Sosyal Değerlerin Üniversite İklimi Algısına Etkisi Öğretmen Adayları Üzerine Bir Araştırma
Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının sahip oldukları sosyal değerlerin, üniversite iklimi üzerindeki etkisini ortaya çıkararak bu değer ve algıların cinsiyet, sınıf düzeyi, bölüm, memleket, baba eğitim düzeyi,mezun olunan lise türü, tercih sırası, kalınan yer değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemeyeçalışmaktır. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini 2017- 2018 akademik bahardöneminde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 314 öğretmen adayıoluşturmaktadır. Araştırma verilerini toplamak için Terzi (2015) tarafından geliştirilen, “Üniversite Öğrencilerine Yönelik Okul İklimi Ölçeği” ile Bolat (2013) tarafından geliştirilen “Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının sosyal değerlerine ilişkin olarak en yüksekalgı düzeyine sahip olunan boyutun “geleneksel değerler” olduğu görülmektedir. Bu alt boyutu sırasıyla, “dinideğerler”, “aile değerleri”, “bilimsel değerler”, “çalışma iş değerleri” ve son olarak da “siyasi değerlerin” takipettiği görülmektedir. Erkek öğretmen adaylarının “ailede kadın” değerleri kadın öğretmen adaylarına göre anlamlı derecede farklılaşmaktadır. Bunun yanında eğitim fakültelerine tercih sıralamasında ilk beşte yer verenöğretmen adaylarının üniversite iklimi algıları, tercih sıralaması on ve üzerinde olan adaylara göre anlamlı derecede farklılaşmaktadır. Öğretmen adaylarının sosyal değerleri boyutlarından dini değerleri, üniversite iklimialgıları boyutlarından okula bağlılığın anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmektedir.
The Effect of Social Values on the Perception of University Climate A Research on Candidate Teachers
The aim of this study is to determine the effect of the social values of the prospective teachers on university climate and to determine whether these values and perceptions differ according to gender, class level, department, homeland, father education level, graduated high school type, order of preference, and place of residence. The sample of the research carried out in the relational survey model consisted of 314 pre-service teachers studying at Marmara University Atatürk Faculty of Education during the 2017- 2018 academic spring term. “School Climate Scale for University Students” developed by Terzi (2015) and “Multi-Dimensional Social Values Scale” developed by Bolat (2013) were used to collect the research data. According to the results of the research, it is seen that traditional values have the highest perceptions regarding the social values of teacher candidates. It can be seen that this sub-dimension is followed by “religious values”, “family values”, “scientific values”, “work values” and finally “political values”. Male teacher candidates’ perceptions of female in the family are significantly differentiate than female teacher candidates. It is seen that candidate teachers’ perceptions of social values are a significant predictor of school commitment of university climate perceptions.
___
- Altunay, E. ve Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(1), 5-28.
- Arabacı, I. B. (2010). Academic and administration personnel’s perceptions of organizational climate (Sample of Educational Faculty of Fırat University). Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4445-4450.
- Avcı, N. (2007). Üniversite gençliğinin bireysel ve toplumsal değerlere ilgi ve bakışı. R. Kaymakcan vd. (Ed.). Değerler ve eğitimi içinde (ss. 819-851) İstanbul: Dem Yayınları.
- Aydın, M. (2003). Gençliğin değer algısı: Konya örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 121-144.
- Bacanlı, H. (1999). Üniversite öğrencilerinin değer tercihleri. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 5(4),597-610.
- Bardi, A. ve Schwartz, S.H. (2003). Values and behavior: Strenght and structure of relations (review). Personality and Social Psychology Bulletin, 29(10), 1207‐1220.
- Baykara-Pehlivan, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim-Online, 4(2), 17-23.
- Berkowitz, R., Astor, R. A., More, H. ve Benbenishty, R. (2016). A research synthesis of the associations between socioeconomic background, inequality, school climate, and academic achievement. Review of Educational Research, 87(2), 425-469.
