Eğitim Çalışanlarının Örgütsel Sosyalleşmelerinde İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Katkıları ve İki Örnek Olay

Bu çalışmanın amacı okullarda öğretmen ve diğer çalışanların örgütsel sosyalleşmelerinde yöneticilerin sorumluluklarını yerine getirme durumunu belirlemektir. Araştırma, Ankara’daki bir ilköğretim okulunda, okula yeni atanan bir öğretmen ve bir memur üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada örnek olay yöntemi kullanılmıştır. Örnek olay yönteminde, verilerin toplanmasında görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Görüşme tekniğinin de bireysel görüşme çeşidi kullanılmıştır. Görüşme ile elde edilen verilere dayalı olarak örnek olayın çözümlenmesi örgütsel sosyalleşme yaklaşımlarından Buchanan’ın (1974) üç aşamalı ilk meslek modelinde belirtilen kriterlere uygun olarak yapılmıştır. Bu modelde bireyin örgütsel sosyalleşmesinde ilk yıl (temel yetiştirme ve alıştırma) aşamasındaki; (1) yeni iş görenin rol açıklığının oluşturulması, (2) iş görenin meslek grubuyla bağlılık kurması, (3) iş görenin örgütün diğer parçaları/birimleri ile uyum sağlaması ve olası çatışmaları çözmeye yönelik tutum sergilemesi, (4) beklentilerin gerçekleşme düzeyi (beklentilerin gerçekleşmemesi halinde gerçeklik şokunun olması), (5) yeni işin çalışanlara sağladığı imkânlar, örnek olayların analiz ve yorumlanmasında esas alınmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmen ve memurun uyumu için yönetici tarafından yeterli desteğin sağlanmadığı, ilk yılın sonunda belirtilen iş görenlerin kendi çabaları ile örgütsel sosyalleşmelerinin gerçekleştiği anlaşılmıştır.

The Primary School Administrators' Contributions to the Organizational Socialization of the Educational Staff and Two Example Cases

The aim of this work is to determine the responsibilities of administrators for the organizational socialization of the teachers and other staff at schools. The research was carried out on a newly appointed teacher and an official at a primary school in Ankara. In this case study, the data were gathered using the interview technique, particularly the individual interview technique. The analysis of the data obtained in interviews was done based on the criteria specified in Buchanan’s (1974) three-phase first profession model, one of the organizational socialization approaches. The first year of an individual’s organizational socialization in this temple stage;(basic breeding and drilling) (1) to constitute the role part hiatus of new staff, (2) staff to establish commitment with lifework groups, (3) staff to transduction with organization other component/units and release presumptive collision to have spirit exhibition, (4) expectations materialize level (on the contrary happens genuineness shock) (5) provided facilities to staff in new work, exemplification events analysis and construe mainly has been determined. According to obtained verities from research for compliance teacher and officials sufficient prop hasn't been procured by administrator, at the end of the first year,

