Muhammed el-Mâlikî’nin Sabır Anlayışı

Sabır kavramı geçmişten günümüze kadar birçok selef uleması tarafından incelenmiştir. Hatta bununla ilgili tasavvuf geleneğinde müstakil risaleler yazılmıştır. Biz bu çalışmamızda öncelikle Muhammed el-Malikî’nin hayatı ile ilgili kısaca bilgi verdikten sonra sabır kavramını Kur’an, Sünnet ve diğer ehlisünnet ulemasının görüşlerini esas alarak Muhammed el-Malikî’nin görüşlerini anlatmaya çalıştık. Bu âlimin Mâlikî lakabıyla isimlendirilmesinin sebebine gelince, dedelerinden birisi Şerif Avn’i-Refîk Paşa’nın döneminde Mâlikî mezhebinin önemli fetva kürsüsüne geldiğinden beri bu aile Mâlikî lakabıyla anılmaya başlamıştır. Sabır kavramını çalışırken klasik sözlükler esas alınarak onun sözlük ve ıstılah anlamına değinilmiştir. Ayrıca onun kısımları ve türleri maddeler halinde sıralanarak detaylı bir şekilde anlatılmıştır.

Mohammad al-Maliki's Understanding and Patience

Patience concept has been studied from the past up to the present by many salaf ulama. insomuch that in the Sufi tradition separate tractates have been written about it. At first in our study after giving brief information about his life, we have tried to explain mainly the Quran, the Sunnah and the views of other ulama about the concept of patience the thoughts of el-Mâlikî. As for the reason for this scholar named with Mâlikî nickname, one of his grandfather-refiners Avni Pasha Sherif's fatwa important period since coming to the podium of the Maliki sect began to be known by this moniker groups. During studying about the concept of patience, there has been referenced to classical dictionaries to give meanings and its terms. Also it has been described in detail case by aligning its components and types of materials

