Göç olgusu, eğitimde yeni ihtiyaçları belirginleştirmekte ve değişim temelli iyileştirmelerin yapılmasını zorlar hale gelmektedir. Yakın tarihte Türkiye’nin en uzun sınırına sahip komşu devletinde ve etrafında yayılan savaş çemberi, birçok insanı göç olgusuyla tanıştırmıştır. Savaşın patlak verdiği 2011’den bu yana 6,6 milyon Suriye vatandaşı ülkesinden güvenli gördükleri Lübnan, Türkiye, Ürdün, Mısır ve diğer ülkelere göç etmiş veya ettirilmiştir. Yaklaşık yarısını çocukların oluşturduğu göç eden Suriyelilerin, 3 milyondan fazlası Türkiye’ye göç etmiştir. Bu durum yabancı öğrencilerin eğitimi meselesinin boyutlarını ve önemini göstermektedir. Çalışmada, yabancı öğrencilerin cinsiyetlerine, yaşlarına, Türkçe dili hâkimiyetlerine, ekonomik durumlarına ve devamsızlık yapıp yapmamalarına göre muhasebe ve finansman alanı mesleki eğitim başarılarının farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Veriler, 2023-2024 eğitim öğretim yılı karne notları, görüşme formları ve e-okul bilgilerinden elde edilerek IBM SPSS v.26 programı ile çözümlenmiştir. Çalışmada yabancı öğrencilerin cinsiyetlerine, yaşlarına, ekonomik durumlarına ve devamsızlık yapıp yapmamalarına göre mesleki eğitim başarılarının farklılık göstermediği, Türkçe dili hâkimiyetlerine göre farklılık gösterdiği bulgularına ulaşılmıştır.
The phenomenon of migration clarifies new needs in education and makes it difficult to make change-based improvements. The circle of war that has spread in and around Turkey’s neighboring state, which has the longest border in recent history, has introduced many people to the phenomenon of migration. Since the outbreak of the war in 2011, 6.6 million Syrian citizens have migrated or been forced to migrate from their country to Lebanon, Türkiye, Jordan, Egypt and other countries, which they consider safe. More than 3 million of the migrating Syrians, approximately half of whom are children, have migrated to Turkey. This situation shows the dimensions and importance of the issue of education of foreign students. In the study, it was investigated whether the success of foreign students in their vocational education in the field of accounting and finance differed according to their gender, age, Turkish language proficiency, economic structure and school attendance/absence. The data was obtained from 2023-2024 academic year report card grades, interview forms and e-school information and analyzed with IBM SPSS v.26 program. In the study, it was found that the vocational education success of foreign students did not differ according to their gender, age, economic status and whether they were absent, but that they differed according to their command of the Turkish language.
">The phenomenon of migration clarifies new needs in education and makes it difficult to make change-based improvements. The circle of war that has spread in and around Turkey’s neighboring state, which has the longest border in recent history, has introduced many people to the phenomenon of migration. Since the outbreak of the war in 2011, 6.6 million Syrian citizens have migrated or been forced to migrate from their country to Lebanon, Türkiye, Jordan, Egypt and other countries, which they consider safe. More than 3 million of the migrating Syrians, approximately half of whom are children, have migrated to Turkey. This situation shows the dimensions and importance of the issue of education of foreign students. In the study, it was investigated whether the success of foreign students in their vocational education in the field of accounting and finance differed according to their gender, age, Turkish language proficiency, economic structure and school attendance/absence. The data was obtained from 2023-2024 academic year report card grades, interview forms and e-school information and analyzed with IBM SPSS v.26 program. In the study, it was found that the vocational education success of foreign students did not differ according to their gender, age, economic status and whether they were absent, but that they differed according to their command of the Turkish language.
">Atlıhan, A.M. (2019). Göçmen öğrencilerin okul örgütüne uyumunda öğretmen ve okul yöneticilerinin rolleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
Atlıhan, A.M. (2024). Göçmen öğrencilerin okul örgütüne uyumunda öğretmen ve okul yöneticilerinin rolleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (12) (149), 334-353. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.74719
Aydın, S. (2023). Muhasebe eğitimi. İksad Yayınevi. https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.10451837
Bergut, M. & Atmaca, T. (2024). Göçmen öğrencilerin yoğun olduğu okullarda okul ve sınıf yönetiminde karşılaşılan durumlar. Trakya Eğitim Dergisi, 14(1), 121-147. https://dx.doi.org/10.24315/tred.1332347
Börü, N. & Boyacı, A. (2016). Göçmen öğrencilerin eğitim-öğretim ortamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği. Uluslararası Türk veya Türk Dili, Edebiyatı ve Tarihi Dergisi, 11(14), 123-158. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9818 Cevahir, E. (2020). SPSS ile nicel veri analizi rehberi. Kibele Yayınevi.
Çiftci, Y. & Çemrek, N. (2018). Ticaret meslek liselerinde muhasebe eğitimi: Muğla ili’ndeki meslek liseleri üzerine bir araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 192-208. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.363176
Çopur, D. A. (2019). Mülteci öğrencilerin uyum sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
Dinçer, O. B., Karaca, S. & Yavuz, H. (2013). Göçün ikinci yılında Suriyeli savaş mağdurları. Analist Dergisi, 25, 18-27.
