Türkiye’de Eğitim Fakültelerinde FeTeMM (STEM) Çalışmaları

Fen, matematik, mühendislik ve teknoloji bilgisinin disiplinlerarası yöntem ile öğretilmesi anlamına gelen  FeTeMM eğitimine olan ilgi ve faaliyetler okullarımızda ve okul dışı ortamlarda açılan merkezlerde hızla yükselmektedir. FeTeMM  eğitimi ile yetişecek öğrenciler ülkenin geleceği, kalkınması ve ekonomik açıdan yükselmesi için önemlidir. Eğitim fakültelerimizin, öğretmen adaylarımızın FeTeMM  alanında yetişmelerini sağlayacak FeTeMM laboratuvarları kurmaları, lisans düzeyinde FeTeMM eğitimi dersleri ve FeTeMM eğitimi üzerine lisansüstü programlar açmaları önemlidir. Bu çalışmamızda Milli Eğitim Bakanlığına öğretmen yetiştiren eğitim fakültelerinin FeTeMM eğitimi konusundaki mevcut çalışmaları gözden geçirilmiş, yurtdışı örnekler incelenmiş ve FeTeMM eğitimini okullarda uygulayabilecek bir nesil yetiştirmek için üniversite eğitim programlarında yapılması gereken iyileştirmeler için önerilerde bulunulmuştur. Bu amaca uygun olarak Türkiye’deki tüm eğitim fakültelerinin FeTeMM eğitimi durumu, tez çalışmaları, eğitim programları, ulusal ve uluslararası kaynaklardan desteklenen projeleri, FeTeMM konusunda yaptıkları etkinlikler ve hazırlanmış raporlar incelenmiştir. Ülkemizdeki 92 eğitim fakültesinin dekanlarına fakültelerimizdeki FeTeMM eğitimi çalışmalarını incelemek için 12 kategorik düzeyde soru, bir adet de açık uçlu sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. 61 fakülteden alınan yanıtlar analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre eğitim fakültelerindeki öğretim üyelerinde konuyla ilgili farkındalık ve ilgi düzeyi yüksek olmasına rağmen FeTeMM  eğitimi alanında kurumsal düzeyde yeteri kadar uygulama ve hazırlık yapılmadığı görülmektedir. Bu alanda önemli atılımların gerçekleştirilmesi için önerilerde bulunulmuştur.  

STEM Studies in Turkish Faculties of Education

STEM education means to teach science, mathematics, engineering and technology through an interdisciplinary method. The interest for STEM education is rising rapidly in our shools and in informal centers. Students with STEM education are crucial for the future of the country, its development and economic growth.  Faculties of Education train the K12 teachers. For this reason, it is important for educational faculties to provide their students with training STEM field by combining theory and practice in laboratory environment, to open STEM education courses at undegraduate level, and to open graduate STEM education programs. In this study, examples of STEM education studies from Turkish teacher education programs and international STEM education studies were reviewed. With this review, it is aimed to make proposals for teacher education programs to train a generation in compliance with 21st century skill. Connected with this aim, the STEM education status of all teacher education programs in Turkey, thesis and dissertation studies, training programs, national and international funded projects, STEM activities and reports were examined. Finally, two categorical questions and one open ended question were sent to the deans of 92 education faculties in Turkey to examine STEM studies from these faculties. Responses from 61 education faculties were analyzed. According to results, the level of STEM education awareness was high across faculty members, but at the same time the preperation and application of STEM education were not enough. Because important breakthrough should be needed in STEM education field, vital precautions was proposed. 

___

  • Adıgüzel, T., Ayar, M. C., Corlu, M. S., ve Özel, S. (2012). Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM) eğitimi: Disiplinlerarası çalışmalar ve etkilişimler. 10. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi‟nde sunulmuş bildiri, Niğde, Turkey
  • Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M.S., Öner, T.,ve Özdemir, S. (2015). STEM Eğitimi Türkiye Raporu “Günün Modası mı Yoksa Gereksinim mi?”.İstanbul Aydın Üniversitesi, STEM Merkezi ve Eğitim Fakültesi.
