120123

İnfluenza Salgınının Olası Kurbanı Max Weber’in Teodise Kuramı ve Covid-19 Salgını Bağlamında Aktüel Değeri

Max Weber, modern dönemi anlamak için asketik ve mistik ayrımında olduğu gibi genel olarak ikili konumlandırmalarla meseleleri ele alır. Weber'in özellikle Leibniz’den beri felsefede tartışılan kötülük konusuna temel katkısı onu sosyolojik düzlemde ele almasıdır. Modern dönemin rasyonalist yaklaşımının kötülük meselesini izah etmeye yöneldiğini ve bunun da sosyal alanda somut sonuçları olduğunu gösterir. Din sosyolojinin merkezi temaları olarak teodise ve kurtuluşu ele alan Weber’in kuramının aktüel değeri nedir? sorusu, bu makalenin odağıdır. Nitel araştırma desenine sahip bu çalışmada amaçlı örnekleme tekniğiyle Kalvinist kökene sahip Amerikan mezheplerinin sunduğu açıklamalar internet ortamında derlenmiştir. Dinî söylem üreten görevlilere ait bu makalelerin içerikleri betimsel analiz tekniğiyle irdelenmiştir. Sonuç olarak günümüzde Kalvinist kurtuluş doktrininin ve ilahi takdir düşüncesinin sürdürüldüğü tespit edilmiştir. Bu teodise yaklaşımı farklı argümantasyonlarla işlemektedir. Söz gelimi bu yaklaşım, bilimsel çıkarımların mantık yürütme tarzını tartışır. Tümevarım ve tümdengelim arasındaki farkı ve yargıların mutlaklığına dair kuşkuları dikkatlere sunar. Felaket hakkındaki bu yorumlara göre Tanrı’nın çağları aşan ve insan bilgisinin ötesinde bir planı vardır. Bu plan, insanın anlayış ve iradesinin üstünde olduğu için inanç meselesi olarak ele alınır. Son olarak Covid-19 salgınının bir yargılama olduğu kabul edilmekle birlikte tekil bir grubun günahları için değil dünya (herkes) için yapılan bir yargılama olduğu belirtilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, , Teodise, Felaket, Salgın Hastalıklar, Covid-19

A Possible Victim of the Influenza Outbreak Max Weber’s Theodicy Theory and Its Current Value in The Context of the Covid-19 Outbreak

Max Weber deals with issues such as liberation in general with a dual positioning to understand the modern era. His main contribution to the issue of theodicy, which has been discussed in philosophy especially since Leibniz, is that he took it on a sociological level. He shows that the rationalist approach of the modern era tends to explain the issue of evil, and it has tangible consequences in the social sphere. The question of “What is the actual value of Weber's theory, which deals with theodicy and salvation as central themes of religion sociology?” is the focus of this article. In this study, which has a qualitative research pattern, the explanations provided by American denominations of Calvinist origin were compiled on the internet with the purposeful sampling technique. The contents of these articles belonging to the authorized producing religious discourse have been investigated through descriptive analysis technique. As a result, it is determined that the doctrine of the Calvinist salvation and the thought of predestination are maintained today. This theodicy approach operates with different argumentation. This approach, for example, discusses the logic of scientific inferences. It presents the difference between induction and deduction, and doubts about the absolute judgments. According to these interpretations of the disaster, God has a plan beyond the ages and beyond human knowledge. This plan is considered as a matter of faith, as it is above human understanding and will. Finally, although the Covid-19 outbreak is considered to be a judgement, it is stated that it is a judgement for the world (everyone), not for the sins of a single group.