- Bulut, S. ve Dilmaç, B. (2018). Üniversite öğrencilerinin sahip olduğu değerler psikolojik iyi oluş ve mutluluk düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 349-374.
- Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
- Coşkun, Y. ve Yıldırım, A. G. A. (2009). Üniversite öğrencilerinin değer düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 133-146.
- Çalık, T., Kurt, T. ve Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
- Dilmaç, B., Deniz, M. ve Deniz, M. E. (2009). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24. Dönmezer, S. (1984). Sosyoloji. Ankara: Savaş Yayınları.
- Erdem, A. R. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi. 1(4), 55-72.
- Erdem, A. R. (2007). Eğitim fakültesi kültürünün önemli bir öğesi: Değerler. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 95-108.
- Erikli, S. (2016). Development and implementation of a values education program for pre-scholl children. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- Ersoy, E. (2018). Sosyolojide değerler ve değer araştırmaları. Journal of International Social Research, 11(56), 356-366.
- Fichter, J. (2006). Sosyoloji nedir. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Gündoğan, A. ve Koçak, S. (2017). Öğretmen adaylarının okul iklimi algıları ile akademik öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 639-657.
- Güngör, E. (1998). Ahlâk psikolojisi ve sosyal ahlâk. İstanbul: Ötüken Yayınevi.
- Gürkan, H., Çamlıyer, H. ve Saracaloğlu, A. S. (2000). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının değerler sistemi. G.Ü. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 35-52.
- Hoy, W. K., Tarter, C. J. ve Kottkamp, R. B. (1991). Open schools, healthy schools: Measuring organizational climate. Beverly Hills, CA: Sage,
- Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2005). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama. New York: McGraw-Hill.
- Kanti, K. S. (2013). A study of the value preferences of prospective secondary school teachers. International Journal of Education and Psychological Research (IJEPR), 2(3), 42-47.
- Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (27. Baskı). Ankara. Nobel Yayıncılık.
- Keçeci, S., Bolat, Y. ve Çermik, F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal değerlere ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1341-1353.
- Libbey, H. (2004). Measuring student relationships to school: Attachment, bonding, connectedness, and engagement. Journal of School Health, 74(7), 274-283.
- Lunenburg, F.C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi. G. Arastaman (Çev.). Ankara: Nobel.
- Mehmedoğlu, A. U. (2006), Gençlik, değerler ve din. Küreselleşme, ahlâk ve değerler. İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Özcan, Z. ve Erol, H. K. (2017). Üniversite öğrencilerinin değer yönelimleri ve dindarlık-değer ilişkisi (Karabük örneği)/Tendency of University Students towards Values and Relation of Religiousness & Values (Sample of Karabuk). Journal of History Culture and Art Research, 6(4), 913-947.
- Pan, X. Ve Song, Y. (2014) The experience structure of organizational climate in universities and the development of ıts measurement: Based on chinese context. Psychology, 5(1), 38-46.
- Soylu, Ş. E. (2013). Relationship between the organizational climate and occupational stress experienced by Englısh instructors in the preparatory schools of five universities in Ankara. Yayımlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
- Schwartz, S. H. ve Bilsky, W. (1987), Toward a psychological structure of human values. Journal of Personality and Social Psychology, 53, 550‐562.
- Terzi, A. R. (2015). Üniversite öğrencilerine yönelik okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(12), 111-117.
- Yazıcı, M. (2014). Değerler ve toplumsal yapıda sosyal değerlerin yeri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 209-223.
- Yıld ız, M., Dilmaç, B. ve Deniz, M. E. (2013). Analysis of the relation between self‐ esteem and values held by candidate teachers. Elementary Education Online, 12(3), 740‐748.
- Yürük, A. Y. T. (2015). Yüksek din öğretimi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları: Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi örneği. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 15(1), 1-18.
- Zavalsız, Y. S. (2014). Üniversite öğrencilerinin değer algısı (Karabük Üniversitesi örneği). Turkish Studies, 9(2), 122-134.
- ISSN: 2146-7099
- Yayın Aralığı: 4
- Yayıncı: İlmi Etüdler Derneği