SAHNE KAYGISI YÖNTEM VE STRATEJİLERİNİN MÜZİK PERFORMANS KAYGISI İÇİN KULLANILABİLİRLİĞİ

Profesyonel müzik eğitiminin ilk yıllarından itibaren, çeşitli evrelerden geçerek her müzisyenin hayatı boyunca deneyimlemeye devam ettiği “performans” olgusu, psikolojik ve fizyolojik pek çok etken ile iç içedir. İnsan yaşamı boyunca sabit olması mümkün olmayan bu etkenler, kişinin performans niteliğini de doğrudan etkilemektedir. Kişi her ne kadar sahne tecrübesi yaşamış ya da seslendireceği eseri her ne kadar iyi biliyor olsa da, performans anında beklenmedik bazı olumsuz durumlarla karşılaşabilmektedir. Sadece müzisyenlerde değil, oyuncularda, sporcularda, akademisyenlerde de görülebilecek bu beklenmedik durumlar bir sonraki performans için korku ve endişeye dönüşebilecek etkiler bırakabilir. Bu olumsuz etkilerden kurtulabilmek veya hiç yaşamamak adına pek çok yöntem ve strateji geliştirilmiştir. Çoğu profesyonel müzisyenin yaşadığı “kötü deneyim” olarak tanımlanan bu durum sahne fobisi halini alır. Literatürde ‘musical performance anxiety’, Türkçeye çevrilmiş akademik çalışmalarda da ‘müzik performans kaygısı’ ya da ‘sahne heyecanı’ olarak söz edilmektedir. Bu çalışmada müzik performans kaygısı genel olarak ele alınmış ve bu kaygı durumunun üstesinden gelmek için sahne korkusunu kontrol edebilmek üzerine literatüre geçmiş bazı yöntem ve tekniklerden söz edilmiştir.

USABILITY OF STAGE ANXIETY METHODS AND STRATEGIES FOR MUSIC PERFORMANCE ANXIETY

The phenomenon of “performance,” which every musician continues to experience throughout his life, is intertwined with many psychological and physiological factors from the first years of professional music education. These factors, which cannot be fixed throughout human life, directly affect the person's performance quality. Although the person has stage experience or knows the work he will perform, he may encounter some unexpected negative situations during the performance. These unexpected situations, which can be seen not only in musicians but also in actors, athletes, and academics, can turn into fear and anxiety for the next performance. Many methods and strategies are developed to eliminate these adverse effects or not experience them at all.Stage fright, which is experienced by many musicians, including the professional, is described as a “bad experience”. It is also defined as ‘musical performance anxiety’ or ‘stage excitement’ in academic studies translated into Turkish. In this study, music performance anxiety is discussed in general, and some widely accepted methods and techniques to overcome stage fright are mentioned.

___

  • Craze, R. (2011). Alexander Tekniğiyle Bel ve Sırt Ağrısının Üstesinden Gelin. (Çev. Özlem Tüzel Akal). İstanbul: Optimist Yayım ve Dağıtım.
  • Çenesiz, G. Z. (2015). Kaygı Durumlarında Gevşeme Egzersizi ve Sistematik Duyarsızlaştırma Kullanımı: Bir Vaka Örneği. AYNA, Klinik Psikoloji Dergisi, 2(1), 40-48.
  • Çırakoğu, O. Ç. (2013). Sahnedeki Düşman: Müzisyenlerde Performans Kaygısı Üzerine Bir Gözden Geçirme. Türk Psikoloji Yazıları, 16 (32), 95-104.
  • Çimen, G. (2001). Konser Kaygısı. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 21, Sayı 2, 125-133
  • Demiralp, M., Oflaz, F. (2007). Bilişsel-davranışçı terapi teknikleri ve psikiyatri hemşireliği uygulaması. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007; 8:132-139.
  • Evren, G. F. (2012). Müzik Eğitimi Veren Kurumlarda Ses Eğitimi Derslerinde Kullanılabilecek Bedensel ve Zihinsel Gevşeme Yöntemleri. The Journal of Academic Social Science Studies. Volume 5 Issue 8, p. 563-572.
  • Fernholz, I., Mumm, J. L. M., Plag, J., Noeres, K., Rotter, G., Willich, S. N., Ströhle, A., Berghöfer, A., Schmidt, A. (2019). Performance anxiety in professional musicians: a systematic review on prevalence, risk factors and clinic treatment effects. Psychological Medicine 1–20.
  • Gün Duru, E., Köse, H. S. (2016). Müziksel Ezber Üzerine Nitel Bir Çalışma. The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 43, 121-131.
  • Kabakçı, C. (2016). Sahne Performansı Kaygısında Farkındalık ve Mücadele. Sahne ve Müzik Eğitim-Araştırma e-Dergisi 3. Sayı ISSN: 2149-7079
  • McGrath, C. E. (2012). Music Performance Anxiety Therapies: A Review of Literature. University of Illinois at Urbana Champaign.
  • Tezel, G., Aşkın, C. (2007). Sahne heyecanının Türk müzisyenler arasındaki yaygınlığı ve çözüm yöntemleri. İtü Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:4, Sayı:2, 3-10
  • Topoğlu, O. (2013). Müzisyenlerde Sahne Korkusu, Sahne Korkusunun Nedenleri ve Sahne Korkusunda Baş Etmede Kullanıılabilecek Stratejiler. e-Journal of New World Sciences Academy NWSA-Fine Arts, D0116, 8, (1), 43-55.
  • Parlar, M.,C. (2014). Bakır Üflemeli Çalgılarda Odaklanma Ve Konsantrasyon Tekniklerinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Parncutt, R., McPherson, G. E. (2002) The Science and Psychology of Music Performance: Creative Strategies for Teaching and Learning. Oxford University Press.
  • Yerli, N. (2017). Feldenkrais Metodu ve Farkındalığın Oyuncunun Performansına Etkisi. Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.