1910

Öğrencilerin Sağlıklı Beslenme Hakkındaki Düşüncelerinin Çizme-Yazma Tekniği ile Belirlenmesi

Bu çalışmanın amacı, dokuzuncu sınıf öğrencilerinin sağlıklı beslenme hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesidir. Çalışma grubu, Türkiye’de Marmara Bölgesinde bulunan bir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde öğrenim gören 94 dokuzuncu sınıf kız öğrencisinden oluşmaktadır. Veriler, çizme-yazma tekniği ile toplanmıştır. Veriler, betimsel ve içerik analizi teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, öğrencilerin sağlıklı beslenmeyi çeşitli besinlerin dengeli bir şekilde tüketilmesi, yiyeceklerin aşırıya kaçılmadan ve yeterli miktarda tüketilmesi, düzenli olarak üç öğün yemek yenilmesi, sağlıklı besinlerin yenilip, sağlıksız besinlerden uzak durulması şeklinde tanımladıklarını ortaya koymaktadır. Öte yandan, bazı öğrencilerin sağlıklı ve sağlıksız besinler ile sağlıklı ve sağlıksız içecekler hakkında yanlış bilgilere sahip oldukları gözlenmiştir. Öğrencilerden bazıları işlenmiş et ürünleri patates kızartması, margarin ve hazır çiğ köfteyi sağlıklı besin olarak tanımlarken, köfte, soğan, fasülye yemeği ve pilavı sağlıksız besin olarak tanımlamışlardır.

Anahtar Kelimeler:

Sağlıklı beslenme, Çizme-yazma tekniği, Ortaöğretim

Exploring Students’ Views about Healthy Nutrition by Using Draw and Write Technique

The study aimed to explore ninth grade students’ views about healthy nutrition by using draw and write technique. Study group consisted of 94 female students enrolled in a Vocational and Technical Anatolian High School in Marmara Region in Turkey. Data were collected by using draw and write technique. Data were analyzed by using content and descriptive analyses techniques. Study results revealed that the students described that healthy nutrition as consuming various nutrients in a balanced way and adequately, eating food three times a day regularly, eating healthy food and abstaining from unhealthy food. However, some students had incorrect information about healthy and unhealthy food, and also healthy and unhealthy beverages. While some students defined processed meat products, fried potatoes, margarine, and ready raw meatball as healthy food, some students regarded meatballs, onions, bean meals and rice are unhealthy foods.

Keywords:

