Okul Psikolojik Danışmanlarının Örgütsel Narsisizm Eğilimleri ile Okul Yöneticilerinde Algıladıkları Liderlik Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Örgütsel narsisizm eğilimleriyüksek olan bir okul psikolojik danışmanın sunacağı hizmetlerde, birey odaklı bir anlayıştan ziyade örgüt başarısı odaklı hizmet vermesinin beklenen bir durum olduğu belirtilebilir. Ancak psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinde ise toplumun ve kurumun beklentilerinin karşılanmasının yanında bireyin ihtiyaçları da göz ardı edilmemektedir. Dolayısıyla okul psikolojik danışmanlarınınsahip olacağı yüksek düzeyde örgütsel narsisizm eğilimlerinin, yapılacak psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmektedir. Örgütsel narsisizm eğilimleri ile okul yöneticilerinin liderlik davranışının ilişkili olabileceği değerlendirilmiştir.Bunoktadanhareketlebu araştırmada, okul psikolojik danışmanlarının örgütsel narsisizm eğilimleri ile okul yöneticilerinde algıladıkları liderlik davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi genel amaç olarak belirlenmiştir. Araştırma, 2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılı’nda Giresun, Rize ve Trabzon’da görev yapan 154’ü kadın, 131’i erkek olmak üzere toplam 285 okul psikolojik danışmanıile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla ‘’Okul Müdürlerinin Paternalist Liderlik Davranışları Ölçeği’’, ‘’Örgütsel Narsisizm Ölçeği’’ ve ‘’Kişisel Bilgi Formu’’ kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, okulpsikolojik danışmanlarınınörgütsel narsisizm eğilimleriile okul yöneticilerinde algıladıkları yardımsever, otoriter ve çıkarcı liderlik davranışı arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde bir ilişki bulunurken, ahlâkî liderlik davranışı ile anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

Examining the Relationship between Organizational Narcissism Tendenciesof School Psychological Counselors and the Leadership Behavior Perceived in School Administrators

A school psychological counselor with a high tendencyto organizational narcissism is expected to provide organizational success-oriented service rather than an individual-orientedapproach.However,inthepsychologicalcounselingand guidance services, the needs of the individual are not ignored as well as meeting the expectationsofthesocietyandtheinstitution.Therefore,thehighlevelof organizational narcissism tendenciesthat school psychological counselors will have may affect psychological counseling and guidance services negatively.It has been evaluated that the tendenciesof organizational narcissism and school administrators' leadership behavior may be related. Fromthis point of view, in this study, it was determinedasageneralpurposetoexaminetherelationshipbetweenthe organizational narcissism tendenciesof school counselors and the leadership behavior that they perceive in school administrators. The research was conducted in 2019-2020 academic year with a total of 285 school psychological counselors, 154 of whom were women and 131 of whom were men, working in Giresun, Rize and Trabzon. In order to collect data in the research, "Headmasters' Paternalistic Leadership Behaviors Scale”, "Organizational Narcissisms Scale" and "Personal Information Form" were used. As a result of the research, while there was a positive relationship between the organizational narcissism tendenciesof school counselors and the benevolent, authoritarian and exploitative leadership behaviors perceived in school administrators, there was no significant relationship with moral leadership behavior.

