Okul ve Bilim Merkezi Eğitimde İşbirliği
Bu araştırmanın amacı araştırma ve sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamalarının ülkemizdeki gelişimini incelemektir. Bilim merkezleri sınıf dışındaki eğitim ve öğretimin önemli bir aracıdır. İnteraktif tarzdaki bilim merkezleri bilim ve teknolojide gelişmiş ülkelerde günümüzden kırk yıl öncesinde kurulmuştur. Dünyada halen 3.000’den fazla bilim merkezi bulunmaktadır. Türkiye’de ise 2015 yılından başlayarak TÜBİTAK ve yerel yönetimler işbirliği ile bilim merkezi yatırımları başlamıştır. Ülkemizde halen altı bilim merkezi bulunmakta olup, bir merkezin yatırımı sürmektedir. 2023 yılında 12 bilim merkezinin hizmette olması söz konusudur. Bilim merkezlerinin hedef kitlesi öğrenci ve öğretmenlerdir. Bu nedenle okullarımızın bilim merkezleri hakkındaki bilgi ve farkındalıkları artırılmalıdır. Bu amaçla önce yurtdışındaki bilim merkezlerinin çalışmaları incelenmiştir. Daha sonra bilim merkezi yöneticileri ve öğretmenlerine uygulanan anketlerle görüş ve tavsiyeleri alınmıştır. Değerlendirmelere göre bilim merkezlerinin öneminin anlaşıldığı görülmekte olup ilgi ve katılım hızla yükselmektedir.
Anahtar Kelimeler:
bilim merkezi, okul dışı öğrenme, disiplinler arası eğitim
The aim of this research is to examine the development of science center practices supported by research and inquiry based activities in our country. Science centers are an important tool of out-of-school learning. Interactive science centers were established 40 years ago in developed countries. There are more than 3.000 science centers still in service all around the world. In Turkey, on the other hand, TUBITAK in cooperation with local administrations has started investments in science centers starting from 2015. There are already six science centers in our country, and an investment in a center is in progress. The matter of fact that 12 science centers will be serving in 2023. The targets audience of science centers are students and teachers. For this reason, the knowledge and awareness of our schools about science centers should be increased. For this purpose, the studies of the abroad science centers have been examined. Later, a questionnaire applied to the administrators of science center and teachers to find out their opinions and recommendations. According to the evaluations, the importance of science centers is understood and interest as well as participation are rapidly increasing.
___
- Anadol Y. (2001). Kurulmakta olan İstanbul Bilim Merkezi eğitim programlarının çağdaş müzecilik bağlamında planlanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans), Yıldız Teknik Üniversitesi. Asia Pacific Network of Science and Technology Centres (ASPAC), www.aspacnet.org erişim 2.8.2017.
- Asociación Mexicana de Museos y Centros de Ciencia y Tecnología (AMMCCyT) www.museosinteractivos.org, erişim 2.8.2017.
- Associação Brasileira de Centros e Museus de Ciência (ABCMC), www.abcmc.org.br, erişim 2.8.2017.
- Ateş, A. , Ural, G., Başbay, A. (2011). “Mevlana toplum ve bilim merkezi” uygulamalarının öğrenenlerin bilime yönelik tutumlarına etkisi ve öğrenme sürecine katkıları. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(2), 83-97.
- Australasian Science and Technology Exhibitors Network (ASTEN) www.astenetwork.net erişim 2.8.2017. Austrian Science Center Network, www.science-center-net.at erişim 2.8.2017.
- Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
- Canadian Association of Science Centres (CASC), www.canadiansciencecentres.ca erişim 2.8.2017.
- Çengelci B. (2017), TÜBİTAK Bilim Merkezleri, https://www.TÜBİTAK.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/4003/icerik-dunyada-bilim-merkezleri erişim 2.8.2017.
- Çıldır Z. (2007). Öğretmenlerle müzede yetişkin eğitimi-Feza Gürsey Bilim Merkezi örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans).
- Çığrık E. (2016), Bir öğrenme ortamı olarak bilim merkezleri, Informal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 1(1),79-97.
- Elbasan, Ö., Selanik A. T., 2016 Views of Classroom Teachers about the Use of out of School Learning Environments. Researchgate, 2016. ICOM’s International Committee for Museums and Collections of Science and Technology (CIMUSET), www.cimuset.org erişim 2.8.2017.