PDF

___

Allen, N.J. & Meyer, J.P. (1990). Organizational socialization tactics; longitudinal Analysis of links to newcomers’ commitment and Role orientation. Academy of Management Journal, 3(4), 847-858.
Balcı, A. (1997). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara.
Balcı, A.(2000). Örgütsel sosyalleşme: kuram, strateji ve taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Baron, R.A. & Greenberg, J. (1986). Behavior in organizations- understanding and managing the human side of work. Allyn and Bacon, Inc.
Başaran, I.E. (1992). Yönetimde insan ilişkileri: yönetsel davranış. Ankara.
Blau, G. (1988). An investigation of the apprenticeship organizational socialization strategy. Journal of Vocational Behavior 32, 176-195.
Browne-Ferrigno, T. (2003). Becoming a principal: role conception, initial socialization, role-identity transformation, purposeful engagement. Educational Administration Quarterly, 39, (4), 468- 503.
Browne-Ferrigno, T., & Muth, R. ( 2004). Leadership Mentoring in Clinical Practice: Role Socialization, Professional Development, and Capacity Building. Educational Administration Quarterly, 40, ( 4), 468-494.
Buono, A.F. & Kamm, J.B. (1983). Marginality and the organizational socialization of female managers. Human Relations, 36,(12),1125-1140.
Can, H. (1999). Organizasyon ve yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Celep,C. (2000). Eğitimde örgütsel adanma ve öğretmenler. Ankara: Anı Yayıncılık.
Chatman, J. A. (1991). Matching people and organizations: Selection and socialization in public Accounting Firms. Administrative Science Quarterly, 36, 1991, 459-484.
Crow G. M. (2007). The professional and organizational socialization of new english headteachers in school reform contexts. Educational Management Administration & Leadership, 35(1), 51-71.
Çelik. V. (1998). Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin sosyalizasyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 4,(14), 191-208.
Dodd-McCue,D. & Wright, G. B. (1996). Men, women, and attitudinal commitment: The effects of workplace experiences and socialization. Human Relations, 49, (8), 1065-1091.
Etzioni, A. (1975). A comparative analysis of complex organizations on power, involvement, and their correlates. New York: The Free Press.
Feldman, D. C. (1980). A Socialization process that help new recruits succeed. In J.R.Hackman, E.E.Lawler, L.W. Porter (Eds.), Perspectives on behaviour in organization. (pp. 170-178). Mc Graw-Hill Book Company.
Hart, A. W. (1991). Leader succession and socialization: a synthesis. Review of Educational Research, 61,(4), 451-474.
Hellriegel ,D., Slocum,J.W. & Woodman, R. W. (1998). Organizational behavior (5 th Ed). South-Western College Publishing.
Hoy, W.K. & Woolfolk, A.E. (1990). Socialization of student teachers. American Educational Research Journal, 27(2), 279-300.
İshakoğlu, G. (1998). Örgüt-Birey Uyumunun Sağlanmasında Personel Seçimi ve Sosyalleşmenin Önemi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Jones, G. R. (1986). Socialization tactics, self-efficacy, and newcomers' adjustment to organizations. Academy of Management Journal, 29(2), 262-279.
Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi (13. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kartal, S. (2003). İlköğretim Okulu Yönetici Ve Öğretmenlerinin Örgütsel Sosyalleşme Düzeyleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: A.Ü Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kuşdemir, Y. (2005). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretmenlerin Örgütsel Sosyalleşme Sürecinde Sosyalleştirme Stratejilerini Kullanma Becerileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kuzmic, J. (1994). A beginning teacher's search for meaning: teacher socialization, organizational literacy, and empowerment. Teaching & Teacher Education, 10,(1),15-27.
Louis, M. R. (1980). Surprise and sense making: what newcomers experience in entering unfamiliar organizational settings. Administrative Science Quarterly, 25, 226-251.
Lussier, R. N. (1990). Human relations in organizations- a skill-building approach. Boston: Irwin.
MEB. İlköğretim Okulu Müdürlerinin Görev Tanımı. 2508 Sayılı Tebliğler Dergisi.
Morrison, E. W. (1993). Longitudinal study of the effects of information seeking on newcomer socialization. Journal of Applied Psychology, 78(2), 173-183.
Nelson, D.L. & Quick, J.C.(1997). Organizational behavior: foundations, realities, and challenges. New York: West Publishing Company.
Özden, Y. (1997). Öğretmenlerde okula adanmışlık: yönetici davranışları ile ilişkili mi?. Milli Eğitim, 135, 35-41.
Özkan, Y. 2004. Göreve Yeni Başlayan Öğretmenlerin Örgütsel Sosyalleşme Sürecinde Okul Yöneticilerinin Görevlerine Ilişkin Algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: G.Ü. Eğitim Bilimler Enstitüsü.
Özkan, Y. (2005). Örgütsel Sosyalleşme Sürecinin Öğretmenlerin Örgüte Bağlılıklarına Etkisi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: G. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Pascale, R. (1985).The paradox of ''corporate culture'' reconciling ourselves to socialization. California Management Review, 17(2), 26-41.
Porter, L. W., Lawler, E. E. ve Hackman J. R. (1981). Behavior in organizations (international student edition). Mc Graw-Hill International Book Company.
Reichers, A. E. (1987). An interactionist perspective on newcomer socialization rates. Academy of Management Review, 12, (2), 278-287.
Schein, E. H. (1975). Örgütsel sosyalizasyon ve yönetim mesleği (Çev. H. Can). Amme İdaresi Dergisi, 8, (2), 167–183.
Wanous, J.P. (1980). Organizational entry recruitment, selection, and socialization of newcomers. Addison- Wesley Publishing Company.
Wanous, J. P., Reichers, A.E. ve Malik, S.D. (1984). Organizational socialization and group development: toward an integrative perspective. Academy of Management Review, 9(4), 670-683.
Wexley, K.N. ve Yukl, G.A. (1984). Organizational behavior and personnel psychology (Revised Edition). Illinois: Irwin
Zeicner, K.M. ve Tabachnıck, B.R. (1985).The development of teacher perspectives: social strategies and institutional control in the socialization of beginning teachers. Journal of Education for Teaching, 11(1), 1-25.
Zoba, A. (2000). İlköğretim okullarında varolan örgütsel değerlerle öğretmenlerin sosyalleşmesi arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.