BOŞANDIĞI EŞİYLE FİİLEN BİRLİKTE YAŞAYAN EŞ VE ÇOCUKLARIN GELİR VE AYLIKLARININ KESİLMESİ

2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun ile birlikte, sosyal güvenlik hukukumuzda önemli değişiklikler olmuştur. Bu değişikliklerden biri de gelir ve aylık bağlanmayacak hallerin düzenlendiği 56. maddede yer almaktadır. Buna göre, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşayan eş ve çocuklara bağlanmış olan gelir ve aylıklar kesilir ve kendilerine önceden yapılan ödemeler ise geri alınır. 5510 sayılı Kanun'un 56. maddesinin son fıkrasındaki bu hükmün bir diğer yasal dayanağı, Türk Medeni Kanun'un 2. maddesinde yer alan hakkın kötüye kullanılması yasağıdır. Ancak anılan bu kanun hükmüne dayanarak Sosyal Güvenlik Kurumu müfettişleri tarafından yapılan incelemeler sonucu gelir ve aylıkların kesilmesinde bir takım sorunlar ortaya çıkmaktadır. Her şeyden önce 56. maddenin, özel ve aile yaşamının gizliliği ve eşitlik ilkeleri dikkate alınarak titizlikle incelenmelidir. Bunun yanında, Kurum müfettişleri tarafından yapılan denetimlerin ve hazırlanan sonuç raporlarının da bazı esaslara uygun olması, birlikte yaşamanın somut delillerle ispatlanması gerekir. Konu hakkında Yargıtay kararları incelendiğinde de, bazı sorunların var olduğu görülmektedir. Bu amaçla çalışmada; konu hakkındaki çeşitli sorunlar ele alınmış, eleştiriler ve çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal güvenlik hukuku, gelir, aylık, boşanma, hakkın kötüye kullanılması

CUT OF INCOME AND PENSION OF WIDOWS AND ORPANS WHO LIVING TOGETHER WITH FORMER SPOUSE

By the law no 5510 inured in 2008, there happened significant changes to the Social Security law. One of those changes happened in article 56 of the law, in which the cases where income and pension are not granted is regulated. Accordingly, the incomes and pensions granted to spouses and children who are determined to live actually with the divorced spouse shall be cut. Amounts paid to such individuals shall be refunded. The legal ground for the last paragraph of Article 56 of the Law numbered 5510 has been explained as article 2/2 of the Turkish Civil Code regarding abuse of right. However, in consequence of the inspections, held by the inspectors of Social Security Institution, based on the above-mentioned article there can be some problems about cut of income and pensions. Above all, the article 56 must be studied studiously considering the privacy of personal and family life and the principle of equality. Additionally, in*spections and the final reports held by the institution inspectors must be in accordance with some principals, and living together must be proved with concrete evidence as well. Regarding this subject, the Supreme Court indicates the existence of lots of judicial problems. Therefore in this work, some problems are analysed, some critiques and suggestions are presented.

Keywords:

