Sefa Burak BAYSAL, Sevil BÜYÜKALAN FİLİZ

Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi

Bu araştırmanın amacı 2018 yılında yayınlanan Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında yer alan kazanımları Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi’ne göre analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda söz konusu olan sınıf seviyelerinde ve beceri alanlarında yer alan 131 kazanım Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi açısından incelenip analiz edilmiştir. Araştırmanın modeli betimseldir ayrıca nitel araştırma yöntemi özellikleri taşımaktadır. Araştırmanın veri kaynağını 2018 yılında MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan Sosyal Bilgiler Öğretim Programı oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, doküman analizi yaklaşımına göre analiz edilip düzenlenmiştir. Bu doğrultuda araştırmacılar tarafından Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi tablosu kullanılarak Sosyal Bilgiler Öğretim Programında bulunan kazanımlar analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre 4. Sınıf kazanımlarının çoğunlukla bilişsel süreç boyutuna göre anlama basamağında, bilgi birikimi boyutuna göre kavramsal bilgi boyutunda yer aldığı tespit edilmiştir. 5. Sınıf kazanımlarının çoğunlukla bilişsel süreç boyutuna göre anlama basamağında, bilgi birikimi boyutuna göre kavramsal bilgi boyutunda yer aldığı tespit edilmiştir. 6. Sınıf kazanımları incelendiğinde özellikle bilişsel süreç boyutunda anlama ve analiz düzeyinde kazanımların çoğunlukta olduğu saptanmıştır. 7. Sınıf kazanımlarının ise genellikle bilişsel süreç boyutunda anlama ve analiz, bilgi birikimi boyutunda kavramsal bilgi boyutunda yer aldığı saptanmıştır. Araştırmadan hareketle kazanımların genellikle alt düzey basamaklarda yer aldığı ve daha üst düzey basamaklarda da kazanım sayısının arttırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Bilgiler, Öğretim Programı, Taksonomi

Analysis of Social Studies Curriculum Objectives According to Revised Bloom Taxonomy

The aim of this research is to analyse the objectives in the Social Studies Curriculum published in 2018 according to the Revised Bloom Taxonomy. For this purpose, the 131 objectives in class areas and skill areas, which were mentioned in the above, were examined and analysed in terms of Revised Bloom Taxonomy. The model of the research is descriptive and also features qualitative research methods. The data source of the research is the Social Studies Curriculum published by the Ministry of Education Board of Education in 2018. The obtained data were analysed and arranged according to the document analysis approach. In this direction, the objectives in the Social Studies Curriculum were analysed by the researchers using the Revised Bloom Taxonomy table. According to the findings obtained from the research, it was determined that the 4th grade objectives mostly take place in conceptual information dimension according to the cognitive process dimension, according to the dimension of knowledge accumulation. It has been found that the 5th grade objectives mostly take place in conceptual information dimension according to the dimension of knowledge accumulation in the understanding step according to the cognitive process dimension. When the 6th grade objectives were examined, it was determined that the objectives in understanding and analysis level in the cognitive process dimension are mostly in the majority. 7th grade objectives were found to be in the dimension of conceptual knowledge in the dimension of understanding and analysis, knowledge accumulation in the cognitive process dimension. Hence, it is suggested that the objectives usually take place in lower levels and that the number of objectives in higher levels should be increased.

Keywords:

Social Studies Curriculum, Taxonomy, Program Evaluation,

PDF

___

Anderson, L.W., & Krathwohl, D.R. (Ed.) (2001). A Taxonomy for Learning Teaching and Assessing. A Revision of Bloom’s Taxonomy of Educational Objectives. New York: Longman.
Arı, A. (2013). Bilişsel Alan Sınıflamasında Yenilenmiş Bloom, SOLO, Fink, Dettmer Taksonomileri ve Uluslararası Alanda Tanınma Durumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 259-290.
Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Ç., E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Demeuse, M., Strauven, C. (2016). Eğitimde program geliştirme politik kararlardan uygulamaya. (Y. Budak, Çev.) Ankara: Pegem.
Demir, P. (2015). Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre 2005 yılı Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan kazanımlar ve seviye belirleme sınav soruları. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Demirel, Ö. (2015). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.Ertürk, S. (1972). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayını.
Fidan, N., Erden, M. (1996). Eğitime giriş. Ankara: Alkım Yayıncılık.
Gezer, M., Şahin, İ. F., Öner Sünkür, M., Meral, E. (2014). 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretim programı kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 433-455.
Gürkan, T. (2001). Programın yapısal boyutları ve program geliştirme süreci. M. Gültekin (Ed.), Öğretimde planlama ve değerlendirme içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
Kayhan, C., Tokcan, H. (2013). İlköğretim Sosyal Bilgiler 4. ve 5. sınıf ünite kazanımları ile ders kitapları hazırlık ve değerlendirme sorularının bilişsel, duyuşsal ve psikomotor hedefler açısından karşılaştırılması. The Journal of Academik Social Science Studies, 6(3), 685-700.
Kratwhol, D.R. 2002. A Revision of Bloom‟s taxonomy: An overview. Theory into practice, 41 (4), 212–218.
MEB (2005). Sosyal Bilgiler Dersi ( 4-7. Sınıflar ) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Yayınları.
MEB (2018). Sosyal Bilgiler Dersi ( 4-7. Sınıflar ) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Yayınları.
Özdemir, S. M., Altıok, S., Baki, N. (2015). Bloom’un Yenilenmiş Taksomomisine göre Sosyal Bilgiler Öğretim Programı kazanımlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 4(3), 363-375.
Sönmez, V. (2015). Program geliştirme öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Tutkun, Ö. F., Okay, S. (2012), Bloom’un Yenilenmiş Taksonomisi üzerine genel bir bakış. Sakarya University Journal of Education, 1, 3, 14-22.
Varış, F. (1988). Eğitimde program geliştirme: teori ve teknikler. Ankara: Alkım Yayıncılık.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yurdabakan, İ. (2012). Bloom’un Revize Edilmiş Taksonomisinin eğitimde ölçme ve değerlendirmeye etkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 327-348.
Yüksel, S. (2007). Bilişsel alanın sınıflamasında (taksonomi) yeni gelişmeler ve sınıflamalar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 479-509.
Zorluoğlu, S. L., Güven, Ç., Korkmaz, Z. S. (2017). Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre analiz örneği: 2017 Taslak Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı. Mediterranean Journal of Humanities, 4(2), 467-479.