Keywords:

Sociology of Religion, Theodicy, Disaster, Pandemic Diseases, Covid-19,

PDF

___

Adair-Toteff, Christopher. “‘Sinn der Welt’: Max Weber and the Problem of Theodicy”. Max Weber Studies 13/1 (Ocak 2013), 87-107.
Adair-Toteff, Christopher. Fundamental Concepts in Max Weber’s Sociology of Religion. New York: Palgrave Macmillan, 2015.
Allen, Kieran. Max Weber: A Critical Introduction. London: Pluto Press, 2004.
Arnold, Jack L. “Why Do Innocents Suffer?”. Cleartheology. Erişim 12 Temmuz 2020. http://cleartheology.com/topic/Frequently%20Asked%20Questions/Frequently%20Asked%20Questions%2003.p df
Ball, Larry. “God’s Law and the Coronavirus Pandemic”. 2 Nisan 2020. Theaquilareport. Erişim 4 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/gods-law-and-the-coronavirus-pandemic/
Ball, Larry. “Quarantine Laws and the Bible”. 30 Ocak 2014. Theaquilareport. Erişim 4 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/quarantine-laws-and-the-bible/
Batzig, Nick. “The Church after the Coronavirus”. 25 Mart 2020. Gospelreformation. Erişim 10 Temmuz 2020. https://gospelreformation.net/the-church-after-the-coronavirus/
Beisner, E. Calvin. “New York Times Ignores The Evidence To Slander Christians as Coronavirus Deniers”. Thefederalist. Erişim 5 Temmuz 2020. https://thefederalist.com/2020/04/01/new-york-times-ignores-the- evidence-to-slander-christians-as-coronavirus-deniers/
Berger, Peter L. - Berger, Brigitte. Sociology: A Biographical Approach. New York: Penguin Books, 6. Baskı, 1983.
Berger, Peter L. - Luckmann, Thomas. Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi: Modern İnsanın Yönelimi. çev. Mustafa Derviş Dereli. Ankara: Heretik Yayınları, 2015.
Berger, Peter L. Invitation to Sociology: A Humanistic Perspective. New York: Anchor Books, 1963.
Berger, Peter L. Melekler Hakkında Söylenti: Modern Toplumda Tabiatüstünün Yeniden Keşfi. çev. Ali Coşkun - Nebile Özmen. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2012.
Bird, John. Din Sosyolojisi Nedir. çev. Abdulvahap Taştan - M. Derviş Dereli. Antalya: Lotus Yayınevi, 2015.
Blumenberg, Hans. The Legitimacy of the Modern Age. çev. Robert M. Wallace. Cambridge, MA: The MIT Press, 7. Baskı, 1999.
Campbell, Colin. “A New Age Theodicy for a New Age”. Peter Berger and the Study of Religion. ed. Linda Woodhead vd. 73-84. London ve New York: Routledge, 2001.
Castle, Bennie. “Coronavirus And The Church: A Causuistic Approach”. 19 Mart 2020. Calvinistruminant.wordpress. Erişim 11 Temmuz 2020. https://calvinistruminant.wordpress.com/2020/03/19/coronavirus-and-the-church-a-casuistic-approach
Conger, Kate vd. “Churches Were Eager to Reopen. Now They Are Confronting Coronavirus Cases”. Nytimes. Erişim 2 Temmuz 2020.https://www.nytimes.com/2020/07/08/us/coronavirus-churches-outbreaks.html
Cotesta, Vittorio. “Three Critics of Weber’s Thesis of the Uniqueness of the West: Jack Goody, Kenneth Pomeranz, and S.N. Eisenstadt. Strengths and Weaknesses”. Max Weber Studies 14/2 (Temmuz 2014), 147-167.
Çelik, Celaleddin. “Teodisenin Sosyolojisi: Toplumsal Süreçlerle İlişkisi İçinde Teodise Konusuna Sosyolojik Bir Yaklaşım”. bilimname 13/2 (2007), 37-66.
Davis, Winston. “Din Sosyolojisi”. Din, Toplum ve Kültür: Din Sosyolojisi ve Antropolojisine Giriş. çev. Ali Coşkun. 77- 100. İstanbul: İz Yayıncılık, 2005.