Ekici, S. & Tuncel, G. (2015). Göç ve insan. Birey ve Toplum Dergisi, 5(9), 9-22. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/307113
Ereş, F. (2017). Mesleki eğitim merkezine devam eden göçmenlerin meslek kurslarına yönelik sorunları. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(2), 93-101. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/309742
Evis, Z.Ö. (2019). Suriyeli mülteci öğrencilerin olumsuz yaşantılarının resimlerine yansıması (5. Sınıf örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
Gencer, E.T. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research, (10)54, 838-854. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20175434652
Gürbüz, C. (2024). Mesleki ve teknik eğitim beceri sistemlerinin dijitalleşmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi:
Teori ve Uygulama, 15(29), 191-222. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3767068
Gürbüz, S. & Şahin F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
IOM, (2020). Dünya Göç Raporu. https://publications.iom.int/system/files/pdf/wmr-2020-tu-ch-2.pdf 182
Kartal, F. & Dikmen, A. A. (2015). Türkiye’nin işçi göçüyle ilgili hukuksal ve normatif çerçevesinin değerlendirilmesi. https://turkiye.iom.int/sites/g/files/tmzbdl1061/files/documents/lmtr.pdf
Kızılkaya, O. & Ekici, G. (2022). Ortaokul öğrencilerinin Suriyeli göçmen öğrencilerin eğitim ortamlarındaki uyumlarına yönelik görüşleri. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (34), 115-131. https://doi. org/10.29228/TIDSAD.63900
Koçak A. & Kaygısız A.D. (2023). Cumhuriyet’ten bugüne Türkiye’nin göç politikaları: Göç yönetimindeki ulusal ve uluslararası aktörler. Uygulamalı Sosyal Bilimler ve Güzel Sanatlar Dergisi, 5(13), 253-273. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3294010
Kul, S. (2014). İstatistik sonuçlarının yorumu: P değeri ve güven aralığı nedir?. Plevra Bülteni, 8(1), 11-13. https://www.toraks.org.tr/site/sf/books/pre_migration/c19fa28083ae026a97e3878c26e1b03eaacfd74d114c8d66f832d8d806c56307.pdf
Kula Kartal, S. & Mor Dirlik, E. (2016). Geçerlik kavramının tarihsel gelişimi ve güvenirlikte en çok tercih edilen yöntem: Cronbach Alfa Katsayısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1865-1879. https://dergipark.org.tr/en/pub/aibuefd/issue/28550/304601
Kurt, H. (2006). Göç eğilimleri ve olası etkileri. Yönetim Bilimleri Dergisi 4(1), 135-160. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/46401
Mesleki ve Teknik Genel Müdürlüğü (MTEGM), (2024, 11 Ekim). Okul Alan/Dal Arama. Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü. http://mtegm.meb.gov.tr/kurumlar/?ara
Özer, M. (2018). 2023 Eğitim vizyonu ve mesleki ve teknik eğitimde yeni hedefler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3, 425-435. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1711665
Richard P. & Jillyanne R. (2011). Göç Terimleri Sözlüğü. Cenevre: Uluslararası Göç Örgütü (IOM). https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml31_turkish_2ndedition.pdf
Schreglmann, S. (2020). Güncel bilgiler ışığında göçmen öğrenciler. İksad Yayınevi.
Seymen Ç., Tuti, G., & Mavi, D. (2024). Öğretmen deneyimlerine dayalı bir durum çalışması: kapsayıcı eğitim ve göçmen öğrenciler. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 93-115. https://doi.org/10.54558/jiss.1296103
Solak, Y. (2019). Eğitim yöneticilerinin görüşleri bağlamında 2023 eğitim vizyonu. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
Şengel, S. (2011). Türkiye’de muhasebe meslek elemanı talebi üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 50, 167-180. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/426889
T.C. Göç İdaresi Başkanlığı, (2024). Yıllara göre geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2014). Yabancılara yönelik eğitim öğretim hizmetleri genelge, https://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1715.pdf
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024). Muhasebe ve finansman çerçeve öğretim programı. https://meslek.meb.gov.tr/upload/cop9/muhasebe_9.pdf
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2019). Using multivariate statistics (Sixth edition). Pearson Education.
Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci davranışı ve toplumsal etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere ilişkin bir değerlendirme. TESAM Akademi Dergisi, 2(2), 29-63.
UNHCR. (2018). Suriye acil durumu. https://www.unhcr.org/tr/suriye-acil-durumu
UNHCR. (2022). Mültecilerin etkin bir şekilde kapsanması. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Yayınları. https://data.unhcr.org/en/documents/download/92625
UNICEF. (2022). Türkiye’de geçici koruma altında olan Suriyeli çocuklara yönelik eğitim
müdahalesinin belgelendirilmesi – nihai rapor. https://www.unicef.org/turkiye/media/15891/
file/T%C3%9CRK%C4%B0YE%E2%80%99DE%20GE%C3%87%C4%B0C%C4%B0%20
KORUMA%20ALT INDA%20OLAN%20SUR%C4%B0YEL%C4%B0%20%C3%87OCUKLARA%20Y%C3%96NEL%C4%B0K%20E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%20M%C3%9CDAHALES%C4%B0N%C4%B0N%20BELGELEND%C4%B0R%C4%B0LMES%C4%B0%20%E2%80%93%20N%C4%B0HA%C4%B0%20RAPOR.pdf
Yılmaz, A. (2014). Uluslararası göç: çeşitleri, nedenleri ve etkileri. Turkish Studies, 9(2), 1685-1704. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.6274
Yurdakul, A. & Tok, T. N. (2018). Öğretmen gözüyle göçmen/mülteci öğrenci. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 46-58. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/614695