Çeltik (Oryza sativa L.)’de Farklı Vermikompost Uygulamalarının Bazı Bitkisel Özellikler Üzerine Etkisi

Bu araştırma, farklı solucan gübresi uygulamasının ve dozlarının, çeltik bitkisinde bazı bitkisel özelliklere etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada yapraktan ve topraktan olmak üzere iki farklı uygulama ve dört farklı doz; (0.5-1-2-3 litre sıvı gübre/100 litre su) üç farklı çeltik çeşidinde (Osmancık-97, Aslı ve Terme Baldo) uygulanmıştır. Çalışma serada ve 21.9 litrelik (35 cm çap 30 cm yükseklik) plastik saksılarda (30 tohum/saksı) kurulmuştur. Deneme tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak yürütülmüştür. Çalışma sonucunda bitki boyu 41.81-57.19 cm, sap sayısı 19.33-26.67 adet, bitki yaş ağırlığı 70.00-113.33 g., salkım sayısı 18.00-25.67 adet, salkım yaş ağırlığı 1.88-4.23 g., salkım kuru ağırlığı 0.10-0.31 g., salkım boyu 7.17-11.64 cm., sap yaş ağırlığı 6.63-28.33 g, sap kuru ağırlığı 6.17-13.88 g, yaprak sayısı 3.03-3.73 adet, yaprak yaş ağırlığı 11.93-25.00 g., yaprak kuru ağırlığı 11.70-19.38 g, gövde çapı 3.78-5.69 mm ve salkımda tane sayısı 33.93-52.33 adet olarak tespit edilmiştir. Elde ettiğimiz bulgulara göre, solucan gübresinin çeltik bitkisinde bazı bitkisel özelliklerin artmasına neden olduğu ancak yapraktan ya da topraktan yapılan uygulama şekillerinin ise etkili olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Çeltik, Sera, Solucan gübresi

Effect of Different Vermicompost Applications on Some Plant Characteristics in Paddy (Oryza sativa L.)

The study was conducted to determine the effects of different applications and doses of worm manure on some plant characteristics of paddy. Two different applications, foliar and soil, and four different doses (0.5-1-2-3 liters of liquid fertilizer/100 liters of water) were applied in three different paddy varieties (Osmancık-97, Aslı and Terme Baldo). The study was conducted in a greenhouse in 21.9-liter (35 cm diameter x 30 cm height) plastic pots (30 seeds/pot). The trial was carried out in a factorial experiment design with three replications in randomized plots. As a result of the study, plant height was determined to be 41.81-57.19 cm, stem number was 19.33-26.67, plant fresh weight was 70.00-113.33 g, panicle number was 18.00-25.67, panicle fresh weight was 1.88-4.23 g, panicle dry weight was 0.10-0.31 g, panicle length was 7.17-11.64 cm, stem fresh weight was 6.63-28.33 g, stem dry weight was 6.17-13.88 g, leaf number was 3.03-3.73, leaf fresh weight was 11.93-25.00 g, leaf dry weight was 11.70-19.38 g, stem diameter was 3.78-5.69 mm, and the number of grains per panicle was 33.93-52.33. According to the findings, worm manure increased some plant characteristics in paddy plants, but the application methods, foliar or soil, were not effective.

Keywords:

