Eda ÇÜRÜKVELİOĞLU KÖKSAL

Sınıf Öğretmeni Adaylarının Psikolojik Yardım Alma Tutumları

Bu araştırmanın ilk amacı cinsiyet, sınıf düzeyi ve geçmiş psikolojik yardım alma deneyiminin sınıf öğretmeni adaylarının psikolojik yardım alma tutumları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmanın bir diğer amacı da katılımcıların üniversite rehberlik ve psikolojik danışma birimi hakkında bilgi sahibi olma durumlarını incelemektir. Türkiye’deki bir devlet üniversitesinden 147 katılımcı (110 kadın, 37 erkek) araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak, kişisel bilgi formu ve Psikolojik Yardım Arama Tutumları Ölçeği- Kısaltılmış (APHS-S) kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimleyici istatistik ve tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, cinsiyet ve sınıf düzeyinin sınıf öğretmeni adaylarının psikolojik yardım alma tutumları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğunu gösterirken, geçmiş psikolojik yardım alma deneyiminin ise psikolojik yardım alma tutumları üzerinde anlamlı bir fark oluşturmadığını göstermiştir. Cinsiyetin etkisi incelendiğinde kadın katılımcıların erkek katılımcılara göre psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlarının daha olumlu olduğu bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların büyük çoğunluğunun (%91,2) üniversite rehberlik ve psikolojik danışma ünitesi hakkında bilgi sahibi olmadıklarını görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Psikolojik Yardım Alma Tutumları, Cinsiyet, Sınıf Öğretmeni Adayları

Attitudes towards Psychological Help-Seeking among Preservice Primary School Teachers

The main purpose of this study is to investigate the effect of gender, grade, and previous psychological help experience on attitudes towards psychological help seeking among preservice primary school teachers. Additionally, the knowledge of participants about university counseling center was examined. Participants were consisted of 147 (110 female, 37 male) undergraduate students from one of the state universities in Turkey. Personal information form and Attitudes towards Seeking Psychological Help Scale- Shortened (ASPH-S) were used as data collection instruments. In order to analyze the data, descriptive statistics, and one way analysis of variance were performed. Findings indicated that gender and grade had a significant effect on attitudes towards help-seeking whereas the effect of previous help-seeking experience did not differ significantly. Regarding the effect of gender, it was seen that females showed more positive attitudes than males. Also, most of the participants (91.2%) indicated that they did not have knowledge about university counseling center.

Keywords:

Attitudes of Psychological Help-Seeking, Gender, Preservice Primary School Teachers,

PDF

___

Acun Kapıkıran N. & Kapıkıran. Ş. (2013). Psikolojik yardım aramada kendini damgalama ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(40), 131-141. Biddle, D., Gunnell, D., Sharp, D. & Donovan, J. L. (2004). Factors influencing help seeking in mentally distressed young adults: A cross-sectional survey. British Journal of General Practice, 54, 248-253. Büyükgöze Kavas A., T. N. (2014). Psikolojik yardım alma nedeniyle sosyal damgalanma, denetim odağı, kendini damgalama ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 367-377. doi: 10.7822/omuefd.33.2.3 Ciarrochi, J.V & Deane, F.P. (2001). Emotional competence and willingness to seek help from professional and nonprofessional sources. British Journal of Guidance & Counselling, 29(2), 233-246. doi: 10.1080/03069880020047157 Chandrasekara, W. S. (2016). Help seeking attitudes and willingness to seek psychological help: Application of the theory of planed behavior. International Journal of Management, Accounting and Economics, 3(4), 233-245. Çakan E., Visal-Buturak. Ş., Özçiçek, G., Koçak, O. M., Özdemir- Rezaki, H.,Yılmaz-Özpolat, A. G. & Oğuztürk, Ö. (2016). Tıp fakültesi öğrencilerinde psikiyatrik yardım alma nedeniyle kendini damgalama hissinin sosyal zeka ve kültürel zeka ile ilişkisi. Journal of Mood Disorders, 6(3), 140-145. doi: 10.5455/jmood.20160425051533 Çebi E. (2009). University students’ attitudes toward seeking psychological help: Effects of perceived social support, psychological distress, prior help-seeking experience and gender (Unpublished Master Thesis). Retrieved from https://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12610828/index.pdf Erkan S., Cihangir- Çankaya, Z., Terzi, Ş. & Özbay, Y. (2011). Üniversite psikolojik danışma ve rehberlik merkezlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(22), 174- 198. Erkan S., Özbay. Y., Cihangir- Çankaya, Z., Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim, 37(164), 95-107. Irkörücü A. & Demir. A. (2015). Bağlanma şekillerinin, psikolojik yardım almaya yönelik tutum üzerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1063-1074. doi: 10.17860/efd.87991 Irkörücü, A. (2012). An investigation of attitude towards help seeking of Middle East Technical University students with respect to attachment style and early maladaptive schemas (Unpublished Master Thesis). Retrieved from https://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12614471/index.pdf Frankel J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. New York: Nc Graw Hill Companies. Kaya, Ç. (2015). Attitude towards seeking professional psychological help in a sample of pre-service teachers. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 224 - 234. doi: 10.14686/BUEFAD.2015111027 Meydan B., L. B. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinde psikolojik yardım almaya ilişkin tutumun yordayıcısı olarak önceki psikolojik yardım alma deneyimi, algılanan sosyal destek ve yalnızlık. Pegem Journal of Education & Instruction, 3(4), 45-56. Rickwood, D., Deane, F. P., Wilson, C. J. & Ciarrochi, J. V. (2005). Young people's help-seeking for mental health problems. Australian e-Journal for the Advancement of Mental Health, 4 (3), 1-34. Serim F., C. Ç. (2015). Yetişkinlerin psikolojik yardım arama tutumlarının yordanması. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 178-198. Şahin Baltacı H. (2012). Developing an Attitude Scale toward Seeking Psychological Help for secondary students. Eurasian Journal of Educational Research, 47, 59-76. Topkaya N., M. B. (2013). Üniversite öğrencilerinin problem yaşadıkları alanlar, yardım kaynakları ve psikolojik yardım alma niyetleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 25-37. Topkaya, N. (2014). Psikolojik yardım alma niyetini yordamada demografik, bireysel ve çevresel faktörler. Türk Psikoloji Dergisi, 29 (74), 1-11. Türküm A. S., Kızıltaş. A. & Sarıyer, A. (2002). Anadolu Üniversitesi Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Merkezi’nin hedef kitlesinin psikolojik ihtiyaçlarına ilişkin ön çalışma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi, 3(21), 15-27. Türküm, A. S. (2005). Who seeks help? Examining the differences in attitude of Turkish university students toward seeking psychological help by gender, gender roles, and help-seeking experiences. The Journal of Men’s Studies, 13(3), 389-401. Türküm, A. S. (2004). Developing a scale of attitudes toward seeking psychological help: Validity and reliability analyses. International Journal for the Advancement of Counselling, 26(3), 321-329.
Yıldırım T., A. A. (2014). Lise öğrencilerinin psikolojik yardım aramaya gönüllülükleri ile psikolojik belirtileri arasındaki ilişki. e-International Journal of Educational Research, 5(2), 89-104.