ROMA HUKUKUNDA OTURMA HAKKI(HABITATIO)

Oturma hakkı, başkasına ait bir evde oturma yetkisi veren sınırlı ayni hak niteliğini taşımaktadır. Roma hukukunda oturma hakkı, Klasik Hukuk Döneminde bağımsız bir irtifak olarak kabul edilmemiştir, bu hak usus hakkı kapsamında ele alınmıştır. Bu nedenle Klasik Hukuk Döneminde, oturma hakkı ile ilgili uyuşmazlıklarda usus’a ilişkin hükümler kıyasen uygulanmıştır. Iustinianus Hukukunda ise, oturma hakkı, usus’un kapsamından çıkarılarak, bağımsız bir irtifak hakkına dönüşmüştür. Iustinianus Hukukunda oturma hakkı sınırlı bir ayni hak niteliğindedir ve intuitus persona karakterine sahip bir in ius aliena (başkasının malı üzerindeki hak)’dır. Oturma hakkı sağlar arası işlemlerle ya da ölüme bağlı tasarruflar yoluyla kurulur. Oturma hakkı kural olarak belli bir süre için kararlaştırılır. Buna karşılık bu hak süreye bağlı olarak kararlaştırılmadığı zaman, hak sahibinin hayatıboyunca devam eder. Oturma hakkı sürenin sona ermesi, haktan feragat edilmesi veya mutatio rei (malın esaslıdeğişime uğraması) gibi nedenlerle sona erer. Roma Hukukunda oturma hakkı ile ilgili kurallar modern hukuklara büyük ölçüde aynışekilde geçmiştir.

THE RIGHT OF HABITATION IN ROMAN LAW (HABITATIO)

The right of habitation is a limited right in the right to give habitation authority to someone else. The right of habitation in Roman law is not an independent easement in the Classical Law Period. This right is included under the right of usus. For this reason, in the Classical Law Period, the provisions of usus were applied comparatively. The right of habitation in Iustinianus Law has been removed from the scope of usus and turned into an independent easement right. The right of habitation in the Iustinianus Law is a limited right in kind and is an in ius re aliena with the character of intuitus persona. The right of habitation is established legal act or death-related savings. The right of habitation ends due to reasons such as the expiration of the period, the waiver of the right or the mutatio rei. The rules on the right of habitation in Roman Law are largely the same as those of modern law.