Dingwall, Robert. “The Other Dead 1918”. 15 Mayıs 2018. https://www.socialsciencespace.com/2018/05/the- other-dead-of-1918/, Erişim: 25 Mayıs 2020.
Dunson, Ben C. “Is God Judging The World?”. Desiringgod. 30 Haziran 2020. Erişim 13 Temmuz 2020. https://www.desiringgod.org/articles/is-god-judging-the-world.
Equipping Pastors International. “What We Believe”. Equippingpastors. Erişim 9 Temmuz 2020. https://www.equippingpastors.com/what-we-believe/
Erizi, Andrea. “Different Origin, (Almost the) Same Function: The Concept of Subrogation in Max Weber’s Work”. Max Weber Studies 11/2 (Temmuz 2011), 231-248.
Fitzgerald, Jim. “Coronavirus and the Assembled Church As the Communion of the Saints”. 28 Nisan 2020. Theaquilareport. Erişim 12 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/coronavirus-and-the-assembled- church-as-the-communion-of-the-saints/
Gibson, Paul. “Fear God, Not the Coronavirus: Two Pastoral Letters Encourage Us to Look to the Lord”. 18 Mart 2020. Theaquilareport. Erişim 9 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/fear-god-not-the- coronavirus-two-pastoral-letters-encourage-us-to-look-to-the-lord/
Giddens, Anthony - Pierson, Christopher. Anthony Giddens’la Söyleşiler: Modernliği Anlamlandırmak. çev. S. Uyurkulak ve M. Sağlam. İstanbul: Alfa Yayınları, 2001.
Hall, John R. “Din ve Şiddet: Mukayeseli Perspektifte Sosyal Süreçler”. çev. Hüsamettin Arslan. Din Sosyolojisi Elkitabı. ed. Michele Dillon. 521-552. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2014.
Kippenberg, Hans G. “Max Weber: Din ve Modernleşme”. çev. N. Sofuoğlu Kılıç. çev. ed. İ. Çapcıoğlu. Din Sosyolojisi: Kuram ve Yöntem. ed. Peter B. Clarke. 121-142. Ankara: İmge Kitabevi, 2012.
MacRae, Donald G. Weber. çev. Nur Vergin. İstanbul: Afa Yayınları, 1985.
Martindale, Don. “Önsöz”. çev. M. Ceylan. Max Weber. Şehir: Modern Kentin Oluşumu. ed. D. Martindale - G. Neuwirth. 9-83. İstanbul: Yarın Yayınları, 9. Baskı, 2010.
McCullough, Michael E. - Smith, Timothy B. “Din ve Sağlık: Vaka İncelemesi Olarak Depresif Semptomlar ve Moralite”. çev. Hüsamettin Arslan. Din Sosyolojisi Elkitabı. ed. Michele Dillon. 277-296. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2014.
Nabors, Randy. “What Should We Be Doing About The Coronavirus?”. 5 Mart 2020. Theaquilareport. Erişim 12 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/what-should-we-be-doing-about-the-coronavirus/
Nafissi, Mohammad. “Reformation as a General Ideal Type: A Comparative Outline”. Max Weber Studies 6/1 (2006), 69-110.
Parsons, Talcott. Toplumsal Eylemin Doğası: Yakın Tarihin Bir Grup Avrupalı Yazarına Özel Atıfla Toplumsal Teori Konusunda Bir İnceleme. çev. Nur Nirven. Cilt 2. Sakarya: S.Ü. Kültür Yayınları, 2015.
Phillips, Daniel J. “The Bible Gives Buckets of Answers about COVID-19. You May Not Like Them”. 31 Mart 2020. Pjmedia. Erişim 12 Temmuz 2020. https://pjmedia.com/lifestyle/the-bible-gives-buckets-of-answers-about- covid-19-you-may-not-like-them/.
Piper, John. Coronavirus and Christ. Wheaton, Illinois: Crossway, 2020.
Preben Riis, Ole. “Din Sosyolojisinde Metot”. çev. A. Onay. çev. ed. İ. Çapcıoğlu, Din Sosyolojisi: Kuram ve Yöntem. ed. Peter B. Clarke. 365-388. Ankara: İmge Kitabevi, 2012.
Radkau, Joachim. Max Weber: A Biography. çev. Patrick Camiller. Cambridge- Malden: Polity Press, 2009.