- Karadeniz, C. (2009). Dünyada çocuk müzeleri ile bilim, teknoloji ve keşif merkezlerinin incelenmesi ve Türkiye için bir çocuk müzesi modeli oluşturulması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Liberty Science Center, http://www.lsc.org/ erişim 2.8.2017.
- National Council of Science Museums (NCSM), www.ncsm.org.in erişim 2.8.2017.
- Nordisk Science Center Forbund (NSCF), www.nordicscience.net erişim 2.8.2017.
- North Africa and Middle East Science Centers Network (NAME), www.namesnetwork.org erişim 2.8.2017.
- Okur-Berberoğlu, E. Uygun, S. (2013). Sınıf dışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişiminin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-42
- Ontario Science Center, http://www.ontariosciencecentre.ca/ erişim 2.8.2017.
- Öz R. (2015). Araştırma ve sorgulamaya dayalı etkinliklerle desteklenmiş bilim merkezi uygulamalarının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, bilim okuryazarlıklarına ve sorgulayıcı düşünme becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans).
- Öztürk A. (2014). Mevlana Toplum ve Bilim Merkezi öğretim programlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve bilime yönelik tutumlarına etkisi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Red de Popularización de la Ciencia y la Tecnología para América Latina y el Caribe (Red-POP) www.redpop.org erişim 2.8.2017.
- Şener Ertem, Müge, Dünya’da, Türkiye’de Bilim Merkezleri ve TÜBİTAK’ta Bilim Merkezi Çalışmaları, TÜBİTAK Uzmanlık Tezi, 2011.
- Taşkoyan, S. N. (2008). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Sorgulayıcı Öğrenme Stratejilerinin Öğrencilerin Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri, Akademik Başarıları ve Tutumları Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tekkumru M. (2008) Kısa Bir Okul Dışı Fen Ortamında Öğrenci Kazanımlarını Arttırmak İçin Tasarlanan Bilim Merkezi Öğrenme Paketi Geliştirilmesi Ve Uygulanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Boğaziçi Üniversitesi. İstanbul
- The Association of Science-Technology Centers (ASTC) http://www.astc.org/wp-content/uploads/2014/10/2013-Science-Center-Statistics.pdf erişim 2.8.2017.
- The European Network of Science Center and Museums (ECSITE), www.ecsite.eu erişim 2.8.2017.
- The Southern African Association of Science and Technology Center (SAASTEC) , www.saastec.co.za erişim 2.8.2017.
- The UK Association for Science and Discovery Centres (ASDC), www.sciencecentres.org.uk erişim 2.8.2017.
- Tuğba Selanik-Ay, Ömer Erbasan, Views of Classroom Teachers about the Use of Out of School Learning Environments, Journal of Education and Future, 2016
- Turgut, H. (2005). Yapılandırmacı Tasarım Uygulamasının Fen bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Okuryazarlık Yeterliklerinden Bilimin Doğası ve Bilim Teknoloji-Toplum İlişkisi Boyutlarının Gelişimine Etkisi. Yayınlanmamıș Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Türkiye Bilim Merkezleri Konferansı, http://www.tubitemkonferansi2017.org/konferans.html erişim 2.8.2017.
- Türkmen, Ç. (2010). Sınıf-Dışı Fen Bilgisi Eğitimine Tarihsel Bakış Ve Eğitimimize Entegrasyonu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 46-59.
- Universcience, http://www.cite-sciences.fr/fr/cite-des-sciences/ erişim 2.8.2017.
- Ünalan, Z. (2011, Ağustos). Bilim Merkezleri. Bilim ve Teknik Dergisi, 525, 30-41. http://vizyon21yy.com/documan/Genel_Konular/Bilim_Teknoloji/Bilim_Merkezleri.pdf
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Ahmet İlhan ŞEN
Sayıdaki Diğer Makaleler
Mumun Yanması Olayının Yanma Şartları Açısından Değerlendirilmesi
Feza Gürsey Bilim Merkezi Etkinlik Örneği: Fısıltı Tabakları
Azer YURTKULU, Ayşe Nur ŞARE AKKUŞ, Canan LAÇİN ŞİMŞEK
Okul ve Bilim Merkezi Eğitimde İşbirliği