  • Aslan-Tutak, F., Akaygün, S. ve Tezsezen, S. (2017). İşbirlikli FETEMM (fen, teknoloji, mühendislik, matematik) eğitimi uygulaması: kimya ve matematik öğretmen adaylarının FETEMM farkındalıklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(4): 794-816 DOI: 10.16986/HUJE.2017027115
  • Balat, G. U. Ve Günşen, G. (2017). Okul öncesi dönemde STEM yaklaşımı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(42), 337-348.
  • Banning, J. H. Ve Folkestad, J. E. (2012). STEM Education Related Dissertation Abstracts: A Bounded Qualitative Meta-study. Journal of Science Education and Technology, 21, 730- 741.
  • Bell, P., Lewenstein, B., Shouse, A. W. ve Feder, M. A.. (2009). Learning Science in Informal Environments: People, Places, and Pursuits. Washnigton D.C.: The National Academics Press.
  • Buyruk ve Korkmaz (2016). FeTeMM Farkındalık Ölçeği (FFÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Part B: Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(2), 61-76.
  • Bütüner, S.Ö. ve Uzun, S. (2011). Fen öğretiminde karşılaşılan matematik temelli sıkıntılar: Fen ve teknoloji öğretmenlerinin tecrübelerinden yansımalar. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 262-272.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç- Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 20. Baskı. Ankara: PEGEM Yayıncılık.
  • Cavas, B., Bulut, C., Holbrook, J., & Rannikmae, M. (2013). Fen eğitimine mühendislik odaklı bir yaklaşım: ENGINNER projesi ve uygulamaları. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(1), 12-22.
  • Çorlu, M. S. (2014). FETEMM Eğitimi Makale Çağrı Mektubu. Turkish Journal of Education, 3(1), 4-10.
  • Çorlu, M.A., Adıgüzel, T., Ayar, M.C., Çorlu, M.S., ve Özel, S. (2012, Haziran). Bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (BTMM) eğitimi: disiplinler arası çalışmalar ve etkileşimler. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi kongresi’nde sunulmuş bildiri, Niğde.
  • Çorlu, M.S., Capraro, R.M. & Capraro, M.M. (2014). Introducing STEM education: Implications for educating our teachers in the age of innovation. Education and Science , 39(171), 74-85.
  • “Eğitimde Alternatif Bir Yaklaşım: STEM” Projesi Sertifika Töreni (2017). 4 Haziran 2017 tarihinde http://balikesir.meb.gov.tr/www/egitimdealternatifbiryaklasimstemprojesi-sertifika-toreni/icerik/1781 adresinden erişilmiştir.
  • Eroğlu, S., & Bektaş, O. (2016). STEM eğitimi almış fen bilimleri öğretmenlerinin stem temelli ders etkinlikleri hakkındaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 4(3), 43-67.
  • Gülhan, F. ve Şahin, F. (2016). Fen-teknoloji-mühendislik-matematik entegrasyonunun (STEM) 5. Sınıf öğrencilerinin bu alanlarla ilgili algı ve tutumlarına etkisi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 602-620.
  • Karakaya, F., & Avgın, S. S. (2016). Effect of demographic features to middle school students’ attitude towards FeTeMM (STEM). Journal of Human Sciences, 13(3), 4188-4198.
  • Kaytak, M. (2005).Türkiye’de Okul Öncesi Eğitimin Fayda Maliyet Analizi. İstanbul: AÇEV Vakfı.
  • Kılıç, B. ve Ertekin, Ö. (2017). MEB için Fen Teknoloji Mühendislik Matematik- FeTeMM Modeli (STEM) ile Eğitim. TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü.
  • Kıray, S.A., Gök, B., Çalışkan, İ. ve Kaptan, F. (2008). Perceptions of science and mathematics teachers about the relations between what courses for qualified science mathematics education in elementary schools. Özcan Demirel, Ali M. Sünbül (Ed.) içinde, Further Education in The Balkan Countries, 2. Baskı. 889-896, Konya: PEGEM Yayıncılık.