Ringer, Fritz. Max Weber: An Intellectual Biography. Chicago: The University of Chicago Press, 2004.
Robson, Geoff. “Calvinism in the time of Coronavirus”. Matthiasmedia. Erişim 11.07.2020. https://matthiasmedia.com.au/blogs/news/calvinism-in-the-time-of-coronavirus.
Schluchter, Wolfgang. The Rise of Western Rationalism Max Weber’s Developmental History. çev. Guenther Roth. Berkeley ve Los Angeles: California University Press, 1981.
Schrock, Daniel. “The Coronavirus Crisis and the Deacons of the Church”. 23 Mart 2020. Gospelreformation. Erişim 12 Temmuz 2020. https://gospelreformation.net/the-coronavirus-crisis-and-the-deacons-of-the- church/.
Standridge, Jordan. “Ten Ways God is Working Through the Coronavirus”. 6 Mayıs 2020. Theaquilareport. Erişim 1 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/ten-ways-god-is-working-through-the-coronavirus/.
Stewart, Katherine. “The Religious Right’s Hostility to Science Is Crippling Our Coronavirus Response”. 27 Mart 2020. Nytimes. Erişim 5 Temmuz 2020. https://www.nytimes.com/2020/03/27/opinion/coronavirus-trump- evangelicals.html.
Swedberg, Richard - Agevall, Ola. The Max Weber Dictionary: Key Words and Central Concepts. Stanford- California: Stanford University Press, 2. Baskı, 2016.
Turner, Bryan S. “The Futures of Globalization”. The Blackwell Companion to Globalization. ed. George Ritzer. 675-692. Malden, Oxford: Blackwell Publishing, 2007.
Turner, Bryan S. Religion and Modern Society: Citizenship, Secularisation and the State. Cambridge-New York: Cambridge University Press, 2011.
Turner, Bryan S. “Max Weber’e Göre İslam ve Konfüçyanizm: Kantçı Sekülerleşme Kuramı”. çev. İ. Çapcıoğlu. çev. ed. İ. Çapcıoğlu. Din Sosyolojisi: Kuram ve Yöntem. ed. Peter B. Clarke. 143-169. Ankara: İmge Kitabevi, 2012.
Turner, Bryan S. Klasik Sosyoloji. çev. İdil Çetin. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
Turner, Stephen. “The Continued Relevance of Weber’s Philosophy of Social Science”. Max Weber Studies 7/1 (2007), 37-62.
Weber, Max. From Max Weber: Essays in Sociology. çev. H.H. Gerth - C. W. Mills. New York: Oxford University Press, 1946.
Weber, Max. Die Protestantische Ethik und Der Geist des Kapitalismus. Erftstadt: Area Verlag, 2007.
Weber, Max. “The Profession and Vocation of Politics”. Weber: Political Writings. ed. Peter Lassman -Roland Speirs. 309-369. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
Weber, Max. Din Sosyolojisi. çev. Latif Boyacı. İstanbul: Yarın Yayınları, 2012.
Weber, Max. Ekonomi ve Toplum. çev. Latif Boyacı. Cilt 1. İstanbul: Yarın Yayınları, 2013.
Weber, Max. Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu. çev. Latif Boyacı. İstanbul: Yarın Yayınları, 2013.
Whimster, Sam. “Translator’s Note on Weber’s ‘Introduction to the Economic Ethics of the World Religions’”. Max Weber Studies 3/1 (2002), 74-98.
Williams, Dan. “Thoughts on Coronavirus From An At-Risk Christian”. 23 Mart 2020. Theaquilareport. Erişim 12 Temmuz 2020. https://www.theaquilareport.com/thoughts-on-coronavirus-from-an-at-risk-christian/.
Wittrock, Björn. “The Axial Age in Global History: Cultural Crystallizations and Societal Transformations”. The Axial Age and Its Consequences. ed. Robert N. Bellah - Hans Joas. 102-125. Cambridge-Massachusetts: Harvard University Press, 2012.