Mezhep ve Mezhepçilik / Sect and Sectarianism / المذهب والمذهبية

Makalemiz mezheplilik ile mezhepçiliği birbirinden ayırmak suretiyle mezhepçi anlayışı tanımlamakta, sorunlu karakterini ortaya koymakta ve bu soruna çözümler önermektedir. Evrensel ve kollektif ortak kimlikleri mutlaklaştıran modernizm, mezhepli olmayı tüm doğallığına rağmen akli ve tutarlı bulmayıp eleştirir. Postmodernizme göre ise ortak kimliklerin varlığı artık mümkün değildir ve bu nedenle mezheplilik gibi alt kimliklere olduğunca fazla yer açmak gerekir. Konumuz olan mezhepçilik sorunu üzerine düşünüp çözümler üreten müslümanların bu modern-postmodern ikilemini aşmaları beklenir. Zira postmodernce bir yaklaşımla tikel mezhep kimliklerinin tümel İslam kimliğini aşındırması ve onun zararına olacak şekilde kendine bir özgürlük alanı açması, tabir caizse onu parçalaması kuşkusuz İslami değildir. Fakat aynı zamanda, tümel kimlik esastır diye doğal olan tikel mezhep kimliklerini tektipçi modern bir yaklaşımla yok sayma veya yok etme tavrı gerekçesi ne olursa olsun adil değildir.

Sect and Sectarianism

Our article is defining sectarian understanding by differentiating having a sect and sectarianism and it is offering solutions to problematic characteristics of sectarian understanding. Modernism, which highlights universal and common identities, criticizes having a sect as irrational and inconsistent although this is a natural choice. On the other hand, according to postmodernism, the possibility of having mutual identities is not an option anymore and it fosters the understanding of having different sub-identities. Muslim people should go beyond the duality of modernism and postmodernism to offer solutions for the problem of sectarianism because postmodern approach that favors partial identities in favor of holistic Islam identity is not Islamic. But at the same time, it is not fair under any condition to ignore the sects by having a strict modernist approach.

___

  • Connolly, William E. Kimlik ve Farklılık: Siyasetin Açmazlarına Dair Demokratik Çözüm Önerileri, çev. Ferma Lekesizalın, İstanbul, 1995.
  • Ebû Dâvud, Sünen.
  • Kılavuz, Ahmet Saim, “Dini Açıdan Mezhepleşme ve Gruplaşma”, [H. Hökelekli, V. Bilgin (ed.), Kur’an ve Toplumsal Bütünleşme, Bursa, 2015.
  • Maalouf, Amin, Ölümcül Kimlikler, çev. Aysel Bora, İstanbul, 2008.
  • Onat, Hasan, “Kimlik-Teoloji ilişkisi Bağlamında Alevîlik-Baktaşîlikle İlgili Kimlik Tartışmaları Üzerine”, Alevilik – Bektaşilik Araştırmaları Dergisi, 1 (2009).
  • Paker, Murat, “Psikolojik Açıdan Önyargı ve Ayrımcılık”, [Kenan Çayır, Müge A. Ceyhan (ed.), Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar, İstanbul, 2012.
  • Paker, Murat, “Önyargı ve Ayrımcılığa İlişkisel Psikanalitik Bir Bakış”, Kenan Çayır, Müge A. Ceyhan (ed.), Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar, İstanbul, 2012.
  • Topaloğlu, Bekir, Kelam İlmi, İstanbul, 1988.
İlahiyat Akademi-Cover
  • ISSN: 2149-3979
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Gaziantep Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

The Proliferation of Non‐Mainstream Islam on the Web: The Case of Turkish Preaching Videos on YouTube with Reference to the Videos of Ebu Hanzala

Mehmet AKSÜRMELİ

Eş’ârî Mu’tezile’den Neden Ayrıldı? / Why Did Ash’ari Leave Mu’tazila? / ما أسباب انشقاق الإمام الأشعري عن المعتزلة؟

Mehmet KESKİN

Osmanlı’da Eşarilik‐Maturidilik İlişkisine Genel Bir Bakış / A General Outlook on the Ash’arism-Maturidism Relationship in the Ottomans / العلاقة بين الأشعريّة والماتريديّة في الدولة العثمانيّة نظرةٌ عامّةٌ

Mehmet KALAYCI

Kur’ân’ın Farklı Yorumlanması ‐Nisa Suresi 86. Ayeti Örneği‐ / Different Interpretations of the Holy Qur’an -The Example of Surah Nisa, Verse 86- / التأويلات المختلفة للقرآن الكريم -الآية ٨٦ من سورة النساء أنموذجا

Halil ALDEMİR

Fıkhî Mezheplerin Bağlayıcılığına Dair / On the Binding Status of the Fiqh Sects / فيما يخصُّ إلزامية المذاهب الفقهية

Tevhit AYENGİN

Zeydiyye Mezhebi’nde Hz. Hasan, Hz. Hüseyin ve Kerbelâ

Mehmte ÜMİT

İslam Ortak Paydası ve Mezhep Gerçeği / Commonality of Islam and the Truth of Sects / القاسم المشترك الإسلامي وحقيقة المذاهب

Hasan ONAT

Günümüz İran Şiîliğinde Kutsal Gün ve Geceler / Sacred Days and Nights in Contemporary Iranian Shiism / الأوقات المعظمة لدى الشيعة الاثني عشرية في إيران

Habip DEMİR

Mezhebî Ayrışmanın Politik Sonuçları: Safevî Tarikatının Siyasallaşması / Political Consequences of Sectarian Separation: Politicization of the Safavids Order / النتائج السياسية للتفرق المذهبي: تَسْيِيسُ الطّريقة الصّفوية

Ömer Faruk TEBER

Dini Gruplaşmanın Doğası: Kişilikler, Zihniyetler, Cemaatler, Mezhepler

Mehmet Ali BÜYÜKKARA