  • Knezek, G., Christensen, R., Tyler- Wood, T., Periathiruvadi, S. (2013). Impact of environmental power monitoring activities on middle school student perceptions of STEM. Science Education International, 24(1), 98- 123.
  • Kurt, K. ve Pehlivan, M. (2013). Integrated Programs for Science and Mathematics: Review of Related Literature. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(2), 116- 121.
  • Lacey, T. A. Ve Wright, B. (2009). Occupational employment projections to 2018. Monthly Labor Review, 132(11)., 82- 123.
  • Liu, M. (2003). Enhancing learners' cognitive skills through multimedia design. Interactive Learning Environments, 11(1), 23-39.
  • MEB OYGM (2017). Hizmetiçi Eğitimi Kurslar. 25.10.2017 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr /dosyalar/StPrg/index.php?d ir=Kurslar%2F adresinden erişilmiştir.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (MEB YEĞİTEK GM) (2016). STEM Eğitimi Raporu. 20 Temmuz 2017 tarihinde http://yegitek.meb.gov.tr/www/meb-yegitek-genel-mudurlugu-stem-fen-teknoloji-muhendislik-matematik-egitim-raporu-hazirladi/icerik/719 adresinden erişilmiştir.
  • Meng C. C., Idris N. and Kwan L. (2014). Eurasia Journal of Mathematics. Science & Technology Education, 10(3), 219-227.
  • Miaoulis, I. (2009). Engineering the K-12 curriculum for technological innovation. [White paper] 5 Haziran 2017 tarihinde http://legacy.mos.org/nctl/docs/MOS_NCTL_White_ Paper.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Morrison, J. (2006). Attributes of STEM education: The student, the school, the classroom. TIES (Teaching Institute for Excellence in STEM). 20 Eylül 2017 tarihinde http://www.wythe-excellence.org/media/STEM_Articles.pdf adresinden alınmıştır.
  • National Academy of Engineering and National Research Council (2009). Engineering in K-12 Education: Understanding the Status and Improving the Prospects. Washington, DC: The National Academies Press.
  • OECD Education at a Glance (2017). Where will tomorrow’s science professionals come from? 10 Ekim 2017 tarihinde http://www.oecd.org/edu/education-at-a-glance-19991487.htm adresinden erişilmiştir.
  • Ostler, E., (2012). 21st century STEM education: a tactical model for long-range success. International Journal of Applied Science and Technology, 2(1), 28-33.
  • Özdemir, S. (2016). STEM eğitimi için görüşler. [S. Boz tarafından kaydedildi]. Ankara.
  • PISA (2016). MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı PISA 2015 Ulusal Raporu. 20 Ağustos 2017 tarihinde http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2016/12/PISA2015_Ulusal_Rapor1.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Prof. Aziz Sancar Kız Çocukları için STEM Kampları Gaziantep (2017). 4 Haziran 2017 tarihinde http://www.hku.edu.tr/ilanlar/ProfAziz-Sancar-Kiz-Cocuklari-Icin-Stem-Kamplari---Gaziantep/1954/ adresinden erişilmiştir.
  • PwcTurkiye ve TÜSİAD (2017). 2023’e Doğru Türkiye’de STEM Gereksinimi. 20 Ekim 2017 tarihinde https://www.pwc.com.tr/tr/gundem/dijital/2023e-dogru-turkiyede-stem-gereksinimi.html adresinden erişilmiştir.
  • Roehrig, G. H., Moore, T. J., Wang, H.-H., & Park, M. S. (2012). Is adding the E enough? Investigating the impact of K-12 engineering standards on the implementation of STEM integration. School Science and Mathematics, 112(1), 31–44.
  • Rogers, C., & Portsmore, M. (2004). Bringing engineering to elementary school. Journal of STEM Education, 5(3), 17-28.
