından Safranbolu Karabük İkilemi", İ.Ü. Sosyal Bilimler Enst. Beşeri ve iktisadi Coğrafya Anabilim Dalı Doktora Tezi, 1995, İstanbul.
Kahyaoğlu, D, "Karabük Report", Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1966.
Karpat, K. Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul, 1962.
Karpat, K., "The Transformation of the Ottoman State 1789-1908,"
International Journal of Middle East Studies, vol.3, no. 3, 1972.
Öktem, S., "Türkiye Cumhuriyeti'nde Modernleşme Hareketi; Karabük Demir Çelik Fabrikaları Yerleşimi Örneği", İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2004.
Özkan, M. "Karabük'te Modern Mimari Oluşumda Yüksek Mimar Münci Tangör ve Yapıları", Kuruluşundan Bugüne Karabük ve Demir-Çelik Sempozyumu, Karabük Üniversitesi, 1-3 Nisan, Karabük: 2010, s. 367-377.
Sümer Bank İnşaat Fen Heyeti, "Sümerbank Amele Evleri" Arkitekt, 9-13, Tümertekin, H., Ağır Demir Sanayii ve Türkiye'deki Durumu, Sucuoğlu Yayınları, İstanbul, 1954.