MODERN DÖNEM MISIR SİYASİ ŞİİRİ VE KONULARI

Modern zamanların Arap edebî başlangıcı, Napolyon'un 1798 yılında Mısır’ı işgal etmesi ile başlar. Fransızların yaklaşık olarak üç yıl süren bu işgali hem sosyal hem siyasî hem de kültürel olarak Mısır'ı derinden etkilemiş bu süreçte Mısır, birçok büyük siyasi olay yaşamıştır. Bu olaylar; işgal, işgal girişimleri, devrimler ve yerel hükûmetlerin politikaları şeklinde sınıflandırılabilir. Buna bağlı olarak Mısır'ın modern dönem edip ve şairleri, yaşamış oldukları karmaşık ve hareketli siyaseti şiirlerine konu edinmekten kaçınmamışlardır. İslam dünyasında yaşanan her bir siyasî olay bir diğer Müslüman ülkeyi doğrudan veya dolaylı olarak bir şekilde etkisi altında bırakmıştır. Mısır’da yaşanan siyasî gelişmelerin hemen hepsi Türkiye’de ve diğer İslam ülkelerinde de benzer şekilde gerçekleşmiş ve gerçekleşmeye devam etmektedir. Dolayısıyla bu olayların nasıl geliştiğini, ülkenin nasıl bir tutum sergilediğini ve bu olaylara karşı ülkenin nasıl muhafaza edileceğini öğrenmek, bu olayları şiirlerine konu edinen şairleri tanımaktan ve şiirlerini incelemekten geçmektedir.

MODERN EGYPT POLITICAL POETRY AND ITS TOPICS

The beginning of Arab literary of modern times starts with the occupation of Egypt by French soldiers (1798-1801). The impression left by the French occupation, which lasted for about three years, on the social, political and cultural structure of Egypt is profound. In the period following this occupation, Egypt went through many major political events. These events can be classified as occupation, occupation attempts, revolutions, and the politics of local governments. Consequently, modern Egyptian man of letters and poets did not hesitate to make the complex and dynamic politics they lived through into their poems. No political events in the Islamic world take place independently from another Muslim country, and these events affect each other. Almost all of the political developments in Egypt realize in a similar manner in Turkey and other Islamic countries. Therefore, learning how these events developed, how they were defended and how to protect the country against these incidents requires getting to identify the poets who have taken this kind of poetry as the theme of their poems and examining their poems.