Greenhouse, Paddy, Vermicompost,

PDF

___

Adiloğlu, A., Eryılmaz A.F., Adiloğlu, S., Solmaz, Y. (2015). Akuakültür Atığı ve Solucan Gübresi Uygulamalarının Salata (Lactuca sativa L. var. crispa) Bitkisinin Verim, Bazı Bitki Besin Elementi İçeriği İle Bazı Agronomik Özellikleri Üzerine Etkisi. Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, Proje No: NKUBAP.00.24.AR.15.11. https://hdl.handle.net/20.500.11776/3230
Akay, H. (2020). Bazı Çeltik Çeşitlerinin Fiziksel, Kimyasal ve Pişme Özelliklerinin Belirlenmesi, Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 35, 438-445. https://doi.org/10.7161/omuanajas.789227
Aktaş, T. (2018). Vermikompostun Farklı Tekstüre Sahip Topraklarda Bitki Gelişimine ve Toprakların Fiziksel Kimyasal Özelliklerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.11776/2610
Altunlu, H. (2021). Mikrobiyal Gübre ve Vermikompost Uygulamalarının Baş Salata (Lactuca sativa L. Var sapitata) Yetiştiriciliğinde Bitki Gelişimi, Verim ve Nitrat İçeriğine Etkisi, Mediterranean Agricultural Sciences, 34(1), 135-140. https://doi.org/10.29136/mediterranean.801439
Anonim. (2002). Reference Guide-Standard Evaluation System for Rice. International Rice Research Institute. Philippines.
Anonim. (2003). Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı, Çeltik, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ankara.
Ateş, K. A., Demirkıran, A. R., Orhan, İ. (2019). Toprağa Bazı Doğal ve Yapay Gübre İlavelerinin Çilek Bitkisinin Verim Parametreleri Üzerine Olan Etkileri, Türk Doğa ve Fen Dergisi, 8(2), 23-28.
Balasubramanian, A. (2019). Effect of Integrated Nutrient Management on Growth and Yield of Rice (Oryza Sativa L.). Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 8(4), 1047-1049.
Boz, F. (2019). Farklı azot formlarının ve hümik asit dozlarının çeltikte (Oryza sativa L.) verim ve verim ögeleri üzerine etkisi, Akademik Ziraat Dergisi, 11(1), 91-98. https://doi.org/10.29278/azd.898755
Demir, H., Polat, E., Sönmez, İ. (2010). Ülkemiz İçin Yeni Bir Organik Gübre: Solucan Gübresi, Tarım Aktüel Dergisi, 14, 54-60.
Gizem, A, Köksal, S. B., Altay, H. (2017). Vermikompostun Bazı Toprak Özellikleri ve Pazı Bitkisinde Verim Üzerine Etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2):123-128.
Gunes, A., Inal, A., Alpaslan, M., Cakmak, I. (2006). Genotypic Variation in Phosphorus Efficiency Between Wheat Cultivars Grown Under Greenhouse and Field Conditions, Soil Science and Plant Nutrition, 52, 470-478. https://doi.org/10.1111/j.1747-0765.2006.00068.x
Günhan, T. (2020). Azaltılmış Azot Gübresi Uygulamaları ve Solucan Gübresi Kombinasyonlarının Pehlivan Ekmeklik Buğday Çeşidinde (Triticum Aestivum L.) Verim ve Verim Ögeleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi (Doktora Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: http://acikerisim.uludag.edu.tr/jspui/handle/11452/11141
Inal, A., Gunes, A., Sahin, O., Taskin, M. B., Kaya, E. C. (2015). Impacts of Biochar and Processed Poultry Manure, Applied to A Calcareous Soil on The Growth of Bean and Maize. Soil Use and Management, 31, 106-113. https://doi.org/10.1111/sum.12162
Irmak, H. (2019). Edirne Ekolojik Koşullarında Ekmeklik Buğdayda (Triticum Aestivum L.) Farklı Üst Gübre Uygulamalarının Verim ve Kalite Üzerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.11776/3515
İdikut, L., Akkaya A, Dokuyucu T, Bozok H. (2010). Agronomic Characters of Landrace Yellowrice (Oryza sativa L.) Selected According to Plant Height and Panicle Properties, Pakistan Journal Botany, 42(5), 3165-3171.
Kahraman, T. (2006). Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Farklı Ekim Zamanı ve Azotlu Gübreleme Uygulamalarının, Tane Dolum Süresi ve Tane Dolum Oranı ile Verim ve Kalite Unsurlarına Etkilerinin Belirlenmesi (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: file:///C:/Users/g%C3%B6zde/Downloads/183287.pdf
Kalender, N., Doğan, Y. (2021). Determination of The Effects of Worm Fertilizer on Yield and Yield Traits of Durum Wheat (Triticum Durum L.) Cultivars, Mas Journal of Applied Sciences, 6(5), 1149-1159. https://doi.org/10.52520/masjaps.176
Kant C., Aydın, A., Barik, K. (2006). Erzurum Daphan ve Pasinler Ovası Toprak Örneklerine Suya Doygun Koşullarda Uygulanan Değişik Azotlu Gübrelerin Çeltik Bitkisinin Gelişimine, Mineral İçeriğine, Besin Maddesi Alımı ve Yıkanmasına Etkisi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 37(2), 145-152.
Krishnapriya, K., Padmadevi, S. N. (2011). Effect of Panchagavya on The Growth and Biochemical Contents of Oryza Sativa var. Ponni. Asian Journal of Bio Science, 6(2), 258-259.
Kumar, A., Singh, S. K., Kumar, R., Sanwal, P., Gautam, S. K. (2022). Effect of Different Nitrogen Sources on Growth and Yield of Rice (Oryza sativa). International Journal of Plant & Soil Science, 34(24), 430-439.
Küçükyumuk, Z., Gültekin, M., Erdal, İ. (2014). Vermikompost ve Mikorizanın Biber Bitkisinin Gelişimi ile Mineral Beslenmesi Üzerine Etkisi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(1), 51-58.
