Eksik İstihdam ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki

Bu çalışmada eksik istihdamın tüm boyutlarıyla işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Anket yöntemi ile toplanan veriler Açımlayıcı Faktör Analizi, Kruskal Wallis H, Mann Whitney U, Spearman Korelasyon Analizi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Haftalık ortalama çalışma saatleri tercih ettikleri çalışma saatleriyle uyumlu olmayan, gönülsüz yarı zamanlı ve geçici veya sınırlı süreli, önceki işlerinden daha az ücret alan, eğitim düzeylerine uygun olmayan işlerde çalışanların işten ayrılma niyeti puanlarının daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmanın ampirik sonuçları fazla niteliklilik-eksik istihdam ve işten ayrılma niyeti arasında anlamlı ve pozitif ilişkinin varlığını göstermiştir. Ayrıca çalışmanın tüm hipotezleri kabul edilmiş olup çıkarımlar tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İstihdam, Eksik İstihdam, Fazla Niteliklilik, İşten Ayrılma Niyeti.

Relationship Between Underemployment and Turnover Intention

This study aims to investigate the relationships between all sizes of underemployment and turnover intention. The data obtained using the survey method were analyzed by statistical methods such as Exploratory Factor Analysis, Kruskal Wallis H, Mann Whitney U, Spearman Correlation Analysis. It was concluded that the turnover intention scores of those who work in jobs whose average weekly working hours are not compatible with their preferred working hours, who are involuntary part-time and temporary or of limited term, who receive less wages than their previous jobs, and which are not suitable for their education level, are higher. The empirical results show a significant and positive link between overqualification-underemployment and turnover intention. All the study’s hypotheses were accepted, and implications were discussed.

Keywords:

