Ücretli Yol Kenarı Parkların Trafik Akışına Etkisinin İncelenmesi

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde artan nüfusa bağlı olarak araç trafiği de artmaktadır. Bununla beraber hızlı ve plansız kentleşmeyle birlikte mevcut altyapının yetersizliği artan araçların otopark sorununu artar bir biçimde gündeme getirmiştir. Araçların cadde ve sokakların yol kenarlarına kontrolsüz olarak park edilmeleri cadde ve sokakların daralmasına ve bunun sonucunda trafik akışının yavaşlamasına ve trafiğin artmasına neden olmaktadır. Trafik artışı ise, hem araçların yakıt tüketiminin artmasına neden olmasıyla ülke ekonomisine hem de zararlı emisyonların artmasıyla da çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Bu nedenle İstanbul gibi metropollerde yeni otopark stratejilerinin geliştirilip uygulanması gerekmektedir. Bu çalışmada İstanbul’da düzenlen(me)miş otoparkların trafik akışına etkileri araştırılmıştır. İnceleme alanı olarak trafik yoğunluğu yüksek olan Fatih İlçesi, Oğuzhan Caddesi seçilmiştir. Bu caddede ücretsiz ve ücretli yol kenarı otopark uygulamasının araç geçiş hızları ve emisyon salınımına etkisi incelenmiştir. Ücretli park uygulaması ile kuzey yönünde trafik akış hızı %9,86, güney yönünde ise %6,27 düzeyinde artmıştır. Araçların model yıllarına bağlı olarak atmosfere salınan CO, CO2 ve HC emisyonlarında %4,5 düzeyinde azalma; ayrıca otomobil, SUV ve kamyonet tipi araçların ise yaklaşık %6,2-6,35 arasında sera etkisini azalttığı tespit edilmiştir.

Investigation of the Effect of Paid On-Street Parking on Traffic Flow

Traffic has been increasing with the increase in population in developed and developing countries. Furthermore, parking problem has become a current issue because of unplanned and rapid urbanization and insufficiency of existing substructure. Vehicles are parked in on-street parking spaces without any control. This leads to narrowing of the streets, and as a result of this, slowing down of traffic flow and increasing of traffic intensity. Therefore, in metropolises such as Istanbul, the effects of insufficient parking on traffic must be decreased by developing parking strategies and applying them. In this study, Oguzhan Street in Fatih District which has high traffic intensity was chosen as a research area. In this street, the effect of uncontrolled and paid on-street parking application on vehicle speeds and emissions is investigated. With paid parking application, the traffic flow rate in the north direction has increased by 9.86% and in the south direction by 6.27%. A 4.5% reduction in CO, CO2 and HC emissions released into the atmosphere has been observed depending on the model years of the vehicles. In addition, it has been determined that passenger cars, SUV and van type vehicles reduced the greenhouse effect by approximately 6.2-6.35%.