Meena, H., Singh, M. K., Rani, M. (2020). Influence of Varying Seed Rates and İntegrated Nutrient Management on Performance of Direct-Seeded Hybrid Rice (Oryza Sativa). Indian Journal of Agricultural Sciences, 90(11), 2059-2063.
Nayak, M., Swain, D. K., Sen, R. (2019). Strategic Valorization of De-Oiled Microalgal Biomass Waste as Biofertilizer for Sustainable and İmproved Agriculture of Rice (Oryza Sativa L.) Crop. Science of The Total Environment, 682, 475-484. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2019.05.123
Nishi, K. N., Rahman, S., Nakamura, K., Rahman, M. K. (2019). Influence of Vermicompost and NPK on The Growth and Protein Content of Boro Rice (Oryza Sativa L.). Journal of Biodiversity Conservation and Bioresource Management, 5(2), 69-74. https://doi.org/10.3329/jbcbm.v5i2.44916
Özer, S. (2018). Çeltik (Oryza sativa L.) Yetiştiriciliğinde Bitki Su Tüketimi Bileşenleri ile Su-Üretim Fonksiyonlarının Farklı Sulama Yöntemleri Altında Belirlenmesi (Doktora Tezi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.11776/3592
Özkan, N., Dağlıoğlu, M., Ünser, E., Müftüoğlu, N. M. (2016). Vermikompostun Ispanak (Spinacia Oleracea L.) Verimi ve Bazı Toprak Özellikleri Üzerine Etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-5.
Ramesh, S. (2018). Influence of Various Organic Sources of Nutrients on Productivity Enhancement in Rice (Oryza sativa L.). International Journal of Research and Analytical Reviews, 5(3), 2010-2013.
Saha, R., Saieed, M., Chowdhury, M. (2013). Growth and Yield of Rice (Oryza Sativa) as Influenced by Humic Acid and Poultry Manure. Universal Journal of Plant Science, 1(3), 78-84. https://doi.org/10.13189/ujps.2013.010304
Sakaroğlu, E. (2011). Çeltikte (Oryza sativa L.) Farklı Ekim Sıklıklarının Kardeşlenme Kapasitesi ile Verim ve Kalite Unsurlarına Etkisi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. https://hdl.handle.net/20.500.11776/839
Sezer, İ. (1993). Çeltiğin verim, verim unsurları ile bazı kalite karakterlerine ekim yöntemi ve bitki sıklığının etkileri üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, http://libra.omu.edu.tr/tezler/37252.pdf
Sezer, İ., Şenocak, H., Akay, H. (2017). Bazı çeltik çeşitlerinde fideleme ve serpme ekim yöntemlerinin karşılaştırılması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 20, 292-296. https://doi.org/10.18016/ksudobil.349263
Sonkaya, M. C. (2017). Bazı Çeltik (Oryza sativa L.) Çeşitlerinde Çinkonun Verim, Verim Öğeleri ve Kaliteye Etkilerinin Belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. http://earsiv.odu.edu.tr:8080/xmlui/handle/11489/965
Sridhar, K. R., Ashwini, K. M., Seena, S., Sreepada, K. S. (2006). Manure Qualities of Guano of Insectivorous Cave Bat Hipposideros Speoris, Tropical and Subtropical Agroecosystems, 6, 103-110.
Şavşatlı, Y., Köycü, C., Gülümser, A. (2006). Fideleme ve Serpme Ekim Yöntemlerinin Bazı Çeltik Çeşitlerinde Verim ve Verim Unsurlarına Etkileri, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 21(1), 6-13.
Tavalı, İ. E., İlker, U. Z., Orman, Ş. (2014). Vermikompost ve Tavuk Gübresinin Yazlık Kabağın (Cucurbita Pepo L. Cv. Sakız) Verim ve Kalitesi ile Toprağın Bazı Kimyasal Özellikleri Üzerine Etkileri, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2).
Temür, G. (2016). Bazı çeltik (Oryza sativa L.) çesitlerinde silisyumun verim, verim öğeleri ve kaliteye etkilerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: http://earsiv.odu.edu.tr:8080/xmlui/handle/11489/873
Toksoy, E. (2019). Ispanakta Vermikompost (Solucan Gübresi) ve Karaizopot (Porcellio Laevis) Gübresi Uygulamalarının Bitki Gelişimi ve Besin İçerikleri Üzerine Etkisi, (Doktora Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Tuna, B. (2012). Trakya Koşulları Çeltik (Oryza sativa L.) Tarımında Farklı Sulama Uygulamaları ve Su-Verim-Kalite İlişkilerinin Belirlenmesi, (Doktora Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.11776/274
Ünan, R. (2011). Çeltikte (Oryza sativa L.), Trinexapac-Ethyl Dozları ve Ekim Sıklığının Yatma ile Bazı Agronomik ve Kalite Özelliklerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: file:///C:/Users/g%C3%B6zde/Downloads/299224%20(1).pdf
Ünan, R. (2016). Çeltikte (Oryza sativa L.) Soğuk Stresinin Verim ve Kalite Unsurlarına Etkileri ile Soğuk Stresine Toleranslı Genotiplerin Morfolojik ve Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi (Doktora Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Erişim adresi: https://hdl.handle.net/20.500.11776/438
Yaviç, Ş., Demir, S., Boyno, G. (2020). Solucan Gübresi (Vermikompost)’nin Domates (Solanum lycopersicum)’te Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary’un Neden Olduğu Kök Çürüklüğü Hastalığına Etkileri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 25(1), 13-20.
Yousefi, A. A, Sadeghi, M. (2014). Effect of Vermicompost and Urea Chemical Fertilizers on Yield and Yield Components of Wheat (Triticum aestivum L.) in the field condition. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 7(12), 1227-1230.