Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri ve Yansıtıcı Düşünmeye İlişkin Düşünceleri

Bu araştırmanın amacı, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi  tüm sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğretmen adayları tarafından yansıtıcı düşünmenin nasıl algılandığının ve yansıtıcı düşünme eğilimlerinin belirlenmesidir. Araştırma betimsel araştırma modelinde olup, tarama çalışmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu  180 öğrenci oluşturmaktadır.  Veri toplama aracı olarak,  Öğretmen ve Öğretmen Adayları için Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri Ölçeği ve  öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünmeye ilişkin görüşlerini belirlemek için  açık uçlu soru formu kullanılmıştır.   Yansıtıcı düşünme eğilimi puanlarının tüm sınıf düzeylerinde yüksek olduğu, sınıf düzeyleri  ve cinsiyet değişkenlerine göre, anlamlı bir fark bulunmadığı  ortaya çıkmıştır. Ancak nitel verilerde,  öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünmeye ilişkin bilgi düzeylerinin düşük olduğu ve  yalnızca 4. sınıftaki öğretmen adayları tarafından kısmen tanımlanabildiği görülmüştür. Sonuç olarak, fen bilimleri öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimi puanlarının her sınıf düzeyinde yüksek çıkmasına karşın; yansıtıcı düşünmenin ne olduğuna ilişkin bilgilerinin yetersiz düzeyde olduğu görülmüştür. Bu düşünme becerisinin gelişmesine yönelik , öğrenciyi aktif kılacak  uygulama ve  etkinlikler  yapılması önerilmiştir. 

___

  • Abell S. K., Bryann L. A. & Anderson, M.A. (1997). Investigating preservice elementary science teacher reflective thinking using ıntegrated media case-based ınstruction in elementary science teacher preparation. Science Teacher Education. 82, 491-509. Atalay T. D. ve Karahan, B.Ü. (2016). Türkçe öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimlerine yönelik bir değerlendirme. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi, 2, 18-27. Aydın, M. ve Çelik, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme becerilerinin bazı değişkenler acısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34 ,169-181. Başol, G. ve Evin-Gencel, İ. (2013). Yansıtıcı düşünme düzeyini belirleme ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. (13)2, 929-946. Collier, S. T. (1999). Characteristics of reflective thought during the student teaching experience. Journal of Teacher Education. 50(3), 173-181. Dieker, L. A. ve Monda-Amaya, L. E. (1997). Using problem solving and effective teaching frameworks to promote reflective thinking in preservice special educators, Teacher Education and Special Education 20, 22–36. Evin-Gencel, İ. ve Güzel-Candan, D. (2014). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ve yansıtıcı düşünme düzeylerinin incelenmesi. 2. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresinde sözlü bildiri, Dokuz Eylül Üniversitesi ,İzmir. Gedik, H., Akhan, N. E. ve Kılıçoğlu, G. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri. Mediterranean Journal of Humanities. 4(2),113-130. Griffin, M. L. (2003). Using critical incidents to promote and assess reflective thinking in preservice teachers. Reflective Practice, 4(2), 207-220. Hasırcı, Ö. ve Sadık, F. (2011). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2,195-210. Henry, C. (1999). The role of reflection in student teachers’ perceptions of their professional development, Art Education. 52, 14–20. İnönü, Y. (2006). Tarih öğretmenlerinin yansıtıcı öğretmen özelliklerine sahiplik düzeyi Van örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel. Kazu, H. ve Demiralp, D. (2012). İlköğretim birinci kademe programlarında yansıtıcı düşünmeyi geliştiren yöntemlerin kullanılma durumu (Elazığ ili örneği). International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 131-145. Köksal, N. ve Demirel, Ö. (2008). Yansıtıcı düşünmenin öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamalarına katkıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 189-203. Köstekçi, E. (2016). Öğretmen adaylarının girişimcilik özellikleri ile yansıtıcı düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Lee, H. J. (2005). The content and nature of reflective teaching: a case of an expert middle school science teacher understanding and assessing proservice teachers’ reflective thinking. Teaching and Teacher Education, 21, 699-715. McCollum, S. (2002). Reflection: A key for effective teaching. Teaching Elementary Physical Education, 6-7. Mewborn, D. S. (1999).Reflective thinking among preservice elemantary mathematics teachers. Journal for Research in Mathematics Education. 30(3), 316-341. Mewborn, D. S. (2002). Examining mathematics teachers' beliefs through multiple lenses. Annual Meeting of the American Educational Research Association .New Orleans, LA, April 1-5. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2005). Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitime Destek Programı Öğretmen Eğitimi Bileşeni Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri Taslağı. Ankara. Molallem, M. (1997). The Content and Nature of Reflective Teaching: A Case of an Expert Middle School Science Teacher. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas. 70 (3), 143-150. Phan (2007). An examination of reflective thinking, learning approaches, and self‐efficacy beliefs at the university of the South Pacific: A path analysis approach, Educational Psychology, 27(6), 789-806. Rodgers, C. (2002). Defining reflection: Another look at John Dewey and reflective thinking. Teachers College Record. 104(4), 842-866. Schön, D. A. (1983). The reflective practitioner: How professional think in action. New York: Basic Books. Semerci, Ç. (2007). Öğretmen ve öğretmen adayları için yansıtıcı düşünme eğilimi (YANDE) ölçeğinin geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3, 729-752. Şahin, Ç. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme yeteneklerine göre günlüklerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 225-236. Tabachnick, B. G, & Fideli, L.S. (2001). Using Multivariate Statistics (Fourth Edition).Boston: Ally And Bacon. Tok, Ş. (2008a). Yansıtıcı düşünmeyi geliştirici etkinliklerin öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarına, performanslarına ve yansıtmalarına etkisi. Eğitim ve Bilim. 33(149), 105-117. Tok, Ş. (2008b). Fen bilgisi dersinde yansıtıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına ve fen bilgisi dersine yönelik tutumlarına etkisi. İlköğretim Online, 7(3), 557-568. Uluçınar-Sağır, Ş. ve Bertiz, H. (2016). Fen bilimleri öğretmenliği öğrencileri ve pedagojik formasyon fen grubu öğrencilerinin yansıtıcı düşünme becerilerinin karşılaştırılması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 5(2), 385-404. Üstün, G. (2011). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile demokratik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ünver, G. (2003). Yansıtıcı düşünme. Ankara: Pegem A. Yost, D. S., Sentner, S. M. & Bailey, A. F. (2000). An examination of the construct of critical reflection: Implications for teacher education programming in the 21 st century. Journal of Teacher Education. 51(1). 39-49.