___

  • Asian Development Bank (ADB), (2011). Parking policy in Asian Cities. Manila.
  • Akın, D. (2011). Kentsel ulaşımda verimliliğin arttırılması: Kentsel alanlarda otopark politikası. Uluslararası Otopark Politikaları ve Uygulamaları Sempozyumu, CNR Fuar Merkezi, 25. Mayıs, İstanbul.
  • Arnott, R. and Rowse, J. (2009). Downtown parking in auto-city. Regional Science and Urban Economics, Elsevier, 39(1), 1-14.
  • Arzu, K.A. (1990). Yayalar ve Araçlar. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Basımevi, Ders Kitabı, İstanbul.
  • Barhani, E. ve Ergün, G. (2007). Sürdürülebilir otopark stratejileri. 7. Ulaştırma Kongresi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, İstanbul Şubesi.
  • Barter, P.A. (2010). Off-street parking policy without parking requirements: a need for market fostering and regulation. Transport Reviews, 30, 571-588.
  • Belloche, S. (2015). On-street parking search time modelling and validation with survey-based data. Transportation Research Procedia, Elsevier, 6, 313-324.
  • Çakır, M. (2019). İstanbul’da park etme ve araç park alanı konularındaki mevcut durum. Sürdürülebilir Ulaşım Politikaları - Otopark Oturumu, Kongre Merkezi, 17 Aralık, İstanbul.
  • Demir, A. (2009). ITS applications on parking management. 1. Kentiçi Ulaşımda Otopark Politikaları ve Uygulamaları Konferansı, 2009 Intertraffic Fuarı, 28 Mayıs, İstanbul.
  • Demir, A. (2019). İstanbul’da yol kenarı parklarda kullanıcı alışkanlıklarının incelenmesi. Teknik Dergi, 30(3), DOI: 10.18400/tekderg.366692.
  • Demir, A. (2020). Chapter 10: İstanbul’da otopark işletmeciliğine ilişkin temel sorunlar ve çözüm önerileri. International Academic Studies on Social and Education Sciences, Editör: Doç. Dr. Mehmet Dalkılıç, Gece Akademi Gece Kitaplığı, 169-187, Ankara.
  • Ergün, G. (2011). Sürdürebilir ulaşım ve bunu sağlayabilecek otopark yönetim stratejileri. Uluslararası Otopark Politikaları ve Uygulamaları Sempozyumu, CNR Fuar Merkezi, 25. Mayıs, İstanbul.
  • Evaluation Report, (2017). On-street car sharing pilot program. San Francisco Municipal Transportation Agency, Sustainable Streets Division-Parking.
  • Google Maps, (2020. https://www.google.com/maps (Erişim Tarihi: 20.05.2020).
  • Gurbetci, K., Demir, A. ve Karaahmet, A. (2014). Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri. İlke Yayıncılık, ISBN: 978-605-5961-38-1.
  • İnci, E. (2011). Bedava park etmenin dayanılmaz hafifliği. Uluslararası Otopark Politikaları ve Uygulamaları Sempozyumu, Mayıs, İstanbul.
  • İOAP, (2016). İstanbul Otopark Ana Planı. https://ispark.istanbul/wp-content/uploads/2016/10/istanbul-otopark-ana-plani.pdf (Erişim Tarihi: 20.05.2018).
  • Karasay, T. (2016). Mekanik otopark tesislerinin yer seçimi ve boyutlandırılması için genetik algoritma tabanlı bir yaklaşım. İstanbul Teknik Üniversitesi - Fen Bilimleri Enstitüsü - Bilişim Anabilim Dalı - Mimari Tasarımda Bilişim Bilim Dalı, Yüksek Lisans Türkçe.
  • Kentleşme Şûrası, (2009). Kentsel Teknik Altyapı ve Ulaşım Komisyonu. T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, s.27, Ankara.
  • Kladeftiras, M. and Antoniou, C. (2013). Simulation-based assessment of double-parking ımpacts on traffic and environmental conditions. Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board, Vol 2390, Issue 1.
  • Kozalı, B. (2014). Kentiçi otopark hizmetlerinde özel sektör katılımının sürücülerin park etme tercihleri ve tutumları üzerine etkisi. Journal of Life Economics, 1(2), 191-191.
  • Külekçi, O., Ayözen, Y.E. ve İnaç, H. (2015). İstanbul otopark master planı çalışmaları. 4th International Transport and Vehicle Park Areas Management Symposium, CNR Expo, 27-28 Mayıs.
  • Litman, T. (2006). Parking Management Best Practices. American Planning Association, Chicago.
  • Litman, T. (2010). Parking pricing implementation guidelines. Victoria Transport Policy Institute, https://vtpi.org/parkpricing.pdf (Erişim Tarihi: 10.01.2020).
  • Shoup, D. (2005). The High Cost of Free Parking. http://shoup.bol.ucla.edu/Chapter1.pdf (Erişim Tarihi: 11.01.2020).
  • Stone, N. (2017). Chicago ranks third in the nation for parking costs. Chicago Tribune, http://www.chicagotribune.com/news (Erişim Tarihi: 10.01.2020).
  • Şenbil, M., Yetişkul, E. (2016). İstanbul için gece parklanma davranışları modellemesi. İMO Teknik Dergi, 2016 7515-7532, Yazı 457.
  • Uyur, E. (2015). Otopark sorununun arz ve talep temelinde incelenmesine yönelik bir araştırma: Kadıköy merkez örneği. Bahçeşehir Üniversitesi - Fen Bilimleri Enstitüsü - Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi, Yüksek Lisans Türkçe.
  • Uzun, Ö.L. (2009). Yol üstü park stratejisinin trafik yoğunluğuna ve egzoz emisyonlarına etkisinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü - Makine Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Yardım, S. (2009). Bölgesel otopark yönetimi. 1. Kentiçi Ulaşımda Otopark Politikaları ve Uygulamaları Konferansı, 2009 Intertraffic Fuarı, 28 Mayıs, İstanbul.
  • Yardım, S. (2019). Sürdürülebilir ulaşım politikaları otopark oturumu toplantı notu. Sürdürülebilir Ulaşım Politikaları - Otopark Oturumu, Kongre Merkezi, 17 Aralık, İstanbul.