ÜNİVERSİTE SINAVINA HAZIRLANAN ÖĞRENCİLERİN BESLENME ALIŞKANLIKLARI, AKDENİZ DİYETİNE UYUM VE SINAV KAYGILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu çalışmada, üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin beslenme durumları, Akdeniz diyetine uyumları ve sınav kaygılarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki bu çalışmaya 169 kız, 115 erkek toplam 284 gönüllü öğrenci katılmıştır. Genel tanımlayıcı özellikleri, beslenme alışkanlıkları, Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KİDMED) ve Revize Edilmiş Sınav Kaygısı Ölçeği (RESK) anket formuyla sorgulanmıştır. Annelerin eğitim düzeyi lise olanlarda KİDMED puanları yüksektir (p=0.033). Kahvaltı yapan, ana öğün sayısı fazla olan, süt, ayran, peynir, yoğurt, kırmızı et, yumurta, balık, kurubaklagil, sebze, galeta, kahvaltılık gevrek sık tüketenlerin KİDMED puanı yüksek bulunmuştur (p<0.05). Cinsiyete göre KİDMED puanları benzerdir. Süt, peynir, kırmızı et, balık, simit, çorba, asitli içecek ve bal/pekmezi nadir tüketen öğrencilerde sınav kaygısı yüksek saptanmıştır. KİDMED puanı beden kütle indeksi ve sınav kaygısı ile ilişkili değildir (sırası ile r=-0.026 ve r=-0.034, p>0.05). Diyet kalitesi ve sınav kaygısı besinlerin tüketim sıklığı ile ilişkilidir (p<0.05). Bu çalışmada, diyet kalitesi ile sınav kaygısı ilişkili olmasa da besinlerin tüketimi ile sınav kaygısı arasında ilişki belirlenmiştir. Öğrencilerin sınav başarılarını arttırmada beslenmenin ve diyet kalitesinin önemini ortaya koyacak daha büyük örneklemde ve randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler:

Akdeniz diyeti, Beden kütle indeksi, Beslenme, Diyet kalitesi, Sınav kaygısı.

Evaluation of Nutritional Habits, Adherence to Mediterranean Diet, and Test Anxiety of Students Who Preparing for University Examination

In this study, it was aimed to evaluate nutritional status, adherence to Mediterranean diet, and test anxiety who preparing for university exam. In this cross-sectional study, 284 volunteer students (169 female, and 115 male) were included. General descriptive features, dietary habits, Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED), and Revised Test Anxiety Scale (RTAS) were asked with questionnaire form. KIDMED scores were higher whose mothers have high school education (p=0.033). Those who had breakfast, had more main meal, frequently consumed milk, ayran, cheese, yoghurt, red meat, eggs, fish, legumes, vegetables, crackers, and breakfast cereals had a higher KIDMED score (p<0.05). KIDMED scores were similar according to gender. The students who rarely consume milk, cheese, red meat, fish, simit, soup, soda, and honey/molasses have higher RTAS score. KIDMED score was not associated with body mass index and test anxiety (respectively r=-0.026, and r=-0.034, p>0.05). Diet quality and test anxiety were associated with frequency of food consumption (p<0.05). In this study, RTAS was not related to diet quality, but foods consumption and RTAS were related. There is a need for larger sample and randomized controlled studies that will reveal importance of nutrition and diet quality in increasing students' examination success.

Keywords:

