İSLÂM’DA EVLİLİK VE EŞ SEÇİMİNDE DİNDARLIĞIN TERCİH EDİLMESİ

İslâm, fıtrata uygun bir din olma özelliği ile insanoğlunun fıtrî duygularının meşru yollardan tatmin edilmesine müsaade etmiş ve ona bunun yollarını göstermiştir. Evlilik, fıtrî duygulardan birçoğunun tatmin edilmesinde önemli bir kurumdur. Bu makalede, evliliğin gereği ve öneminden bahsedilerek, sağlam bir aile temelinin ana unsuru olan eş seçiminde, Hz. Peygamber‟in teşvik ettiği dindarlığın tercih edilmesi, çocukların iyi yetiştirilmesi ve din eğitimlerinde dindar annenin rolü üzerinde durulmuştur.

___

  • Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfü‟l-Hafâ ve Müzîlu‟l-İlbâs, Müessesetü‟r-Risâle, Beyrut 1985.
  • Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed b. Hanbel, Dâru‟l-Fikr, Şam, tsz..
  • Akdoğan, Ali, Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Geçişte Dini Hayat, Rağbet Yay., İstanbul 2002.
  • Atalay, Talip, “Aile Dindarlığının Gençlerin Dindarlığına Etkisi Üzerine Bir Araştırma”, Dindarlık Olgusu (Sempozyum Tebliğ ve Müzakereleri), Kurav Yay., Bursa 2006.
  • Ateş, Süleyman, “Kur‟an-ı Kerîm‟de Evlenme ve Boşanma ile İlgili Ayetlerin Tefsiri”, AÜİFD, XXIII, Ankara 1978.
  • Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, Hadisevi, İstanbul 2007.
  • --------------, Hadiste Tesbit Yöntemi, Kitabevi, İstanbul 2003.
  • --------------, Sünen-i Dârimî (Tercüme ve Tahkik), Madve Yay., İstanbul 1996.
  • Ayhan, Halis, Eğitim Bilimine Giriş, Şûle Yay., İstanbul 1995.
  • Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed, Umdetu‟l-Kârî Şerhu Sahîhi‟l- Buhârî, Dâru‟l-Fikr, tsz..
  • Bayraklı, Bayraktar, İslâm‟da Eğitim, İFAV Yay., İstanbul 1989.
  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn b. Ali, Şu„abu‟l-Îmân, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Tahk., Muhammed Saîd Besyûnî Zağlûl, Beyrut 1410.
  • --------------, es-Sünenü‟l-Kübrâ, Dâru Sadr, Beyrut, tsz..
  • Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahîhu‟l-Buhârî, Tahk., Mustafa Dîbu‟l-Buğa, Dâru İbn Kesîr, Beyrût, 1993.
  • Çelik, Celalettin, Şehirleşme ve Din, Çizgi Kitabevi, Konya 2002.
  • Çevikoğlu, Nurten, “İslâm‟a Göre Çocuk Terbiyesinde Annenin Yeri”, İslâm‟da Aile ve Çocuk Terbiyesi-2, Haz., İSAV, Ensar Neşriyat, İstanbul 1996.
  • Dârekutnî, Ali b. Ömer, Sünenü‟d-Dârekutnî, Tahk., Abdullah Hâşim Yemânî Medenî, Dâru‟l-Mehâsin, Kahire, tsz..
  • Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahim, Sünenü‟d-Dârimî, Çağrı Yay., İstanbul, 1992.
  • Davudoğlu, Ahmed, Sahîh-i Müslim Tercüme ve Şerhi, Sönmez Neşriyat, İstanbul 1978.
  • Doğan, D. Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, Birlik Yay., İstanbul 1981.
  • Dönmezer, Sulhi, Toplumbilimi, Beta Yay., İstanbul 1999.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş„as Sicistanî Ezdî, Sünenü Ebî Dâvûd (Hattâbî‟nin Meâlimu‟s-Sünen Şerhi ile birlikte), Dâru‟l-Hadîs, Beyrût, 1974.
  • Fahrüddîn Râzî, et-Tefsîru‟l-Kebîr, Dâru İhyâi‟t-Turâsi‟l-Arabî, Beyrut, tsz., 3. Baskı.
  • Fromm, Erich, Çağımızın Özgürlük Sorunu, Çev., Bozkurt Güvenç, Gündoğan Yay., Ankara 1995
  • Günay, Ünver, Erzurum Kenti ve Çevre Köylerinde Dini Hayat, Erzurum Kitaplığı, İstanbul 1999.