PDF

___

ACCARIAS, C.: Précis De Droit Romain, Tome I, 4. éd., Paris 1891.
AYBAY/HATEMİ, Eşya Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
AYİTER, Kudret: Roma Hukuku Dersleri, Aile Hukuku, Ankara, 1960.
CUQ, Edouard: Manuel Des Institutionis Juridiques Des Romains, 2. éd, Paris, 1928.
DI MARZO, Salvatore: Roma Hukuku, 5. Tab’ından çeviren: Ziya Umur, İstanbul 1959.
DUMONT, François Les Donations Entre Epoux En Droit Romain, Paris, 1928.
DURAL, Mustafa: Eşya Hukuku Dersleri, İstanbul, 1981.
EMİROĞLU, Haluk: Roma Hukukunda Kadının Durumu, Ankara, 2003.
ERDOĞMUŞ, Belgin: Roma Eşya Hukuku, Der Yayınları, İstanbul 2000.
ERMAN, Hasan: Eşya Hukuku Dersleri, Gözden Geçirilmiş 6. Bası, Der Yayınları, İstanbul 2016.
ESENER, Turhan / GÜVEN, Kudret: Eşya Hukuku, Genişletilmiş 6. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları, 2015.
GÜNEŞ CEYLAN, Seldağ, “Roma Hukukunda Klasik Hukuk Dönemi”, Prof. Dr. Belgin Erdoğmuş’a Armağan, Derleyen: M. Murat İnceoğlu, Der Yayınları, İstanbul 2011.
GÜRSOY, Kemal T./EREN, Fikret/CANSEL, Erol: Türk Eşya Hukuku, 2. Baskı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 1978.
HONIG, Richard: Roma Hukuku Dersleri, çeviren: Şemseddin Talip, İstanbul, 1935.
IUSTINIANUS INSTİTUTİONES, Türkçe metin: Ziya Umur, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1968.
İPEK, Nurcan: “Roma Hukukunda Kullanma Hakkı (Usu Sine Fructus)”, (Usu Sine Fructus), Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2009/1.
İPEK, Nurcan: Roma Hukukunda Gasp (Rapina), İstanbul 2001.
KARADENİZ ÇELEBİCAN, Özcan: Roma Eşya Hukuku (Eşya), Yeni Medeni Kanun’a Uyarlanmış 5. Basım, Turhan Kitabevi, Ankara 2015.
KARADENİZ ÇELEBİCAN, Özcan: Roma Hukuku, (Roma Hukuku),Yeni Medeni Kanun’a Uyarlanmış On Yedinci Basım, 2014, Turhan Kitabevi, Ankara 2014.
KARAGÖZ ÇOKYAŞAR, Havva: İntifa Hakkının Roma Hukukundaki Gelişimi Ve Türk Hukukuna Etkisi, Epigon Yayınları, 2003.
KARAGÖZ, Havva: Traditio (Teslim)’nun Tarihsel Gelişimi Ve Constitutum Possessorium (Zilyetlik Anlaşması), Der Yayınları, İstanbul 2001.
KÖPRÜLÜ, Bülent /KANETİ, Selim: Sınırlı Ayni Haklar, Genişletilmiş ve Yenilenmiş 2. Bası, İstanbul, 1982-1983.
LEPOINTE, M: Cours De Droit Romain, Paris, 1948-1949.
MONIER, Raymond: Manuel Elémentaire De Droit Romain, Tome I, 6. édition, Paris 1947.
OĞUZMAN, M. Kemal/ SELİÇİ, Özer: Eşya Hukuku, 9. Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2002.
ORTOLAN, M.: Explication Historiques Des Instituts De L’Empéreur Justinien, Tome II, 8. éd., Paris, 1870
ÖCAL APAYDIN, Bahar: Roma Hukukundan Günümüze Taşınmaz Lehine İrtifak Hakları, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
PETIT, Eugène: Traité Elémantaire de Droit Romain, 9. éd., Paris 1925.
SAYMEN, H. / ELBİR, H. K.: Türk Eşya Hukuku Dersleri, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1963.
SAYMEN, H./ELBİR, H. K: Türk Eşya Hukuku Dersleri, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1963.
SCHMIDLIN, Bruno/ AUGUSTO CANNATA, Carlo: Droit Privé Romain, II, Lausanne, 1987.
SEIDL, Erwin: Römisches Privatrecht, 1963.
SİRMEN, Lale: Eşya Hukuku, 4. Baskı, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları, 2016.
TAHAN ORHAN, Duygu: Roma Hukukunda Manus Kurumu, On İki Levha, İstanbul 2018.
TAHİROĞLU, Bülent/ERDOĞMUŞ, Belgin: Roma Hukuku, Onuncu Basım, Der Yayınları, İstanbul 2014.
TAHİROĞLU, Bülent: Roma Hukukunda Furtum, İstanbul 1975.
TEKİNAY, Selâhattin Sulhi/AKMAN, Sermet/BURCUOĞLU, Haluk/ALTOP, Atilla: Tekinay Eşya Hukuku, 5. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1989.
UMUR, Ziya: Roma Hukuku Lügatı, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1983.
UMUR, Ziya: Roma Hukuku, Eşya Hukuku (Ayni Haklar), (Eşya), Filiz Kitabevi, İstanbul 1985.
UMUR, Ziya: Roma Hukuku, (Roma Hukuku), Filiz Kitabevi, İstanbul 1984.