Employment, Underemployment, Overqualification, Turnover Intention.,

PDF

___

Abrahamsen, B. (2010). Employment status and commitment to work in professions. Economic and Industrial Democracy, 31(1), 93-115.
Acaray, A. (2019). Algılanan aşırı nitelikliliğin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Örgüt temelli özsaygının düzenleyici rolü. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Acosta-Ballesteros, J., Osorno-del Rosal, M. D. P., & Rodríguez-Rodríguez, O. M. (2021). Measuring the effect of gender segregation on the gender gap in time-related underemployment. Journal for Labour Market Research, 55(1), 1-16.
Afzal, H. F., Islam, K. M. A., Ismail, A., Tahir, M. Y., Zohaib, M., Riaz, J., and Ismail, M. (2021). The role of underemployment in turnover intention through job deprivation and job stress: a multiple mediation mechanism. International Journal of Business and Management Future, 5(1), 27-37.
Aiken, M. and Ferman, L. A. (1966). Job mobility and the social integration of displaced workers. Social Problems, 14(1), 48-56.
Akın, A. and Ulukök, E. (2016). Fazla nitelikliliğin bireysel ve örgütsel sonuçlarının incelenmesine yönelik kavramsal bir değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(4), 71-86.
Berk, U., Kahya, M., Kuzu, B., and Bayranlık, H. (2015). Effect of laborers’overqualifcation perception on job satisfaction and orgazational commitment: an empirical study on health sector in Turkey. Journal of International Health Sciences and Management, 1(1), 70-73.
Bolino, M. C. and Feldman, D. C. (2000). The antecedents and consequences of underemployment among expatriates. Journal of Organizational Behavior, 21(8), 889-911.
Borgen, W. A., Amundson, N. E. and Harder, H. G. (1988). The experience of underemployment. Journal of Employment Counseling, 25(4), 149-159.
Burris, B. H. (1983). The human effects of underemployment. Social Problems, 31(1), 96-110.
Büyükbeşe, T., Dikbaş, T., & Çıkmaz, G. (2022). Çalışanların işe adanmışlıkları ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Kamu kurumunda bir alan çalışması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 22-54.
Caymaz, E., Soran, S. ve Şeşen, H. (2021). Relationship between positive psychological capital and job crafting: The moderating role of perceived overqualification. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(47), 36-55.
Chang, E. (1999). Career commitment as a complex moderator of organizational commitment and turnover intention. Human Relations, 52(10), 1257-1278.
Comrey, A. L. and Lee, H. B. (1992). Interpretation and application of factor analytic results. A. L. Comrey & H. B. Lee (Eds), A First Course in Factor Analysis, Hillsdale, NJ: Lawrence Eribaum Associates, 2.
Chen, M. L., Su, Z. Y., Lo, C. L., Chiu, C. H., Hu, Y. H.,and Shieh, T. Y. (2014). An empirical study on the factors influencing the turnover intention of dentists in hospitals in Taiwan. Journal of Dental Sciences, 9(4), 332-344.
Creed, P. A. and Moore, K. (2006). Social support, social undermining, and coping in underemployed and unemployed persons, Journal of Applied Social Psychology, 36(2), 321-339.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., and Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları, 4. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
Dar, N. ve Rahman, W. (2020). Two angles of overqualification-the deviant behavior and creative performance: The role of career and survival job. Plos One, 15(1): e0226677. https://doi.org/ 10.1371/journal.pone.0226677.
Demir, S. ve Dalkılıç, O. (2021). Algılanan aşırı nitelikliliğin örgütsel sinizme etkisinde kişilik özelliklerinin düzenleyici rolü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 28(2), 399-419.
Dess, G. G. and Shaw, J. (2001). Voluntary turnover, social capital, and organizational performance. The Academy of Management Review, 26(3), 446-456.
Dooley, D. (2003). Unemployment, underemployment and mental health: conceptualizing employment status as a continuum. American Journal of Community Psychology, 32(1-2), 9-20.
Egan, T. M., Yang, B., Barlett, K. R. (2004). The effects of organizational learning culture and job satisfaction on motivation to transfer learning and turnover intention. Human Resource Development Quarterly, 15(3), 279-301.
Erdogan, B., Bauer, T. N., Peiró, J. M., and Truxillo, D. M. (2011). Overqualified employees: Making the best of a potentially bad situation for individuals and organizations. Industrial and Organizational Psychology: Perspectives on Science and Practice, 4(2), 215–232.
Feldman, D. C. (1996). The nature, antecedents and consequences of underemployment. Journal of Management, 22(3), 385-407.
Feldman, D. C. and Turnley, W. H. (1995). Underemployment among recent business college graduates. Journal of Organizational Behavior, 16(1), 691-706.
Fırat, E., & Kaplan, M. (2022). Çalışmaya tutkunluk ve algılanan aşırı nitelikliliğin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkileri, (Master's thesis, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi).
Gizlier, Ö. (2018). Çalışanların aşırı niteliklilik algılarının sonuçlarını belirlemeye yönelik bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
Glyde, G. P. (1977). Underemployment: definition and causes. Journal of Economic Issues, 11(2), 245-260.