PDF

___

Akan, D., & Yalçın S. (2015). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 6(11), 123-150.
Arslan, Ö. (2016). Okul yöneticilerinin paternalist liderlik düzeyleri ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
Aydemir, S. (2014). Rehber öğretmenlerin yöneticilerinin liderlik tarzını algılamaları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek Lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Aygün, A. (2012). Yöneticilerin liderlik davranışlarının çalışanların örgütsel bağlılıklarına etkisi (Yayınlanmamış yüksek Lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
Baltacı, F., Kavacık, M., Şentürk, F. K., & Kurar, İ. (2014). Yöneticilerin liderlik özelliklerinin çalışanların iş tatmini üzerindeki etkisi: Alanya’da bulunan 4 ve 5 yıldızlı otel çalışanları üzerine bir araştırma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 59-86.
Bayram, Y. (2020). Hizmetkâr liderliğin örgütsel bağlılık ve iş tatmini üzerindeki etkileri: Bir alan araştırması (Yayınlanmamış yüksek Lisans tezi). Ufuk Üniversitesi, Ankara.
Bayyurt, N., & Kılıç, C. (2017). Liderlik tarzının örgüt bağlılığına etkisi: Bir hastane araştırması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 5(2), 1-13.
Blase, J., & Blase, J. (1999). Effective instructional leadership: Teachers perspectives on how principals promote teaching and learning in schools. Journal of Educational Administration, 38(2), 130-141.
Brown, A. D. (1997). Narcissism, identity, and legitimacy. The Academy of Management Review, 22(3), 643-686
Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper and Row.
Büyüköztürk, Ş., Aygün, Ö., Kılıç-Çakmak E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Campbell, W. K. (2001). Is narcissism really so bad? Psychological Inquiry, 12(4), 214-216.
Çetin, Ş., Korkmaz, M., & Çakmakçı, C. (2012). Dönüşümsel ve etkileşimsel liderlik ile lider-üye etkileşiminin öğretmenlerin örgütsel davranışı üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(1), 7-36.
Çulha, Y. (2017). Okul psikolojik danışmanlarının müdürlerinin liderlik stillerini algıları ile kendi iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek Lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Dağlı, A., & Ağalday, B. (2017). Developing a headmaster’s paternalistic leadership behaviors scale in Turkey. Journal of Education and Practice, 8(30), 190-200.
Duchon, D., & Burns, M. (2008). Organizational narcissism. Organizational Dynamics, 37(4), 354-364.
Duchon, D., & Drake, B. (2009). Organizational narcissism and virtuous behavior. Journal of Business Ethics, 85(3), 301-308.
Erkuş, R. (1997). İlköğretim okul müdürlerinin liderlik davranışları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi.
Ertürk, H. (2012). Okul müdürlerinin etik liderlik davranış düzeyinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek Lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
Ganesh, S. (2003). Organizational narcissism: technology, legitimacy, and identity in an Indian ngo. Management Communication Quarterly, 16, 558-594.
Hamedoğlu, M. A., & Potas N. (2012). Organizational narcissism scale. Engineering Management Research, 2(1), 53-65.
Hargis, M. B., Watt, J. D., & Piotrowski, C. (2011). Developing leaders: Examining the role of transactional and transformational leadership across business contexts. Organization Development Journal, 29(3), 51-66.
Hayek, M., Novicevic, M. M., Humphreys, J., & Jones, N. (2010). Ending the denial of slavery in management history: Paternalistic leadership of Joseph Emory Davis. Journal of Management History, 16(3), 367-379.
Kahai, S., Jestire, R., & Huang, R. (2013). Effects of transformational and transactional leadership on cognitive effort and outcomes during collaborative learning within a virtual world. British Journal of Educational Technolgy, 44(5), 969-985.
Kahveci, G., Sedef, G., & Avcı, T. (2018). Öğretmenlerin okulların örgütsel narsisizm düzeyleri ile okul iklimine yönelik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 32(2), 1-15.
Kang, J-AE. (2009). Antecedents and consequences of ethical leadership of public relations practitioners (Unpublished doctoral dissertation). The University of Alabama, Tuscaloosa, Alabama.
Kanten, P. (2014). Narsistik kişilik özelliğinin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde örgüt ikliminin düzenleyici rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(76).
Karataş, S., & Taş, A. (2017). İlk ve ortaokullardaki öğretmenlerin narsistik kişilik eğilimleri ile örgütsel özdeşleşme düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 92-121.
Kealy, D., & Rasmussen, B. (2012). Veiled and vulnerable: The other side of grandiose narcissism. Clinical Social Work Journal, 40, 356-365.
Ketola, T. (2006). Corporate psychological defenses: An oil spill case. Journal of Business Ethics, 65, 149-161.
Maccoby, M. (2007). Narcissistic leaders: Who succeeds and who fails. Boston: Harvard Business School Press.
Madenoğlu, C., Uysal, Ş., Sarıer, Y., & Banoğlu, K. (2014) Okul müdürlerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin iş doyumlarının örgütsel bağlılıkla ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 1(1), 61-89.
Pehlivan, İ. (1997, Mayıs). Yönetimde etik sorunu ve kamu yöneticisinin etik davranışları. 21. Yüzyılda Nasıl Bir Kamu Yönetimi Sempozyumu, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara: TODAİE Yayınları.
Polat, M., & Meyda, C. (2011). Örgüt kültürü bağlamında güç eğilim ve örgütsel bağlılık ilişkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 153-170.
Salancik, G. (1977) Commitment and the control of organizational behavior and belief. In B. Staw, & G. Salancik (Eds), New directions in organizational behavior (pp. 1-54). Chicago: St. Clair Press.
Schwartz, H. S. (1992). Narcissistic process and corporate decay: The theory of the organizational ideal. USA, NY: NYU Press.
Serin, M. K., & Buluç, B. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(3), 435-459.
Sevinçok, L. (2017). Örgütsel ve toplumsal yapılarda liderlik-otoriterlik. Karatahta İş Yazıları Dergisi, 9, 135-166.
Stein, M. (2003). Unbounded irrationality: Risk and organizational narcissism at long term capital management. Human Relations, 56, 523-540.
Timuroğlu, K., & İşcan, F. (2008). İşyerinde narsisizm ve iş tatmini. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 239-264.
Tyssen, A. K., Wald, A., & Heidenreich, S. (2014). Leadership in the context of temporary organizations: A study on the effects of transactional and transformational leadership on follower’s commitment in projects. Journal of Leadership & Organizational Studies, 21(4), 376- 393.
Yıldız, E. (2011). Eğitimcilerde tükenmişlik (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Yılmaz, E., & Kurşun, A. (2015). Okulların örgütsel kültürü ile akademik iyimserliği arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 46-69.
Yılmazlar, O., & Camadan, F. (2019). Psikolojik danışmanların yabancılaşması üzerinde algıladıkları okul müdürlerinin liderlik stillerinin rolünün incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(53), 411-449.
Zagorsek, H., Dimovski, V., & Skerlajav, M. (2009). Transactional and transformational leadership impacts on organizational learning. Journal for East European Management Studies, 14(2), 144-165.