KARAKTERİSTİK BİR DEĞER OLAN GELENEKSEL TÜRK EVİ’NİN OLUŞUMUNU BELİRLEYEN UNSURLAR VE BU EVLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Toplumun ekonomik ve politik yaşantılarının yapılanması ile içinde taşımış olduğu teknolojik imkanları ve kültürel/sosyal eğilimlerini yansıtan çevre, toplumların yaşanmışlıkları hakkında önemli ipuçları verirken aynı zamanda geleceğin kültürel yapılanmasının nasıl olacağı bakımından da önemli göstergeler ortaya koymaktadır. İçerisine iklim, coğrafya ve topoğrafik oluşumların da dahil edildiği fiziksel çevre ve ona bağlı olarak şekillenen kültürel çevre, her toplum için ciddi önem taşımaktadır. Bir taraftan Orta Asya’nın coğrafi ve iklimsel yapısının yanında kültürel dinamiklerine göre şekillenen, diğer taraftan da Anadolu’daki çevresel ve kültürel unsurları içerisinde barındıran geleneksel Türk evi, dünya konut mimarisi bakımından özgün, zengin, niteliksel bakımdan yetkin, estetik açıdan ise güzel bir görünüme ve bunların yanında tarihsel bir derinliğe sahiptir. Uzun bir süreç içerisinde oluşan ve her dönemdeki kültürel değişimleri içerisinde taşıyan ve zengin maddi kültür unsuru olan geleneksel Türk evi, gelecek nesillere kendi zengin kültürlerini tanıtma bakımından önemli bir misyona sahiptir. Bu çalışmada karakteristik bir nitelik taşıyan zengin geleneksel Türk evinin mimari yapılanmasının oluşumunu belirleyen unsurlar ayrıntılı olarak ele alınmış ve aynı zamanda mimari yapıların fiziksel/işlevsel oluşumları, yapım malzemeleri, peyzaj değerleri, cephe yüzeyleri ile estetiksel zenginlikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

-

While the environment, reflecting technological opportunities and cultural / social trends with the structure of economic and political experiences of the community gives important clues about the experiences of the society, it also reveals an important indicator in terms of how cultural structure will be in the future. The physical environment including climate, geography and topographic formation and cultural environment being shaped depending on physical environment have crucial importance for every society. Traditional Turkish house, on the one hand shaped by Central Asia's geographic and climatic conditions beside its cultural dynamics and on the other hand integrating environmental and cultural elements in Anatolia, has unique and rich appearance in terms of the world residential architecture, excellent appearance in terms of quality and beautiful appearance in terms of aesthetics and as well as a historical depth. Traditional Turkish house, being formed in a long process and including cultural exchange in each period and being a component of rich material culture, has an important mission in terms of introducing their own rich culture to the next generation. In this study, factors that determine the formation of traditional Turkish house having characteristics value have been discussed in detailed and at the same time physical/functional formations
Keywords:

-,

___

  • Aliağaoğlu, A. S. 2009. İslam Şehri. Hece Aylık Edebiyat Dergisi, 2009/150-151-152, ISSN: 1301-210X, Ankara.
  • Asatekin, G. S.1994. Anadolu’daki Geleneksel Konut Mimarisinin Biçimlenmesinde Aile-Konut Karşılıklı İlişkilerin Rolü. Kent, Planlama Politika, Sanat Tarık Okyay Anısına Yazılar, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Aslanapa, O. S.1993. Türk Sanatı Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Bektaş, C. S.2001. Halk Yapı Sanatı, Literatür Yayınları, İstanbul.
  • Cansever, T. S.2009. İslam’da Şehir ve Mimari. Timaş Yayınları, İstanbul.
  • Günay, B.ve Selman, M. S.1994. Kentsel Görüntü ve Kentsel Estetik Örnek Kent: Ankara. Kent, Planlama Politika, Sanat Tarık Okyay Anısına Yazılar, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Karpuz, H, (Tarihsiz). Türk Sivil Mimarisi. Selçuk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji-Sanat Tarihi Bölümü Sanat Tarihi Anabilim Dalı Ders Notları. Konya
  • Keleş, R. ve Hamamcı, C. S. 2002. Çevrebilim. İmge Kitabevi, Ankara.
  • Kışlalıoğlu, M. ve Berkes, F. S.1990. Çevre ve Ekoloji. Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Kuban, D. S.1992. Mimarlık Kavramları. Yem Yayın, İstanbul.
  • Küçükerman, Ö. ve Güner, Ş. S.1995. Anadolu Mirasında Türk Evi. Kültür Bakanlığı, İstanbul.
  • Masiero, R. S.1999. Mimaride Estetik. Dost Kitabevi, Ankara.
  • Özdenören, R. S.2009. Kent İlişkileri. İz Yayıncılık, İstanbul.
  • Roth, L., M. S.2006. Mimarlığın Öyküsü. Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
  • Tunalı, İ. S.1984. Sanat Ontolojisi. Sosyal Yayınlar, İstanbul.
  • -
  • Turgut, H. S.1990. Kültür- Davranış- Mekan Etkileşiminin Saptanmasında Kullanılabilecek Bir Yöntem. İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul.
  • http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarlikdergisi/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=366&RecID=2335 (Erişim tarihi: 25.10.2014).