Production Potential and Development Opportunities of Pistachio (Pistacia vera L.) Grown in Southeastern Turkey

Türkiye fındık, kestane ve badem kadar antepfıstığı ceviz anavatanıdır. Anadolu antepfıstığının gen merkezi olduğundan dolayı, ülkemizde bu türün genetik çeşitliliği üzerindeki zenginliği nedeniyle kısa sürede yetiştirme çalışmalarına başarı sağlama imkanı sağlamaktadır. Bu meyve Anadolu'nun bazı bölgelerinde yetiştirildiği için, bazı bölgeler için uygun çeşitlerin yetiştirilmesi son derece önemlidir. Dünya 1.023.000 ton toplam antepfıstığı üretimine sahiptir. 2015 istatistiklerine göre Türkiye toplam 144.000 ton antepfıstığı üretmektedir. Bölgelerdeki toplam antepfıstığı üretimi dikkate alındığında, Güneydoğu Anadolu ve Ege bölgeleri sırasıyla 134.481 ve 4.197 ton ile birinci ve ikinci sırada yer alırken, Batı Karadeniz Bölgesi 73 ton'luk bir üretimle son sırada yer almaktadır. Bu bağlamda, Güneydoğu Anadolu bölgesi, Türkiye'nin antepfıstığı üretiminin % 93.39'una sahiptir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki iller dikkate alındığında Gaziantep ve Şanlıurfa illeri sırasıyla 53.109 ve 47.848 ton antepfıstığı üretimi ile birinci ve ikinci sırada yer alırken Şırnak ili 43 ton'luk bir üretimle son sırada yer almaktadır. Bu çalışmada, Güneydoğu'nun Türkiye'deki antepfıstığı üretiminin mevcut durumu ortaya konularak, gelecekteki planmalarda mevcut potansiyelin kullanılması ve yönlendirilmesine yönelik bilinçlenmeyi artırmak ve karar vericilere ışık tutulması amaçlanmıştır

Güneydoğu Anadolu’da Yetiştirilen Antepfıstığının (Pistacia vera L.) Üretim Potansiyeli ve Geliştirme Olanakları

Turkey is the homeland of many nuts, such pistachio and walnut, as hazelnut, chestnut, and almond. Because Anatolia is the gene center of pistachio, the richness of our country on genetic variation of this species provides facility for achievement in breeding studies in a short period of time. Because this fruit is cultivated on some regions of Anatolia, it is extremely important to develop cultivars proper for some regions. The world has 1,023.000 tons of total pistachio production. According to 2015 statistics, Turkey has 144.000 tons of total pistachio production. Considering the total pistachio production by the regions in Turkey, Southeast Anatolia and Aegean regions rank first and second with 134.481 and 4.197 tons respectively as West Blacksea Region is the last with a production of 73 tons. In this context, Southeast Anatolia region has 93.39% of Turkey’s pistachio production. Considering the provinces in Southeastern region, Gaziantep and Şanlıurfa rank first and second with 53.109 and 47.848 tons of pistachio productions respectively as Şırnak province comes last with a production of only 43 tons. In this study, through presenting the existing status of the pistachio production of Southeastern Turkey, it was aimed to increase the awareness and set light to decision makers for making use of and directing the existing potential in future plans in Turkey