  • Schwab, K. (2016). Dördüncü Sanayi Devrimi (Zülfü Dicleli Çev.) The fourth industrial revolution. İstanbul: Optimist Kitap
  • “Scientix Projesi” (2017). 15 Ağustos 2017 tarihinde http://scientix.meb.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
  • Siew, N. M., Amir, N. ve Chong, C. L. (2015). The perceptions of pre-service and in-service teachers regarding a project-based STEM approach to teaching science. SpringerPlus, 4(8), 1-20.
  • STEM Protokolü İmzalandı (2017). 4 Haziran 2017 tarihinde http://balikesir.meb.gov.tr/www/stem-protokolu-imzalandi/icerik/1763 adresinden erişilmiştir.
  • Strong, M. G. (2013). Developing elementary math and science process skills through engineering design instruction (Master’s thesis). Proquest veritabanından erişilmiştir. (1537547).
  • Sungur Gül, K. & Marulcu, İ. (2014). Yöntem olarak mühendislik-dizayna ve ders materyali olarak legolara öğretmen ile öğretmen adaylarının bakış açılarının incelenmesi. International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 761-786.
  • Şahin, A., Ayar, Ayar, M. C. Ve Adıgüzel, T. (2014). Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik İçerikli Okul Sonrası Etkinlikler ve Öğrenciler Üzerindeki Etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 297-322.
  • Tezel, Ö. ve Yaman, H. (2017). FETEMM eğitimine yönelik Türkiye’de yapılan çalışmalardan bir derleme. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 135- 145.
  • TIMMS (2015) Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması Ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. Ve 8. Sınıflar. 1 Ekim 2017 tarihinde http://timss.meb.gov.tr/wp-content/uploads/TIMSS_2015_Ulusal_Rapor.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Thomas, T. A., (2014). Elementary teachers’ receptivity to ıntegrated science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education in the elementary grades. (Doctoral dissertation). Proquest veritabanından erişilmiştir. (3625770).
  • Thomasian, J. (2011). Building a science, technology, engineering, and math education agenda. Washington, DC: National Governors Association Center for Best Practices. 22 Temmuz 2017 tarihinde https://www.nga.org/files/live/sites/NGA/files/pdf/1112 STEMGUIDE. PDF adresinden erişilmiştir.
  • Tokat STEM Projesi Temel Seviye Eğitimleri (2017). 15 Temmuz 2017 tarihinde https://tokat.meb.gov.tr/www/tokat-stem-projesi-temel-seviye-egitimleri-basladi/ice rik/2816 adesinden erişilmiştir.
  • Wang, H. (2012). A New era of science education: science teachers‘ perceptions and classroom practices of science, technology, engineering, and mathematics (STEM) integration. (Doctoral dissertation). Proquest veritabanından erişilmiştir. (3494678).
  • White, D.W. (2014). What is STEM education and why is it important? Florida Association of Teacher Educators Journal, 1(14), 1-9
  • Williams, J. (2011). STEM education: Proceed with caution. Design and Technology Education: An International Journal, 16(1), 26–35.
  • Yamak, H., Bulut, N. ve Dündar, S. (2014). 5. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile fene karşı tutumlarına FeTeMM etkinliklerinin etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 249-265.
  • Yıldırım, B. ve Altun, Y., (2014). STEM eğitimi üzerine derleme çalışması: Fen bilimleri alanında örnek ders uygulanmaları. VI. International Congress of Education Research’ında sunulmuş bildiri, 5-8 Haziran, Ankara.
  • Yıldırım, B., & Altun, Y. (2015). STEM Eğitim ve Mühendislik Uygulamalarının Fen Bilgisi Laboratuar Dersindeki Etkilerinin İncelenmesi. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 2(2), 28-40.
  • Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi (2017). Yükseköğretim İstatistikleri. 8 Ağustos 2017 tarihinde https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
  • Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı (2017). Tez Merkezi. 28 Ekim tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişilmiştir.