Türk silahlı kuvvetleri personel kanunu'nda öngörülen mecburi hizmet süresi-zorla çalıştırma yasağı ilişkisi

Temel hak ve özgürlükler, geçmişten günümüze kadar sürekli gelişme göstermiş ve bunları kazanmak hiç de kolay olmamıştır. Önceleri sadece yaşam hakkının korunabilirliği sorgulanırken, hukuk geliştikçe temel hak ve özgürlüklerin uygulama alanı da genişlemiştir. Bunun bir sonucu olarak da, bir kişinin istemediği bir işte, ayrılması halinde ceza tehdidi ile karşı karşıya kalarak zorla çalıştırılmasının temel hak ve özgürlüklerle bağdaşmayacağı anlaşılmıştır. Sonrasında, hem uluslararası insan hakları belgelerinde hem de Anayasamızda bu konuda düzenlemelere gidilmiştir. Ancak ülkemizde devletin en önemli güvenlik gücü olan Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev alan subay ve astsubaylar için öngörülen zorunlu ve alternatifsiz 10 yıllık çalışma süresinin, bu mesleğe başlayan ancak çeşitli nedenlerden dolayı daha sonra mesleğe devam etmek istemeyen personel için zorla çalıştırma yasağı kapsamında değerlendirip değerlendirilemeyeceği üstünde ayrıca düşünülmesi gereken bir konudur. Araştırmalarımıza göre, gerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, gerekse Anayasa Mahkemesi önüne konunun bu boyutu ile ilgili bir dosya gelmemiştir. Ancak bu yargı yerlerinin zorla çalıştırma yasağına ilişkin diğer içtihatları göz önünde bulundurularak, bu çalışmada, Zorla Çalıştırma Yasağı, subay ve astsubaylar açısından ele alınacaktır.

The relationship between compulsory service in personel code of Turkish armed forces and prohibition of forced to run

Fundamental rights and freedoms, have been developing continuously since past to present and it has not easy to obtain these. While formerly, only protectionability of right of life has discussed, with the developing of law, application area of fundamental righst and freedoms have become more expanded as well. As a result, it has understood that forced to run anybody in a jop he / she does not like by threat of punishment is incompatible with the fundamental rights and freedoms. Than, there have been some arregements about this subjeckts both international legal documents and our constitution. However, it must olso be considered whether the 10 years mandatory study time which is obligatory and non – alternatively and predicted for officers and NCOs’ can be evaluated in prohibition of forced to run or not for the personal in Turkish Army Forces who started this job and don’t want to keep on this career becouse of any of the reason. Acording to our researchs, there are any fail especialy about this subject both The European Court Of Human Rigths and Turkish Constitution Court. But, with considering the case law, which have connected to decision by these courts, in this study, prohibition of forced to run will be handled from the point of view the officers and petty officers.

PDF

___

AKIN, İlhan F.,Temel Hak ve Özgürlükler, İstanbul Üniversitesi Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1968.
ANAYURT, Ömer, Avrupa İnsan Hakları Hukukunda Kişisel Başvuru Yolu, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.
ÇAĞAN, Nami, “Demokratik Sosyal Hukuk Devletinde Vergilendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
DEMİR, Fevzi, Anayasa Hukuku, İzmir, 2012.
DOĞAN, İlyas / ÖZDEMİR, Omca, “Kölelik ve Kulluk Yasağı”, İnsan Hakları Hukuku Ders Kitabı, Astana Yayınları, Ankara, 2013.
GEMALMAZ, Mehmet Semih, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş Cilt – 1, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2012.
GÖREN, Zafer, Anayasa Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara, 2006.
GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref / GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Turhan Kitabevi, Ankara, 2009.
GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref, Anayasa Hukuku, Ankara, 2011.
KALABALIK, Halil, İnsan Hakları Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 2013.
KARAN, Ulaş, “Kölelik, Kulluk, Zorla Çalıştırma ve Zorunlu Çalışma Yasağı”, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Ed. İNCEOĞLU, Sibel, Beta Basım, İstanbul, 2013.
KUZU, Burhan, 1982 Anayasasının Temel Nitelikleri ve Getirdiği Yenilikler, İstanbul, 1990
MUMCU, Ahmet, İnsan Hakları ve Kamu Özgürlükleri, Savaş Yayınları, Ankara, 1992.
ÖZBEK, Veli Özer / KANBUR, Mehmet Nihat / BACAKSIZ, Pınar / DOĞAN, Koray / TEPE, İlker, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2010.
ÖZBEK, Veli Özer, İnfaz Hukuku, Ankara, 2013.
ÖZER, Attila, Gerekçeli ve 1961 Anayasası İle Mukayeseli 1982 Anayasası, Lazer Ofset, Ankara, 1996.
ÖZTÜRK, Bahri / ERDEM, Mustafa Ruhan, Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, Ankara, 2014.
ŞAHİN, Sultan / POLAT, Oğuz, “İnsan Ticareti ve Fuhuşun Uluslararası Düzenlemeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 5, S. 16, s.
TANÖR, Bülent / YÜZBAŞIOĞLU, Necmi, 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, Beta Yayınları, 2013.
UZ, Abdullah / AYDIN, Feridun / DEMİRCİOĞLU, Mustafa / BABACAN, Hüseyin Güngör, Mecburi Hizmet Yükümlülüğü ve Eğitim – Öğretim Giderlerinden Kaynaklanan Tazminat Davaları, Adalet Basımevi, Ankara, 2010.
İNTERNET KAYNAKLARI
http://photos.state.gov/libraries/turkey/231771/PDFs/abd- anayasasi.pdf.
http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nsan_ve_Yurtta%C5%9F_Ha klar%C4%B1_Bildirisi.
http://tr.wikisource.org/wiki/Magna_Carta_Libertatum.
http://www.dusuncetarihi.com/makale/virginia-insan-haklari- bildirisi-1776.
http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/about/ilo_29 .htm.
http://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/203-208.pdf.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&gui d=TDK.GTS.53440c159a70d4.71430452.