Gül, H., Oktay, E. and Gökçe, H. (2008). İştatmini, stres, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve performans arasındaki ilişkiler: sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Bakış Dergisi, 15, 1-11.
Holtom, B. C., Lee, T. and Tidd, S. T. (2002). The relationship between work status congruence and work-related attitudes and behaviors. Journal of Applied Psychology, 87(5), 903-915.
Hulin, C. L., Roznowski, M., and Hachiya, D. (1985). Alternative opportunities and withdrawal decisions: Empirical and theoretical discrepancies and an integration. Psychological Bulletin, 97(2), 233–250.
Jensen, L. and Slack, T. (2003). Underemployment in America: Measurement and evidence. American Journal of Community Psychology, 32(1-2), 21-31.
Jing W. (2018). Hours underemployment and employee turnover: the moderating role of human resource practices. The International Journal of Human Resource Management, 29(9), 1565-1587.
Johnson, G. J., and Johnson, W. R. (1996). Perceived overqualification and psychological well-being. The Journal of Social Psychology, 136(4), 435–445.
Johnson, G. J., and Johnson, W. R. (1997). Perceived overqualification, emotional support, and health. Journal of Applied Social Psychology, 27(21), 1906–1918.
Karacaoğlu, K. ve Arslan, M. (2019). Algılanan aşırı niteliklilik ve iş tatmini ilişkisinde iyimserliğin aracı rolü: İstifa eden veya erken emekli olan subaylar üzerine bir araştırma. Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 33(1), 107-135.
Karagöz, Y. (2016), SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. 1. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Khan, L. J. and Morrow, P. C. (1991), Objective and subjective underemployment relationships to job satisfaction. Journal of Business Research, 22(3), 211-218.
Kim, J., & Golden, L. (2022). Inadequacy inequality: the distribution and consequences of part-time underemployment in the US. Community, Work & Family, 25(1), 84-111.
Kumaş, H. and Çağlar. A. (2011). Türkiye’de kadın eksik istihdamını belirleyen faktörler: TÜİK 2009 hanehalkı işgücü anketi ham verileri ile cinsiyete dayalı bir karşılaştırma. Çalışma ve Toplum, 2(29), 249-289.
Maynard, D. C., Joseph, T. A. and Maynard, A. M. (2006). Underemployment, job attitudes, and turnover intentions. Journal of Organizational Behavior, 27(4), 509-536.
McKee-Ryan, F. M. and Harvey, J. (2011). “I have a job, but . . .”: A review of underemployment. Journal of Management, 37(4), 962–996.
Pekerşen, Y., Alagöz, G., & Karakaş, E. N. (2022). Otel İşletmelerinde Örgütsel Sessizliğin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi. The Effect. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(1), 400-419.
Pratap, P., Dickson, A., Love, M., Zanoni, J., Donato, C., Flynn, M. A., & Schulte, P. A. (2021). Public health ımpacts of underemployment and unemployment in the United States: Exploring perceptions, gaps and opportunities. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(19), 10021.
Seashore, S. E., Lawler, E. E., Mirvis, P. and Cammann, C. (1982). Observing and measuring organizational change: a guide to field practice, New York: Wiley.
Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: analiz ve raporlaştırma, 3. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2001). Using multivariate analysis. Northridge: California State University, Harper Collins College Publishers.
Tan, G. Y., Leana, C. R., & Feldman, D. C. (1994, August). A Longitudinal Study of Predictors of Job Loss Coping Strategies. In Academy of Management Proceedings (Vol. 1994, No. 1, pp. 68-72). Briarcliff Manor, NY 10510: Academy of Management.
Taşçi, H. M. and Darıcı, B. (2010). Türkiye’de eksik istihdamın belirleyenleri HIA ile bir mikro veri uygulaması. Maliye Dergisi, 158, 278-300.
Tavsancil, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi, 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayınları.
Tett, R. P. and Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: Path analyses based on meta-analytic findings. Personnel Psychology, 46(2), 259–293.
Tınaztepe, C. ve İrge, N. (2021). Çalışanın aşırı niteliklilik özelliği ile örgütsel sinizm ilişkisinde iyi oluşunun aracı etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(33), 303-331.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2018, 20 Mayıs). Metaveri,. http://www.tuik.gov.tr/MicroVeri/Hia_2016/turkce/metaveri/tanim/index.html
Toker, B. (2021). Algılanan aşırı niteliklilik ile iş performansı arasındaki ilişkide dışsal prestij algısının düzenleyici rolü [Yüksek Lisans Tezi]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
Wang, J. (2018). Hours underemployment and employee turnover: the moderating role of human resource practices. The International Journal of Human Resource Management, 29(9), 1565-1587.
Wilkins, R. (2007). The consequences of underemployment for the underemployed. Journal of Industrial Relations, 49 (2), 247-275.
Yıldız, B., Özdemir, F., Habib, E. and Çakı, N. (2017). Aşırı nitelikliliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde kolektif şükranın moderator etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(2), 40-61.
Zhang, M., Wang, F. ve Li, N. (2021). The effect of perceived overqualification on creative performance: Person-organization fit perspective. Frontiers in Psychology, 12, 1524-1536.