Healthy nutrition, Draw and write technique, Secondary education,

PDF

___

Arslan, C., & Erdoğan, E. (2014). Ortaöğretim sağlık bilgisi 9. sınıf ders kitabı. Ankara: Tuna Matbaacılık AŞ.
Arslan, P., Mercanlıgil, S., Gökmen, Ö. H., Çıtak, A. G., Dönmez, N., Çiftçi, H., Keleş, İ., & Onat, A. (2006). Nutritional habits and nutritional patterns of participants of the Turkish adult risk factor survey 2003-2004. Türk Kardiyoloji Derneği Araştırmaları, 34(6), 331-339.
Atasoy, B. (2004). Fen öğrenimi ve öğretim. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Atasoy, B., Kadayıfçı, H., & Akkuş, H. (2007). Öğrencilerin çizimlerinden ve açıklamalarından yaratıcı düşüncelerinin ortaya konulması, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 679-700.
Bahar, M., & Tongaç, E. (2009).The effect of teaching approaches on the pattern of pupils’ cognitive structure: Some evidence from the field. The Asia-Pacific Education Researcher, 18(1), 21-45.
Bahar, M., Özel, M., Prokop, P., & Uşak, M. (2008). Science student teachers’ ideas of the heart. Journal of Baltic Science Education, 7(2), 1648-3898.
Balkar, B., & Özgan, H. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin Avrupa Birliği’ne ilişkin görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 37-52.
Berker, H. N. (2015). Ortaöğretim sağlık bilgisi 9. sınıf ders kitabı. Ankara: Mega Yayıncılık.
Boruchovitch, E., & Mednick B. R. (2002). The meaning of health and illness: Some considerations for health psychology, Evely Boruchovitch Birgitte R. Psico-USF, 7(2), 175-183.
Boyraz Topaloğlu, Ş. (2013). Ortaöğretim sağlık bilgisi 9. sınıf ders kitabı. Ankara: Altındal Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş, & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, Geliştirilmiş 14. Baskı.
Ceylan, S. S., & Turan, T. (2008). Bir ilköğretim okulunda 11-14 yaş arasındaki öğrencilerde obezite sıklığı ve etkileyen etmenler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(4), 76-84.
Chambers, S., Lobb, A., Butler, L. T., & Traill, W. B. (2008). The influence of age and gender on food choice: A focus group exploration. International Journal of Consumer Studies, 32, 356-365.
Cooke, L. J., & Wardle, J. (2005). Age and gender differences in children’s food preferences. British Journal Nutrition, 93, 741-746.
Croll, J. K., Neumark-Sztainer, D., & Story, M. (2001). Healthy eating: What does it mean to adolescents? Journal of Nutrition Education, 33(4), 193-198.
Çalıştır, B., Dereli, F., Eksen, M., & Aktaş, S. (2005). Muğla üniversitesi öğrencilerinin beslenme konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-8, ISSN: 1303-5134.
Çetin, G., Özarslan, M., Işık, E., & Eser, H. (2013). Students’ views about health concept by drawing and writing technique. Energy Education Science and Technology Part B, 5(1), 597-606.
Demirci, N., & Efe, S. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ses konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1), 23-56.
Didiş, N., Özcan, Ö., & Abak, M. (2008). Öğrencilerin bakış açısıyla kuantum fiziği: Nitel çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 86-94.
Dikmenli, M. (2010). Misconceptions of cell division held by student teachers in biology: A drawing analysis. Scientific Research and Essay, 5(2), 235-247, ISSN 1992-2248.
Dove, J. E., Everett, L. A., & Preece, P. F. W. (1999). Exploring a hydrological concept through children's drawings. International Journal of Science Education, 21(5), 485-497.
Durukan, P. (2001) Fiziksel aktivite ve psikososyal faktörlerin obesite üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara.
Ersoy, A., Türkkan, B.(2009). Perceptions about internet in elementary school children’s drawings. İlköğretim Online, 8(1), 57-73.
Fancovicova, J., Prokop, P., & Uşak, M. (2010). Biyoloji eğitiminde bir öğretim aracı olarak web sayfaları: Beslenme konusu örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 893-921.
Garibağaoğlu, M., Budak, N., Öner, N., Sağlam, Ö., & Nişli, K. (2006). The evaluation of nutritional status and body weights of female university students attending three different universities. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 15(3), 173-180.
Garipağaoğlu, M., & Özgüneş, N. (2008). Okullarda beslenme uygulamaları. Çocuk Dergisi, 8(3), 152-159.
Gregory, S. (1995). Using qualitative research for the sociology of food. British Food Journal, 97(7), 32-35.
Güleç, M., Yabancı, N., Göçgeldi, E., & Bakır, B. (2008). Ankara'da iki kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları. Gülhane Tıp Dergisi, 50, 102-109.
Hassapidou, M., Fotiadou, E., Maglar, E., & Papadopoulou, S. K. (2006). Energy intake, diet composition, energy expenditure, and body fatness of adolescents in northern Greece. Obesity, 14(5), 855-862.
Hruschka, D. J., Schwartz, D., St. John, D. C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R. A., & Carey, J. W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16(3), 307-331.
Inchley, J., Todd, J., Bryce, C., & Currie, C. (2001). Dietary trends among Scottish schoolchildren in the 1990s. Journal Human Nutrition and Dietetics, 14, 207-216.
Işık, E., & Çetin, G. (2014). 11. sınıf öğrencilerinin yaşadıkları çevreye ilişkin görüşleri. Journal of Research in Education and Teaching, 3(2), 75-86, ISSN: 2146-9199.
İyibil, Ü., & Sağlam Arslan, A. (2010). Pre-service physics teachers’ mental models about stars. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 4(2), 25-46.