___

  • Abdurrahman b. S’ad Nâır es-S’adî, Teysîru’l-Kerîmi’r-Rahmân fî Tefsîri’Kelâmi’l-Mennân, thk. Abdurrahman b. Muallâ el-Levâhik, I-IV, Dâru’s-Selâm, Riyad, 2002.
  • Abdurrezak el-Kâşânî, Mü’cem Istilahât i’s-Sûfiyye, thk. Abdu’l-Âdil Şahin, Dâru’l-Menâr, Kahire, 1992.
  • Ahmet b. Abdullah b. Ahmet b. İshak b. Mehran el-Esbahânî, Ma’rifetu’s-Sahabe, I-VII, thk. Adil b. Yusuf el-Azzâzî, Dâru’l-Vatan, Riyad, 1998.
  • Ahmet b. Ali b. Hacer el-Askelânî, Fethu’l-Bârî bi şerh Sahîhi’l-Buhârî, I-XIII, T. Heyet, Dâru’l-Marife, Beyrut, 1959.
  • Ahmet b. Hacer el-Askelânî, İtrâfu’l-Müsnid’l-Mu’talî bi Etrâfi’l-Musnidi’’l-Hanbelî, I-X, thk. Züheyir b. Nâsır en-Nâsır, Beyrut, Dâr b. Kesîr, 1993.
  • Ahmet b. Hanbel, Müsnedu’l-İmam Ahmet b. Hanbel, thk. Heyet, Müessesetu’r-Risâle, Beyrut 2001.
  • Ahmet Ferit, Tezkiyetu’n-Nufûs ve Terbiyetuha, thk, Macit b. Ebu el-leyl, Dâru’l-kalem, Beyrut, 1985.
  • Alettin Ali b. Balban el-Fâsî, Sahîh b. Hibbân, I-XVIII thk. Şuayip el-Arnavut, Müesseset’ü-Rissâle, Beyrut, 1993.
  • Alettin Ali b. Muhammed b. İbrahim el-Bagdâdî, Tefsîru’l-hâzin el-Müsemmâ lübâbü’t-te’vîl i Meânît’-Tenzîl, I-IV, thk. Abdüsselam Muhammed Ali Şahin, Dâru’l-Kutub el-İlmiyye, Beyrut, 2004.
  • Alettin Ali El-Muttakî b. Hisamettin el-Hindî, Kenzu’l-Ummâl fi el-Süneni’l-Ekvâl ve’l-Efâl, I-VIII thk. Heyet, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1985.
  • Ali b. Muhammed Ali el-Cürcânî, et-Ta’rifât, thk. İbrahim el-Enbârî, Dâru’l-Kutub el-Arabî, Beyrut, 1985.
  • Ebu Abdullah Hüseyin b. İsmail ez-Zıbî el-Muhâmilî, Emâlî el-Muhâmilî Rivâyetu b. Yahya el-Beyî, thk. İbrahim İbrahim Kaysî, Dâr b. el-Kayyim, Dammâm, 1991.
  • Ebu Abdullah Muhammed b. Abdulvahit Ziyauddin el-Makdisî, Kitabu’l-Emrâz ve’l-Keffârêt ve’t-Tıbb ve’r-Rukiyyêt, thk. Ebu İshak el-Huveynî el-Eserî, Dâr b. Afvân, Kahire 1999.
  • Ebu Abdurrahmân el-Halîl b. Ahmet el-Ferâhîdî, Kitâbu’l-Ayn, I-IV thk. Abdülhamit Hendâvî, Dâru’l-Kutub el-İlmiye, Beyrut 2003.
  • Ebu Bekir Abdullah b. Muhammed b. Ebi Şeybe el-Kûfî, el-Kitab el-Musannef fî’l-Ehâdîs ve’l-Êsêr” I-VII thk. Kemal Yusuf el-Hût, Dâru’t-Tâc, Beyrut, 1989
  • Ebu Bekir Ahmet ibnu’l-Hüseyin b. Ali b. Musa el-Husravcirdî el-Horosânî el-Beyhakî, Şuabu’l-İman, I-XIV thk. Heyet, Maktabatu’r-Rüşt, Riyad 2003.
  • Ebu Davut ibnu’l-Eşas es-Sicistânî, Sünen Ebu Davut, I-IV, Dâru’l-Efkâr ed-Devliye, Riyad, ts.
  • Ebu Hafs Ömer b. Ali b. Ahmet b. Siracettin el-Ensâarî el-Mısrî ed-Dimeşkî, el-Mu’în ale Tefehum’il-Erbaîn thk. Ebu İslam Abdul’l-Âdil Musad, el-Hadîsiyye li’t-Tibâ, Kahire 2009.
  • Ebu İshak Ahmet b. Muhammed b. İbrahim es-Sa’lebî en-Neysâbûrî, el-Keşf ve’l-Beyân fî tefsîri’l-Kur’an,I-X thk. Ebu Muhammed b. Âşûr, İhyau't-Turâs el-Arabî, Beyrut 2002.
  • Ebu Muhammed Abdurrahman b. Ebu Hâtim er-Râzi, Tefsîru’l-Kur’an el-Azîm müsneden an Resulillah ve’s-Sahâbe ve’t-Tabiîn, thk. Es’ad Muhammed et-Tayip, el-Maktabatu’l-Asriyye, Riyad 1997.
  • Ebu Muhammed El-Hüseyin b. Mesut b. Muhammed el-Ferrâ el-Begavî, Şerh’u Sünne, I-XIII, thk. Heyet, el-Maktab el-İslamî, Beyrut, 1983.