Social security law, income, pension, divorce, abuse of right,

PDF

___

AKBIYIK, Cem: "Boşanmaya Rağmen Boşanılan Kişi İle Yaşamaya Devam Edilmesi Halinde Gelir ve Aylıkların Kesilmesi Meselesi", Fasikül Hukuk Dergisi, S.111, 2019, (s.637-643).
ALPER, Yusuf: Türk Sosyal Güvenlik Sistemi ve Sosyal Sigortalar Hukuku, 9. Bası, Dora, Bursa 2018.
ARICI, Kadir: Türk Sosyal Güvenlik Hukuku, Gazi, Ankara 2015.
ASLANKÖYLÜ, Resul: “Eşinden Boşandığı Halde Eşiyle Fiilen Birlikte Yaşamakta Olanların Gelir ve Aylıklarının Kesilmesi (Gelir ve Aylık)”, Yargıtay Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, 2012, (s.113-120).
ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi (Şerhi), C. 1, Bilge Yayınevi, Ankara, 2013.
AYDIN, Ufuk: “Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri Açısından Yargıtay’ın 2015 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay'ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2015, On İki Levha, İstanbul 2017, (s.557-868).
CANİKLİOĞLU, Nurşen: "Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri Açısından Yargıtay’ın 2012 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi", Yargıtay'ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2012, Kamu İş, Ankara 2017, (s.377-532).
CENGİZ, İştar: "Muvazaalı Boşanmanın Tespiti İle Ölüm Aylığının Kesilmesi", Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S.32, 2017, (s.1-17).
CENTEL, Tankut: “Boşandığı Eşiyle Fiilen Birlikte Yaşayanın Aylığının Kesilmesi –Anayasa Karşısında Bir Ülke Gerçeği”- Sicil İş Hukuku Dergisi, S.25, 2012, (s.190-196).
DUMAN, Barış: "Yargı Kararlarına Göre 5510 Sayılı Kanunun 56/Son Maddesi Uyarınca Boşandığı Eşiyle Birlikte Yaşayanın Ölüm Aylığının Kesilmesi", Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Hukuk Fakültesi Dergisi, S.2, 2019, (s.79-119).
ESEN, Bünyamin: "Yargı Kararları ile Sosyal Güvenlikte Anlaşmalı Boşanmalar ve Denetimi", Legal İHSGHD, S.33, 2012, (s.196-206).
GÜZEL, Ali / OKUR, Ali Rıza / CANİKLİOĞU, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hukuku, 17. Bası, Beta, İstanbul 2018.
KESER, Hakan: “5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Işığında Mirasın Reddinin, Mirastan Iskatın Ve Sigortalının Öldürülmesinin Sosyal Güvenlik Kurumunca Bağlanacak Ölüm Aylığına Etkisi”, Legal İHSGHD, S.19, 2008, (s.1023-1045).
KÖME AKPULAT, Ayşe: İş Mahkemelerinde Yargılamanın Özellikleri, On İki Levha, İstanbul 2018.
MUTLAY, Faruk Barış: (2014). Sosyal Sigorta Yardımlarına Hak Kazanma Koşulları ve Eşitlik İlkesi, Beta, İstanbul 2014.
OKUR, Ali Rıza: “Sosyal Güvenlik Reformu: Uzun Dönemli Sigorta Dalları”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S. 8, 2006, (s.106-146).
ÖZDEMİR, Halil: “Yargı Kararları Işığında 5510 Sayılı Yasa’nın 56/son Maddesi Boşandığı Eşiyle Birlikte Yaşayanın Gelir ve Aylığının Kesilmesi İncelemesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.29, 2013, (s.192-206).
ÖZMEN, Tolga: “5510 Sayılı Kanunun 56. Maddesinin İkinci Fıkrasına Yönelik Bir İnceleme: Boşandığı Eşiyle Eylemli Olarak Birlikte Yaşadığı Saptanan Hak Sahibi Eş ve Çocuklara Tahsis Yapılmaması, Bu Kişilere Bağlanmış Olan Gelir ve Aylıkların Kesilip Yersiz Ödenen Tutarların Geri Alınması”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.26, 2012, (s.99-112).
Sosyal Güvenlik Kurumu: “Kurumsal İstatistikler, 2018”. http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/aylik_istatistik_bilgileri, (Erişim Tarihi: 05.07.2019).
SÖZER, Ali Nazım: Türk Sosyal Sigortalar Hukuku, 3. Bası, Beta, İstanbul 2017.
ŞAHLANAN, Fevzi: "Boşandığı Eşiyle Birlikte Yaşayanın Aylığının Kesilmesi", Tekstil İşveren Dergisi, S.118, 2018, (s.2-7).
TUNCAY, A. CAN / EKMEKÇİ, Ömer: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 19. Bası, Beta, İstanbul 2017.
TURAN, Ercan: "5510 Sayılı Yasa'nın 56/son Maddesindeki Düzenlemenin, Anayasal Eşitlik ve Özel Yaşama Saygı İlkeleri Yönünden Değerlendirilmesi", Sicil İş Hukuku Dergisi, S.19, 2010, (s.125-133).
UŞAN, Fatih: Türk Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları (Temel Esaslar), Seçkin, Ankara 2009.
UŞAN, Fatih: "Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri Açısından Yargıtay’ın 2011 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi (Değerlendirme)" Yargıtay'ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2011, Kamu İş, Ankara 2013, (s.337-540).