Kabaran, S., & Mercanlıgil, S. M. (2013). Adolesan dönem besin seçimlerini hangi faktörler etkiliyor? Güncel Pediatri Dergisi, 11, 121-127.
Kortzinger, I., Neale, R. J., & Tilston, C. H. (1994). Children’s snack food consumption patterns in Germany and England. British Food Journal, 96, 10-15.
Köse S. (2008). Diagnosing student misconceptions: Using drawings as a research method. World Applied Sciences Journal, 3(2), 283-293, ISSN 1818-4952.
Kurt, H. (2013). Biology student teachers’ cognitive structure on the concept of “immunity”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 242-264.
Kutlu, R., & Çivi, S. (2009). Özel bir ilköğretim okulu öğrencilerinde beslenme alışkanlıklarının ve beden kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14(1), 18-24.
Martinez-Gonzalez, M. A., Lopez-Azpiazu, I., Kearney, J., Kearney, M., Gibney, M., & Martinez, J. A. (1998). Definition of healthy eating in the Spanish adult population: A national sample in a pan-European survey. Public Health, 112(2), 95-101.
Nakiboğlu, C. (2008). Using word associations for assessing non major science students’ knowledge structure before and after general chemistry instruction: The case of atomic structure. Chemistry Education Research and Practice, 9, 309-322.
Noble, C., Corney, M., Eves, A., Kipps, M., & Lumbers, M. (2000). Food choice and school meals: primary schoolchildren's perceptions of the healthiness of foods and the nutritional implications of food choices. Hospitality Management, 19, 413-432
Önder, F. O., Kurdoğlu, M., Oğuz, G., Özben, B., Atilla, S., & Oral, S. N. (2000). Gülveren lisesi son sınıf öğrencilerinin bazı beslenme alışkanlıklarının saptanması ve bunun malnütrisyon prevalansı ile olan ilişkisi. http://www.thb.hacettepe.edu.tr/arsiv/2000/sayi_1/baslik1.pdf
Özyazıcıoğlu, N., Gökdere Çınar, H., Buran, G., & Ayverdi, D. (2009). Uludağ üniversitesi sağlık yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(2), 34-40.
Paquette, M. C. (2005). Perceptions of healthy eating state of knowledge and research gaps. Canadian Journal of Public Health, 96(3), 515-519.
Parlak, A., & Çetinkaya, Ş. (2007). Çocuklarda obezitenin oluşumunu etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(5), 24-35.
Patrick, H., & Nicklas, T. A. (2005). A review of family and social determinants of children’s eating patterns and diet quality. Journal of the American College of Nutrition, 24(2), 83-92.
Pekcan, G. (2008). Beslenme Durumunun Saptanması. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
Piko, B. F., & Bak, J. (2006). Children’s perceptions of health and illness: Images and lay concepts in preadolescence. Health Education Research, Theory and Practice, 21(5), 643-653.
Pluhar, Z. F., Piko, B. F., Kovacs, S., & Uzzoli, A. (2009). Air pollution is bad for my health: Hungarian children’s knowledge of the role of environment in health and disease, Health & Place, 15, 239-246.
Rennie L. J., & Jarvis, T. (1995). English and Australian children’s perceptions about technology. Research Science Technology Education, 13(1), 37-52.
Sadi, S., Şekerci, A. R., Kurban, B., Topu, F. B., Demirel, T., Tosun, C., Demirci, T., & Göktas, Y. (2008). Öğretmen eğitiminde teknolojinin etkin kullanımı: Öğretim elemanları ve öğretmen adaylarının görüşleri. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 1(3), 43-49.
Seçken, N., & Morgil, F. İ. (2000). Ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin beslenme sorunları ve ders kitaplarında beslenme konusunun incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 123-127.
Sinan, O., Yıldırım, O., Kocakülah, M. S., & Aydın, H. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının proteinler, enzimler ve protein sentezi ile ilgili kavram yanılgıları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(26), 1-16.
Sürücüoğlu, M. S., & Çakıroğlu, F. P. (2000). Ankara üniversitesi öğrencilerinin hızlı hazır yiyecek tercihleri üzerinde bir araştırma. Tarım Bilimleri Dergisi, 6(3), 116-121.
Thomas, M. (2004). Post-16 students’ perceptions to health and healthy eating in Welsh secondary schools. Health Education, 105(2), 89-102.
Turan T., Ceylan S. S., Çetinkaya B., & Altundağ S. (2009). Meslek lisesi öğrencilerinin obesite durumlarının ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. TAF Prev. Med. Bull, 8(1), 5-12.
Uzun, N., Özsoy, S., & Keleş, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının biyolojik çeşitlilik kavramına yönelik görüşleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1), 93-99, ISSN:1308–3961.
White, R., & Gunstone, R. (1998). Probing understanding. The Falmer Press.
Winter Falk, L., Sobal, J., Bisogni, C. A., Connors, M., & Devine, C.M. (2001). Managing healthy eating: Definitions, classifications, and strategies. Health Education & Behavior, 28(4), 425-439.
Woods, S. E., Springett, J., Porcellato, L., & Dugdill, L. (2005). ‘Stop it, it’s bad for you and me’: Experiences of and views on passive smoking among primary-school children in Liverpool. Health Education Research, 20(6), 645-655.
Yakışan, M., Selvi, M., & Yürük, N. (2007). Biyoloji öğretmen adaylarının tohumlu bitkiler hakkındaki alternatif kavramları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 4(1), 60-79.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, A. & Güven, Ö. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin beden eğitimi dersi ve beden eğitimi öğretmeni kavramlarına yönelik algılarının çizme yazma tekniği ile incelenmesi. Journal of Qualitative Research in Education, 3(3), 55-77.