Kentsel Peyzajlarda Endüstri Miraslarının Önemi: Çankırı Tarihi Tren Garı Örneği

Peyzajlar, insanlar tarafından algılandığı şekliyle karakteri doğal ve/veya insan faktörlerinin eylemi sonucunda oluşan alanlardır. Peyzajı oluşturan insan faktörlerinin kapsamında ele alınan kentsel peyzaj kavramında kentsel mekanlar, toplumların karşılıklı ilişkilerinin ve tercihlerinin ortaya koyulduğu dinamik mekanlar olarak ele alınmaktadır. Çankırı kentsel peyzajı içinde 1931 yılında işletilmeye açılan TCDD ve Demiryolları Garı, gar binası, cer atölyeleri ve çevreleyen doğal peyzajı ile Çankırı kentine, doğal, kültürel, sosyal ve ekonomik katkılarda bulunmaktadır. Kentsel peyzajlar kapsamında bulunan ve gelişen teknolojiyle kullanımı sonlanmış olan endüstri alanlarının dönüştürülerek kent parkı, tarih ve kültür müzesi gibi kullanımlarla kentlere kazandırılması mümkün olmaktadır. Endüstri miraslarının korunması, onarılması, dönüştürülmesi ve kente kazandırılması açısından, Çankırı’daki önemli endüstri miras alanı olan ve TCDD Gar sahası olarak kullanılan Çankırı Tarihi Tren Garı, peyzajın estetik, ekonomik, ekolojik ve kültürel boyutlarla incelenmiştir. Araştırma alanı doğal alanları, tarihi yapı ve araçları ile yeşil alan, müze, atölye gibi çok sayıda farklı fonksiyonu kente kazandırma potansiyeline sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Kentsel Peyzaj, Kültürel Miras, Endüstri Mirası, Çankırı Tren Garı

PDF

___

URL-1, (2019). https://rayhaber.com/2015/03/turkiyede-ilk-demiryolu-hatti-nerede-yapilmistir/., (accessed in: 08.05.2019), (In Turkish).
URL-2, (2019). https://www.pinterest.ca/pin/370421138094980687/ (accessed in: 14.05.2019), (In Turkish).
URL-3, (2019). https://www.nufusu.com/il/cankiri-nufusu, (accessed in: 10.05.2019), (In Turkish).
URL-4, (2019). https://www.egitimajansi.com/haber/cankiri-karatekin-universitesi-haberi-60148h.html. ,(accessed in: 04.21.2019), (In Turkish).
URL-5, (2019). http://www.bristolbathrailwaypath.org.uk/theoldrailway.shtml , (accessed in: 07.05.2019), (in English).
URL-6, (2019). http://www.railcitymuseum.com/ , (accessed in:14.05.2019), (in English).
Antrop, M. (2005). Handling Landscape Change. ECLAS European Council of Landscape Architecture Schools, Conference Proceedings “Landscape Change”Pages 3-14, Ankara 14-18 September, 2005.
Atik, M., Işıklı, R.C. (2007). Endüstri Parklarının Kent Peyzajındaki Yeri ve Antalya Dokuma Fabrikası Örneği. Peyzaj Mimarlığı 3. Kongresi, Antalya.
Çankırı Belediyesi, (2019a). Çankırı Kenti. Araştırma Alanı Konumu Bilgisi.
Çankırı Belediyesi, (2019b). Çankırı Kenti. Araştırma Alanı Fotoğrafları.
Çankırı Valiliği, (2019). Sayılarla Çankırı, http://www.cankiri.gov.tr/sayilarla-cankiri-1, (accessed in: 19.06.2019), (In Turkish).
Ekizoğlu, E. (2012). Demiryolu Yerleşkelerinin Endüstriyel Miras Olarak Korunma Sorunları: İzmir-Aydın Hattı Üzerindeki Demiryolu Yerleşkeleri Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, 215 s., İzmir.
Gomez-Sal, A., Belmontes, J.A., Nicolau, J.M. (2003). Assessing Landscape values:a proposal for multidimentional conceptual model. Ecological Modelling 168:319-341.
Kızılarslan, S. (2007). Trabzon Kenti Park ve Bahçelerinin Peyzaj Tasarım Kriterleri Açısından İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Kuter, N. (2007). Çankırı Kenti Açık Ve Yeşil Alan Varlığı İçinde Tarihi Kent Merkezinin Kentsel Peyzaj Tasarımı Açısından Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, 309 s.
Loures, L., Santos, R., Panagopoulos, T. (2007). Urban Parks and Sustainable City Planning - The Case of Portimão, Portugal, Wseas Transactions On Environment And Development, 10(3) 171-180s.
Lörzing H. (2005). Different Ways to Change a Landscape. ECLAS European Council of Landscape Architecture Schools, Conference Proceedings “Landscape Change”Pages 90-97, Ankara 14-18 September, 2005.
Oğuz, D. (1998). Kent Parkı Kavramı Yönünden Ankara Kent Parklarının Kullanım Olgusu Üzerinde Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
Ozan Dündan, S. (2014). Çankırı İli Uygun Yatırım Alanları Araştırması. Araştırma Müdürlüğü, Ankara.
Polat, A.T., Önder, S. (2012). Kentsel Peyzaj: Tasarım Ve Uygulamaya Yönelik Bazı Öneriler, Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri. Konya.
Seçer Kariptaş, F., Edirne Erdinç j., Özkazanç Dinçer, B. (2015). Endüstriyel Mirasın Kentlerdeki Kültürel Sürdürülebilirlik Bağlamında İncelenmesi. Gazi Üniversitesi. ISBS 28-30 Mayıs, 512-516 s.
Uzun, S. (2005). Kırsal Ve Kentsel Alanlardaki Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti: Gölcük Orman İçi Dinlenme.
Washer, D.M. (2002). Landscape-indicator development: steps towards a European approach. Preecedings of Frontis workshopon the future of the European cultural landscape Wageningen, The Nederlands 9-12 June 2002, Editor Rob Jongman Chapter 16, Pages 237-252.