PDF

___

Akça Y, 2009. Ceviz Yetiştiriciliği. Anı Matbaası. Ankara., 371s. Aktas T, Polat R, 2007. Changes in the drying characteristics and water activity values of selected pistachio cultivars during hot air drying, Journal of Food Process Engineering, 30, 607– 624.
Aldars-García L, Ramos AJ, Sanchis V, Marín S, 2016. Modelling the probability of growth and aflatoxin B1 production of Aspergillus flavus under changing temperature conditions in pistachio nuts, Procedia Food Science, 7, 76–79.
Anonymus, 2017 a https:// www.google.com.tr/search?q=Ohadi+%C3%A7e%C5%9 Fidi&safe= active & tbm =isch &source =iu&pf =m&ictx= 1&fir= 1ibex7_ f4FJWbM%253A%- 252Co-4hUVmXIzX5HM%252C_&usg=__InrpVAvQr93nHJDjt77HL2F5dd0%3D&sa=X&ved=0ahUKEwig8YOIzbTXAhXCmLQKHdgn CFQQ9QEINzAD#imgrc=MM-l0iq6YgTcoM: (Accessed: 10.10.2017).
Anonymus,2017b https://www. google.com.tr /search?safe =active&tbm=i sch&sa=1&ei= TusFWuSUI4r XwQKaya-oBg&q= antepf%C4 %B1st%C4%B1% C4%9F%C4%B1+Uzun +%C3%A7e%C5%9Fidi&oq=antepf%C4%B1st%C4%B1%- C4%9F%C4%B1+Uzun+%C3%A7e% C5%9 Fidi& gs_l= psy-ab.3...5 55293.57 3863.0.576 749.17.17.0. 0.0.0.156.19 79.0j16.16.0... .0...1.1. 64.psy-ab.. 1.5.666. ..0i7i30k1j 0i8i13i30k1. 0.NmmR4Cx Kv5I#imgrc=d3 hAp lMW8U2 UhM: (Accessed: 10.10.2017).
Dreher ML, 2012. Pistachio nuts: composition and potential health benefits,” Nutrition Review, 70, 234-240.
Ertürk YE, Geçer MK, Gülsoy E., Yalçın S, 2015. Antepfıstığı Üretimi ve Pazarlaması. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 5(2): 43-62,
FAO, 2015. Food and Agriculture Organization (FAO). http://www. fao.org/faostat/en/#data/QC (Accessed: 10.10.2017).
Gercekcioglu R, Bilgener S, Soylu A, 2014. General orcharding (Principles of Fruit Growing). NOBEL Academic Publishing, Improved 4th Edition, Istanbul, 498 p. 2014.
Gülsoy E, Kaya T, Şimşek M, Pehluvan M, 2016. Selections of walnut (Juglans regia L.) in Igdir district. Iğdır University Journal Institute Science & Technology, 6, 25-30.
Kaska N, 1995. Pistachio Nut Growing in Turkey. Acta Horticulturae, 419, 161-164.
Köksal İ, 2002. Türk Fındık Çeşitleri. Fındık tanıtım Grubu Yayınları, Ankara. 136s.
Satil F, Azcan N, Baser KHC, 2003. Fatty Acid Composition of Pistachio Nuts in Turkey. Chemistry of Natural Compounds, 39, Number 4.
Soylu, 1984. Kestane Yetiştiriciliği ve Özellikleri. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 59, Yalova, 1984
Sykes JT, 1975. The Influence of Climate on the Regional Distribution of Nut Crops in Turkey. Economic Botany. Vol. 29, No. 2, April-June, pp. 108-115.
Simsek M, Kara A, 2016. Diyarbakir fruit growing potential an overview. International Diyarbakir Semposium, 2-5 October 2016, Diyarbakır-Turkey (in press).
Şimşek M, 2015. A research on almond growing in Turkey and the state of selection studies. DUFED, 4, 95-100.
Şimşek, M, Gülsoy E, 2017. A Research on pomegranate (Punica granatum L.) productıon Potential of Southeastern Anatolia Region. Iğdır University Journal Institute Science & Technology, 7, 131-141.
TREM, 2013. Turkey Republic’s Economy Ministry (TREM). Pistachio. file:///C:/Users/ziraaat/Downloads/antep_fistigi-sektor-raporu-293.pdf (Accessed: 10.10.2017).
TSI, 2015. Turkish Statistical Institute (TSI). http://www.turkstat. gov.tr/ Start.do (Accessed:10.10.2017).