Body mass index, Diet quality, Mediterranean diet, Nutrition, Test anxiety.,

PDF

___

Akar Şahingöz, S., Özgen, L. ve Yalçın, E. (2019). Akdeniz diyet kalitesi ölçeğinin (Mediterranean Diet Quality KİDMED) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Proceedings Book of 5th International Eurasian Congress on Natural Nutrition,Healthy Life & Sport.
Akın, A., Demirci, İ. ve Arslan, S. (2012). Revize edilmiş sınav kaygısı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Educational Sciences and Practice, 11(21), 103-118.
Aslan, N. N., Yardımcı, H. ve Özçelik, A. Ö. (2017). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin makro besin ögesi alımları ve antropometrik ölçümlerle ilişkisi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 39-48.
Ateş Özcan, B., Yeşilkay, B., Yaldiz, N. ve Pehlivan, M. (2020). Factors affecting diet quality in adolescents: the effect of sociodemographic characteristics and meal consumption. Progress in Nutrition, 22(4):e2020094. doi:10.23751/pn.v22i4.10927.
Bayındır Gümüş, A., Yardımcı, H. ve Keser, A. (2018). Sınava hazırlanan öğrencilerin beslenme durumlarının kaygı puanlarına göre değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 22-28.
Beiter, R., Nash, R., McCrady, M., Rhoades, D., Linscomb, M., Clarahan, M. ve Sammut, S. (2015). The prevalence and correlates of depression, anxiety, and stress in a sample of college students. Journal of Affective Disorders, 173, 90-96. doi:10.1016/j.jad.2014.10.054.
Benson, J. ve El-Zahhar, N. (1994). Further refinement and validation of the revised test anxiety scale. Structural Equation Modelling, 1(3), 203–221.
Caso, D., Miriam, C., Rosa, F. ve Mark, C. (2020). Unhealthy eating and academic stress: The moderating effect of eating style and BMI. Health Psychology Open, 1-15, doi:10.1177/2055102920975274.
Çiçek, İ. ve Tanhan, F. (2018). Lise son sınıf öğrencilerinin sınırlılık algı şemaları ile sınav kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 8, 69-85.
Erçim, R. E., Köse, H., Budak, Y. ve Yıldırım, H. (2020). Üniversite öğrencilerinin sınav dönemi öncesi, sırası ve sonrasında depresyon, anksiyete ve stres durumu ile beslenme alışkanlıklarındaki değişimin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, (5)3, 133-143.
Geçkil, E. ve Yildiz, S. (2006). Adölesanlara yönelik beslenme ve stresle başetme eğitiminin sağlığı geliştirmeye etkisi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 10(2), 19-28.
Güler, D. ve Çakır, G. (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 82-94.
Kaçan Softa, H., Ulaş Karaahmetoğlu, G. ve Çabuk, F. (2015). Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısı ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1481-1494.
Kırşan, M. ve Ateş Özcan, B. (2021). Adölesanlarda sağlık okuryazarlığı ve beslenme okuryazarlığının diyet kalitesine etkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 27, 532-538. doi:10.31590/ejosat.962135.
Kurt, A.S., Balci, S. ve Kose, D. (2014). Test anxiety levels and related factors: students preparing for university exams. Journal of Pakistan Medical Association, 64(11), 1235-1239.
Lassi, Z., Moin, A. ve Bhutta, Z. (2017). Nutrition in middle childhood and adolescence. In: Bundy DAP, Silva Nd, Horton S, et al., editors. Child and Adolescent Health and Development. 3rd edition. Washington (DC): The International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank. Chapter 11.
Öğretir, H. ve Türker, P. F. (2021). Sınava hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısı ile antropometrik ölçümler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 49(3), 58-66. doi: 10.33076/2021.BDD.1485.
Özenoğlu, A. (2018). Duygu durumu, besin ve beslenme ilişkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(4), 357-365. Doi:10.31067/0.2018.56 A.
Ruiz, L. D., Zuelch, M. L., Dimitratos, S. M. ve Scherr, R. E. (2020). Adolescent obesity: Diet quality, psychosocial health, and cardiometabolic risk factors. Nutrients, 12(1), 43. doi: 10.3390/nu12010043.
Sarıkaya, S. ve Gemalmaz, A. (2021). Sınav kaygısını etkileyen faktörler. Jour Turk Fam Phy, 12(2), 99-107. doi: 10.15511/tjtfp.21.00297.
Serra-Majem, L., Ribas, L. ve Ngo, J. (2004). Food, youth and the mediterranean diet in Spain. Development of KİDMED, Mediterranean Diet Quality Index in children and adolescents. Public Health Nutr, 7, 931-935.
World Health Organization, Growth Reference data for 5-19 years. 2007. https://www.who.int/tools/growth-reference-data-for-5to19-years adresinden 14 Mart 2022 tarihinde erişildi.