Anonim şirketlerde pay sahibi olmayan denetim kurulu üyelerine ve denetçilere kar payı ödenmesinin hukuki ve mali analizi

Bu çalışmayla, anonim şirketlerin pay sahibi olmayan denetim kurulu üyeleri ve denetçilerine kar payı ödenip ödenmeyeceği hususu Türk Ticaret Kanunu (TTK), Sermaye Piyasası Kanunu (SPKn) ve vergi kanunları kapsamında irdelenmektedir. 6762 sayılı mülga TTK, yürürlükteki 6102 sayılı TTK ve 2499 sayılı SPKn’da pay sahibi olmayan denetim kurulu üyelerine ve denetçilere anonim şirket karından kar payı ödenip ödenemeyeceği hususunda açık bir düzenleme yer almamaktadır. Benzer şekilde vergi kanunlarında da denetim kurulu üyelerine kar payı ödeneceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Denetim kurulu üyesi ve denetçilere kar payı ödenip ödenmeyeceği hususunun kanun hükmü ile açıklığa kavuşturulması, ticaret, sermaye piyasası ve vergi hukuku kapsamında uygulamada karşılaşılan tereddüt ve duraksamaların ortadan kaldırılması açısından önem arz etmektedir.

Legal and fiscal analysis of dividend payment to auditing board members and auditors who are not shareholders at joint-stock corporations

This study examines, in the context of the Turkish Commercial Code, Capital Market Law and taxation laws, payment of dividends to auditing board members and auditors of a Joint-Stock Corporation who are not shareholders in the Company. Neither repealed Turkish Commercial Law No. 6762, nor Turkish Commercial Code No. 6102, nor Capital Market Law No. 2499 (both currently in effect), clearly regulate whether or not auditing board members or auditors of a Joint-Stock Corporation who don’t have shares in the Company can receive dividends out of the profits of the company. Similarly, there is no provision in the tax legislation pertaining to the distribution of dividends to auditing board members. In order to avoid doubts arising in practice in the context of commercial, capital market and taxation laws, it is crucial to clarify by means of express legal provisions whether it is allowed to pay dividends to Auditing Board Members and auditors.

___

  • A. Murat Yıldız, Gerçek Kişilerce Elde Edilen Kazanç ve İratların Vergilendirilmesi ve Beyanname Düzenleme Rehberi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2004.
  • Ahmet Atik, Nazmi Karyağdı, “Limited Şirketlerde ve Anonim Şirketlerde Kar Dağıtımı”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:188, Nisan 1997.
  • Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türkçe Sözlük, Cilt 2, Ankara, 1988.
  • Aytaç Köksal, Bağımsız Denetim Sözleşmesi, Beta, İstanbul, 2009.
  • Aytekin Çelik, Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Sorumluluğu, Seçkin, Ankara, 2005.
  • Bünyamin Öztürk, Sermaye Şirketlerinde Kurumlar Vergisi ve Kar Dağıtımı, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2007.
  • Eugene F. Brigham, Louis C. Gapenski, Financial Management Theory and Practice, The Dtdyen Press, Orlando, 1977.
  • Fabozzi Frank J., Modigliani Franco, Capital Markets: Institutions and Insturments, 2. Baskı, Prentice Hall, 1996.
  • Fahiman Tekil, Anonim Şirketler Hukuku, İstanbul, 1993.
  • Gitman Lawrance J., Joehnk Micheal D., Fundamentals of Investing, 6.Baskı, HarperCollinsCollege, 1996.
  • Gönen Eriş, Anonim Şirketler Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 1995.
  • Hasan Altuncu, Bekir Arslan, “Vergi İncelemeleri Sonucu Bulunan Matrah Farklarının Stopaj ve Menkul Sermaye İradı Olarak Durumu-II”, Vergici ve Muhasebeciyle Diyalog, Sayı:179, Mart 2003.
  • Hermon F. Bell, Louis C. Moscarello, Retail Merchandise Accounting, 3. Baskı, Ronald Press Company, New York, 1961.
  • İskender Ekici, “Türkiye’de Sadece Menkul Sermaye İradı Elde Eden Dar Mükellef Gerçek Kişilerde Vergilendirme Esasları”, Maliye ve Sigorta Yorumları, Sayı:552, Şubat 2011.
  • İslam Çankaya, Gelir Tablosu ve Kar Dağıtımı, 1994.
  • İsmail Doğanay, Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Birinci Cilt, 4. Bası, Beta, İstanbul, 2004
  • Joel M. Stern, Donald H. Chew, The Revolution in Corporate Finance, 4. Baskı, Blackwell Publishing, 2003.
  • Mahmut T. Birsel, Anonim Şirketler Hukukunda Kar Kavramı, İzmir Ege Üniversitesi Matbaası, 1973.
  • Mankiw N. Gregory, Principles of Economics, Thomson South-Western, 2007.
  • Mehmet Altındağ, “2001 Yılında Elde Edilen Menkul Sermaye İratlarının Beyanı”, Yaklaşım, Sayı:110, Şubat 2002.
  • Nazmi Karyağdı, “Dağıtılmayan Kârlarla Ya Da Yedek Akçelerle Zararın Kapatılması Kar Dağıtımı Sayılır Mı?”, Vergi Dünyası, Sayı:238, Haziran 2001.
  • Oğuz İmregün, “Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Kâr Payı (Temettü) Hakkı” Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55.Yaş Günü Armağanı, Cilt I., Beta, İstanbul, 2002.
  • Oğuz İmregün, Kara Ticareti Hukuku Dersleri, Sekizinci Bası, Evrim Dağıtım, İstanbul, 1987.
  • Orhan Nuri Çevik, Uygulamada Şirketler Hukuku, İkinci Baskı, Ankara, 1994.
  • Rüştü Erimez, Şirketlerde Kar Dağıtımı Yedek Akçeler ve Vergileme, Temel Yayınları, İstanbul, 1985.
  • Semih Öz, Gelir Vergisinde vergiyi Doğuran Olay, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2006.
  • Sevinç Akbulak, Yavuz Akbulak, Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler, Beta, Ağustos, İstanbul, 2004
  • Stephen A. Ross, Randolph W. Westerfied, Bradford D. Jordan, Fundementals of Corporate Finance, 4. Baskı, Irwin McGraw- Hill, Boston, 1998.
  • Walter B. Meigs, Charles E. Johnson, Thomas F. Keller, Advanced Accounting, McGraw-Hill, Toronto, 1966.
  • Yasin Ulusoy, Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Bağımsız Denetim, Seçkin, Ankara, 2007.