  • Ebu Muhammed Sehl b. Abdullah b. Yunus b. İsa b. Abdullah b. Refî et-Tusturî, Tefsîru’l-Kur’an el-Azîm, thk. Heyet, Dâru’l-Harem, Kahire, 2004.
  • Ebu Musa Muhammed b. Ömer b. Ahmet b. Ömer b. Muhammed el-Esbahânî el-Medînî, el-Mecmûu’l-Mugîs fî Garîbî’l-Kur’an ve’l-Hadîs I-III, thk. Abdülkerim el-Ezbâvî, Dâru’l-Medînî, Mekke, 1988.
  • Ebu Zekeriyye Yahya b. Şeref b. Meri el-Nevevî, el-Minhâc Şerh Sahîh Müslim b. Haccâc, I-XVIII, el-Matbaa Mısriyye bi’l-Ezher, Mısır 1929.
  • Ebu’l-Hasan Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî el-Neysâabûrî, el-Müsnedü’s-Sahîhu’l-Muhtasar bi Nakli’l-Adli ani’l-Adl ilâ Resulillah, I-VIII thk. Muhammed Fuat Abdülbaki, Dâr’ül-İhya’i-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
  • Ebu’l-kasım Süleyman b. Ahmet b. Eyüp et-taberânî, el-Mü’cemu’l-evsat, I-X thk. Heyet, Dâru’l-Haremeyin, Kahire, 1995.
  • Ebu’l-Kâsım Süleyman b. Ahmet et-Taberânî, el-Mü’cemu’l-Kebîr, I-XX, thk. Hamdî Abdülhamit es-selefî, Maktabat’u b. Teymiyye, Kahire, 1983.
  • Ebu’l-Muzaffer Mansur b. Muhammed b. Abdülcebbar es-Semânî, Tefsîru’l-Kur’an, thk. Heyet, Dâru’l-Vatan, Riyad, 1997.
  • El-Mühellab b. Ahmet b. Ebi Süfre Üseyit b. Abdullah el-Esadî el-Endülüsî, el-Muhtasaru’n-Nesîh fi Tehzîbi’l-Kemâl el-Câmi es-Sahîh, I-IV, thk. Ahmet b. Fâris el-Salûm, Dâr el-Tevhît, Riyad, 2009.
  • Erzurum Hasankale’li İbrahim Hakkı, Mârifetnâme, thk. Turgut Ulusoy, Ahmet Sait Matbaası, İstanbul, 1974.
  • Hailt b. Cuma b. Osman el-Harrâz, Mevsûatu’l-Ahlak el-İslamiye, Maktabatu ehli’l-Eser, Küveyt, 2009.
  • İbn Battâl Ebu’l-Hasan Ali b. Halef b. Abdülmelik, Şerh Sahîhu’l-Buhârî, I-X, Ebu Temim Yâsir b. İbrahim, Maktabatü’r-Rüşt Riyad, ts.
  • İbn Dakîk el-Ayd, Şerhu’l-Erbaîn aleG Hadis’an en-Neveviye”, el-Maktabatu’l-Faysaliye, Mekke, ts.
  • İbn Manzur Ce ma leddin Muhammed b.Mükerrem, Lisanu’l-Arap, I-LV, Beyrut, 1990.
  • İmam İzettin b. Abdüsselam es-Süiemî ed-Dimeşkî eş-Şâfiî, Tefsîru’l-iz b. Abdüsselam, I-III, thk. Abdullah b. İbrahim el-Vehbî, , Dâr b. Hazm, Beyrut 1996.
  • İsamettin İsmail b. Muhammed el-Hanefî, Hâşiyetu’l-Kûnavî ale tefsîri’l-İmam el-Beyzâvî, I-XX, thk. Abdullah Mahmut Muhammed Ömer, Dâru'l-Kutub el-İlmiyye, Beyrut, 2000.
  • Mecdduddin Ebu El-Saadet el-Mübârek b. Muhammed el-Cezerî b. el-Esîr, Câmiu’l-Usûl fî Ehâdîs el-Resül, I-XII, thk, Şuayip el-Abdulkaidr, Dâr el-Hulvânî, 1969.
  • Muhammed Abdurrauf b. Tâcu’l-ârifîn b. Ali b. Zeynel’-âbidîn el-Haddâd el-Münâvî el-Kâhirî, Feyzu’l-kadîr şerhu’l-câmiu’s-sagîr min ehâdîs eş-beşîr en’nezîr, I-VI, Beyrut 1972.
  • Muhammed Alevî el-Mâlikî, Hesâisu’l-Ümmeti’l-Muhammediyye, Fehresetu’l-Maktaba el-Malik Fahd el-Vatanî, Medine, 2000.
  • Muhammed Ali Tahanevî, Kaşşâf ıstılahât el-funûn ve’l-Ulûm, I-II, thk. Ali Dahrûc, Maktabatu Lubnân, Beyrut, 1996.
  • Muhammed b. Ebu Bekir b. Abdülkadir er-Râzî, Muhtaru’s-Sıhâh, Beyrut, 1986.
  • Muhammed b. Şeyh Ali b. Âdem b. Musa el-Etyûbî el-Vellâvî, Şerh Sünen en-Nesâî el-Müsemmâ Zehîretu’l-Ukbâ fî şerhi’l-Müctebâ, Dâru’l-Burûm, Mekke, 2003.
  • Yusuf Mer’aşlî, Nesru’l-cevâhir ve Dürer fi’l Ulemâ’i Kar’ni Râb’i Aşer ve Bi-Zey’lihi-Ukdu’l-hevâhir, Daru’l-Marife, Beyrut, 2006.