  • İbn Belbân, Alâuddîn Ali Fârisî, Sahîhu İbn Hibbân bi Tertîbi İbn Belbân, Tahk., Şuayb Arnavut, Müessesetü‟r-Risâle, Beyrut 1997.
  • İbn Kesîr, İmâdüddîn Ebu‟l-Fidâ, Tefsîru‟l-Kur‟âni‟l-Azîm, Dâru‟l-Marîfe, Beyrut 1969.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd Kazvinî, Sünenü İbn Mâce, Tahk., Muhammed Fuad Abdulbâkî, Dâru İhyai‟t-Turasi‟l-Arabî, 1975.
  • İbn Manzûr, Lisânü‟l-Arab, Dâru Sâdır, Beyrut 1990.
  • İbnu‟s-Salâh, Ebû Amr Osman b. Abdirrahman Şehrezûrî, Mukaddimetü İbni‟s-Salâh fî Ulûmi‟l-Hadîs, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 1978.
  • Joachim Wach, Din Sosyolojisi, Çev., Ünver Günay, EÜ Yay., Kayseri 1990.
  • Karaman, Ramazan, Sanayileşmenin Dine Etkisi (Mersin Örneği), Akın Ofset, Konya 2000.
  • Kaya, Mahmut, “Değişen Toplum ve Değişmeyen Değerler”, Sosyal Değişme ve Dînî Hayat, İSAV, İstanbul 1991.
  • Kudâî, Ebû Abdillah Muhammed b. Selâme Müsnedü‟ş-Şihâb, Tahk., Hamdî Abdulmecîd Silefî, Müessesetü‟r-Risâle, Beyrut 1986.
  • Kurul, İlmihal-İman ve İbadetler, TDV Yay., İstanbul, tsz..
  • Mâlik, b. Enes, el-Muvatta‟, Tahk., Muhammed Fuad Abdulbakî, Dâru‟l-Hadis, Kâhire, 1951.
  • Mollamehmetoğlu, Osman Zeki, Sünen-i Tirmizî Tercemesi, Yunus Emre Yay., İstanbul, tsz..
  • Muhammed Kutub, “Eğitimde Dinin Rolü” (İslâmî Eğitim, Derleyen, Nakîb Attas, Çev., Ali Çaksu, Endülüs Yay., İstanbul 1991).
  • Mübârekfûrî, Ebu‟l-„Ulâ Muhammed Abdurrahmân b. Abdurrahîm, Tuhfetü‟l-Ahvezî Şerhu Câmi„i‟t-Tirmizî, Dârul‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 1990.
  • Müslim, Haccâc b., Sahîhu Müslim, Tahk., Muhammed Fuad Abdulbaki, Dâru İhyai‟t-Turâsi‟l-Arabî, Beyrût, tsz..
  • Nesâî, Ebû Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, Sünen, Beyrût, tsz..
  • Özbek, Abdullah “Bir Eğitim Kurumu Olarak Ailenin Önemi”, İslâm‟da Aile ve Çocuk Terbiyesi-2, Haz., İSAV, Ensar Neşriyat, İstanbul 1996.
  • Sâbûnî, Muhammed Ali, ez-Zevâcü‟l-İslâmî el-Mübekkir, Dâru‟l-Kalem, Dımeşk, 1991.
  • Sağlam, İsmail, “Anne-Baba Dindarlığının Çocuklar Üzerindeki Etkisi”, Dindarlık Olgusu (Sempozyum Tebliğ ve Müzakereleri), Kurav Yay., Bursa 2006.
  • Sarı, Mevlût, el-Mevârid Arapça-Türkçe Lûgat, Bahar Yay., İstanbul 1980.
  • Sofuoğlu, Mehmed, Sahîh-i Buhârî ve Tercemesi, Ötüken Yay., İstanbul 1988.
  • Şîreveyh b. Şehridâr b. Şîreveyh Deylemî, Kitâbü Firdevsi‟l-Ahbâr bi-Me‟sûri‟l-Hitâb el-Muharrac alâ Kitâbi‟ş-Şihâb, Tahk., Fevvâz Ahmed Zemirlî-Muhammed Mu„tasımbillah Bağdâdî, Dâru‟l-Kitâbi‟l-Arabî, Beyrut 1987.
  • Taberânî, Ebu‟l-Kâsım Süleyman b. Ahmed, el-Mu„cemü‟l-Vasıt, Tahk., Târık b. Ivadillah-Abdulmuhsin b. İbrahim, Dâru‟l-Harameyn, Kahire 1415.
  • Taplamacıoğlu, Mehmet, Din Sosyolojisi, AÜİF Yay., Ankara 1975.
  • Tekin, Mustafa, “Dindarlık Bağlamında Amel-i Sâlih Kavramına Sosyolojik Bir Yaklaşım”, Dindarlık Olgusu (Sempozyum Tebliğ ve Müzakereleri), Kurav Yay., Bursa 2006.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre, el-Câmiu‟s-Sahîh, Tahk., Ahmed Muhammed Şakir, Muhammed Fuad Abdulbakî, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrût, 1987.
  • Vergin, Nur, “Toplumsal Değişme ve Türkiye‟de Aile”, Aile Yazıları-2, T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Ankara 1991.