___

  • Abduşşafî, Muhammed, A’lamu’s-Sa‘îd fi Karni’l-‘İşrîn, Kahire: Mektebetu Cezireti’l-‘Arab, 2017.
  • Bayram Soy, Arap Milliyetçiliği: Ortaya Çıkışından 1918’e Kadar, Bilig, 30, 2004.
  • Dayf, Şevkî, el-Edebu’l-‘Arabiyyu’l-mu‘âsır fi Mısr, Kahire: Daru’l-Me‘ârif, 1992.
  • Ebû Şadî, Ahmed Zeki, Kadâya’ş-şi’ri’l-mu‘asır, Kahire: Hindâvi yayınları, 2014.
  • ed-Dakkâk, Ömer, el-İtticâhu’l-kavmî fi’ş-Şi’ri’l-‘Arabî’l-hadîs, Halep: Mektebetu’ş-Şark, 1963.
  • ed-Dusûkî, Ömer, fi’l-edebi’l-hadîs, Beyrut: Daru’l-Fikr, 1973.
  • ed-Dusûkî, Ömer, Mahmud Samî el-Barûdî, Kahire: Daru’l-Me‘arif, t.y. el-Azm, Yûsuf, Râidu’l-Fikri’l-İslâmiyyi’l-muʿâsır eş-Şehîd Seyyid Ḳuṭub, Şam, Beyrut: Daru’l-Kalem, 1980.
  • el-Cada‘, Ahmed Abdüllahtif; Cerrar, Hüsnü Ethem, Şu’arau’d-da’veti’l-İslamiyye fi’l-‘asri’l-hadîs, Beyrut: Muessesetu’r-Risâle, 1978.
  • el-Cârim, Ali, Dîvânu Ali el-Cârim, Beyrut: Daru’ş-Şurûk, 1986.
  • el-Ezherî, Sanâullah, Mefhûmu’l-Edebi’l-İslamî ve İslamiyyetu’l-Edebî ‘Abre’l-‘Usûr, Journal of İslamic and Religious Studies, t.y.
  • el-Faḫûrî, Hannâ, Tariḫu’l-edebi’l-‘Arabî, Beyrut: Menşûrâti’l-Mektebeti’l-Bulsiyye, 1987.
  • el-Hafâcî, Muhammed Abdulmun‘im, Dirâsât fi Edebi’l-‘Arabiyyi’l-mu‘âsır ve Medârisuhu, Beyrut: Daru’l-Ciyl, 1992.
  • el-Huraşî, Süleyman, el-Meşahîr ve’s-sucûn, Riyad: Daru İbni’l-Esîr, 2003.
  • el-Ma‘avvaş, Salim, Şi’ru’s-sucûn fi Edebi’l-‘Arabiyyi’l-hadîs ve’l-mu’asır, Beyrut: Daru’n-Nahdati’l-‘Arabiyye, t.y.
  • er-Rafi‘î, Abdurrahman, Şu’arau’l-Vataniyye fi Mısr, Kahire: Daru’l-Me‘arif, t.y.
  • er-Râvî, Habib, eş-şi’ru’s-Siyasî fi’l-‘Iraki’l-hadîs, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Beyrut: Amerikan Üniversitesi, 1954.
  • Gadbân, Zeynep, Mezâhiru’ş-şi‘ri’s-siyasî fî Şi‘ri Halil Mutrân, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Cezayir: Muhammed Boudiaf üniversitesi Dil ve Edebiyat Fakültesi, Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü, 2016.
  • Hıccâvî, Arif, İhyau’ş-şi’ri, Kahire: Daru’l-Maşrık, 2018.
  • Hüseyin, Muhammed Muhammed, İtticâhât Vataniyye fi’ş-şi’ri’l-‘Arabiyyi’l-mu‘âsır, Beyrut: Muessesetu’r-Risâle, 1984.
  • İbrahim, Hâfız, Dîvânu Hâfız İbrahim, thk. Ahmed Emin, Ahmed ez-Zeyn, İbrâhim el-Ebyârî, Kahire: el-Hey’etu’l-Mısriyyetu’l-‘Amme li’l-Kitab, 1987.
  • Karaarslan, Nasuhi Ünal, “Barûdî”, İstanbul: TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), V, 1992.
  • Karadavî, Yusuf, Nefehât ve Lefehât, Thk. Husni Edhem Cerrâr, Amman: Daru’l-Me’mûn, 2008.
  • Mahmud Samî el-Barûdî, Dîvânu’l-Barûdî, thk. Ali el-Carim-Muhammed Şefik Ma’ruf Beyrut: Mektebetu’l-‘Avde, 1998.
  • Na’isa, Hasan, Şu’arâ Varâe’l-kudbân, Beyrut: Daru’l-Hakâik, 1986.
  • Sabri, İsmail, Dîvân İsmail Sabri, thk.: Muhammed el-Kassâs, Amir Muhammed Buhayri, Ahmed Kemal Zekî, Beyrut: Daru’l-İhyai’t-Turasi’l-‘Arabî, t.y.
  • Suçin, Mehmet Hakkı, İtiraz Prensi: Emel Dunkul, Aksi Sanat Edebiyat Dergisi, 3, 2018.
  • Tur, Salih, Modern Arap Edebiyatının Ünlü Şairi Nizâr Kabbânî ve Poetikası, Ankara: Gece Kitaplığı, 2020, 258.
  • Ubeyde eş-Şiblî, Şi’ru’l-gurbe ‘ani’l-Vatani beyne’l-kadîmi ve’l-hadîs, Katar: Dirâsât fi’l-Edebi ve’l-Fen, 2018.
  • Ürün, Kazım, Modern Arap Edebiyatı, Konya: Çizgi Kitabevi, 2018.
  • Yalar, Mehmet, Modern Arap Şiiri, Bursa: Arasta Yayınları, 2003.
  • Yıldız, Ahmet, Hâfız İbrahim’in Şiirlerinde Türk İmajı, Konya: Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 25, 2018.
  • Zafer Ceylan, Modern Arap Şiirinde Mito Poetik İsyan Temmûzî Şiir Hareketi, Ankara: Çizgi Kitabevi yayınları, 2019.