Cazim ve “Belâğât” İsimli Eseri

Bu çalışmada, Türkçe belâğat çalışmalarının ilklerinden sayılan ve Ahmed Cevdet Paşa‟nın Hukuk Fakültesi‟nde okuttuğu ve daha sonra özetini kitaplaştırdığı Belâğat-i Osmâniyye ile ilgili gazetelerde yazılan eleştirilerin özeti mahiyetindeki Câzim‟in Belâğat isimli eseri ele alınmaktadır. Câzim‟in bu eserinin büyük bir bölümü, tartışmaların bir kısmı ile Sedad Bey ve Hacı İbrahim‟in, Abdurrahman Süreyya‟ya verdikleri cevaplarından bazı bölümler ile yazarın eğitim konusundaki görüş ve tekliflerinden oluşmaktadır. Bu yazı, giriş iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte, konu hakkında özet bilgi ile çalışmanın amacı ve metodu konusunda bilgi verilmiş; birinci bölümde, eserin içeriği anlatılmış; ikinci bölümde metnin transliterasyonlu çevirisi sunulmuş ve sonuç bölümünde de çalışmada elde edilen sonuçlar ile temennilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Câzim, Abdurrahman Süreyya, Ahmed Cevdet Paşa, Belâğat-ı Osmâniyye

Cazim and His Work Belegat

This article, deal with the criticism that wrote upon Ahmed Cevdet Pasha‟s Belâğat-ı Osmâniyye, which taught as textbook at Low School by the book‟s author, than pressed under the same name. This book, at the same time, is important work in terms of being one of the first Turkish literary studies. Author Câzim, in this book, refers to part of the discussions and point to rejection letters of the Sedad Bey and Hacı İbrahim Efendi against Abdurrahman Süreyya. Câzim, as well as, critics some themes of the book. This paper, consists of two sections. In the İntroduction section, we have given knowledge about subject. In the first section, we have presented of the issue; in the second section we have presented full text of Belâğa and in the epilogue we have given knowledge about results

Keywords:

Câzim, Abdurrahman Süreyya, Ahmed Cevdet Pasha, Belâğat-ı Osmâniyye,

PDF

___

1) Ali el-Kârî, el-Herevî, el-Masnû„ fî marifeti‟l-hadîsi‟l-mevzû„, thk., Abdulfettâh Ebû Ğudde, Beyrut 1414/1994.
2) Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, Ġstanbul 1333/1914. 3) Büyük Larousse, Ġstanbul 1986.
4) Ebû Ya„lâ, Ahmed b. Ali b. el-Müsennâ el-Mûsılî, Müsned, thk., Halîl Me‟mûn ġeyhâ, Beyrut, ts.
5) Ergin, Osman (Nuri), Türkiye Maarif Tarihi, Ġstanbul 1939-1943. 6) es-Sehâvî, ġemseddin Ebû‟l-Hayr Muhammed b. Abdurrahman, el-Makâsıdu‟l-hasene fî beyâni kesîrin mine‟l-ehâdîsi‟l-muştehereti „ale‟l-elsine, tsh., Abdullah Muhammed es-Sıddîk, Beyrut 1399/1979.
7) Ġnal, Ġbnülemin Mahmud Kemal, Son Asır Türk Şairleri, Ġstanbul 1930-1941.
8) Mehmed Süreyya, Sicilli-i Osmâni, Ġstanbul 1308-1315.
9) Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi, Ankara 1956.
10) Turan, ġerafettin, Âli Ölmezoğlu, "Cevdet Paşa", Ġslâm Ansiklopedisi, (ĠA), Ġstanbul: MEB, 1940-1948.
11) Türk Dünyası Ortak Edebiyatı Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi, proje yürütücüsü Sadık Tural, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi, 2002.
12) Yetiş, Kâzım, "Abdurrahman Süreyya", Türkiye Diyanet Vakfı Ġslâm Ansiklopedisi (DĠA), Ankara, Türkiye Diyanet Vakfı 1988.
13) Yetiş, Kâzım, "Belâgat-ı Osmâniyye", Türkiye Diyanet Vakfı Ġslâm Ansiklopedisi (DĠA), Ankara, Türkiye Diyanet Vakfı 1992.
14) Yetiş, Kâzım, “Belagat", Türkiye Diyanet Vakfı Ġslâm Ansiklopedisi (DĠA), Ankara, Türkiye Diyanet Vakfı 1992.