Çevresel Etki ve Değerlendirme Bağlamında Kalkınma ve Çevresel Değerler Çatışması: Malatya İli Örneği

Ekonomik sistemin Sanayi Devriminden bugünlere sürekli gelişim ve değişim gösterdiği dünyada üretim ve tüketim hacmi, artan dünya nüfusu ile birlikte sürekli artmış, bu da ekolojik sisteme yeni yükler getirmiştir. Sanayi Devrimiyle birlikte fosil yakıtların enerji ihtiyacı için kullanımının artması ve uluslararası ticaretin gelişmesiyle birlikte küresel ölçekte üretimin artması bir yandan zenginliği artırırken öte yandan çevresel sorunların artmasıyla sonuçlanmıştır. Kapitalizmin “daha fazla üretim daha fazla tüketim” mottosuyla dünya devletlerinin kalkınacağı tezi, ekolojik sistemi taşıyamayacağı bir yükle karşı karşıya bırakmıştır. Kalkınmanın çevre değerlerine zarar vermeden sağlanması gerekliliği üzerine ilk kez ABD’de 1970 yılında yürürlüğe giren Ulusal Çevre Politikası Kanunu (National Environmental Policy Act) kapsamında dünya ile tanışan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), belirli bir proje veya gelişmenin, çevre üzerindeki önemli etkilerinin belirlendiği bir süreç olarak hayata geçmiştir. Bu çalışma, ÇED uygulamalarının genelde Türkiye özelde ise Malatya’da çevre değerlerini korumada etkili bir mekanizma olarak nasıl kullanıldığının ve eksik yönlerinin ortaya konulmasına yöneliktir. Çalışmada, literatür taraması, doküman incelemesi ve gözleme dayalı nitel bir yöntem kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Çevresel Değerler, Çevresel etki ve değerlendirme, sürdürülebilir kalkınma, ekoloji

Development And Environmental Values Conflict In The Context Of Environmental Impact And Assessment: The Case Of Malatya

In the world, where the economic system has been constantly developing and changing from the İndustrial Revolution to today, the volume of production and consumption has increased with the increasing world population, and this has brought new burdens to the ecological system. The increase in the use of fossil fuels for energy needs with the Industrial Revolution, the increase in production on a global scale with the development of international trade, while increasing wealth on the one hand, resulted in an increase in environmental problems on the other. As a result of the thesis that the world states will develop with the motto of capitalism, "more production, more consumption", the ecological system has faced a burden that it cannot bear. Environmental Impact Assessment (EIA), which was first introduced to the world within the scope of the National Environmental Policy Act, which came into force in the USA in 1970, on the necessity of ensuring development without damaging environmental values, is a process in which the significant effects of a certain project or development on the environment are determined. It was implemented as a process. This study aims to reveal how EIA applications are used as an effective mechanism in protecting environmental values in Turkey and in Malatya in particular, and to reveal their deficiencies. In the study, a qualitative method based on literature review and observation was used.

Keywords:

Environmental impact and assessment, sustainable development, ecology, environmental values,

PDF

___

Aydın, M. (2003). Stratejik çevresel değerlendirme (SÇD). Planlama Dergisi, (1), 19-25.
Bilsam, (2011). Malatya vizyon 2023, (Malatya Province Development Report), Malatya: BİLSAM Yayınları
Doğan, B. B. (2011). Kalkınma iktisadının XX. yüzyıldaki gelişim süreci, iktisat politikasına etkisi ve son on yıllık konjonktürün disiplin geleceğine olası etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 41-83.
Erdem, Ü. (2016). İnsan mı çevreden çevre mi insandan, İnsan Çevre Toplum, R. Keleş (Der.). (3. bs.). Ankara: İmge Yayınları.
Ertürk, H. (2018). Çevre politikası. (2. bs.). Bursa: Ekin Yayınları.
Geray, U. (1991). Ekonomi, İ.Ü.Yayın No: 3633, Or. Fak. Yayın No:408, İstanbul: İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları
Keleş, R. (1998). Kentbilim terimleri sözlüğü. Ankara: İmge Kitapevi.
Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change (2020). Environmental Impact Assessment, General Directorate of Permit and Inspection Technical Activity Report, Ankara.
Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change. (2020). Malatya Provincial Directorate.
Özgür, Ö. (1998). Bitmeyen kavga, bir gazetecinin tanıklığında taammüden termik cinayet. Muğla: Bodrumlu Gönüllüler Derneği Yayınları.
Özmete E. ve Özdemir P. (2015). Türkiye’de sürdürülebilir kalkınma göstergelerinin analizi: sosyal refah ve sosyal hizmetler. Toplum ve Sosyal Hizmetler Dergisi, 26(1), 111-130
Saygılı, A. (2007). Çevre hukuku açısından çevresel etki değerlendirmesi. Ankara: İmaj Yayınları.
Seyidoğlu, H. (2002). Ekonomik terimler ansiklopedik sözlük. İstanbul: Güzem Yayıncılık.
Sezik, M. (2021). Kentsel Gelişim Sürecini Etkileyen Faktörler Bağlamında Malatya’nın Sürdürülebilir Kentsel Gelişimine Yönelik Değerlendirmeler. AL–FARABI, International Journal on Social Sciences, 6 (3), 26-40.
Şahin, Ü. (2004). Truva atı olarak sürdürülebilir kalkınma. Üç Ekoloji Dergisi, İstanbul
Tosun, E. K. (2019). Sürdürülebilir kentleşme, Bursa: Dora Yayınları.
Tuna, M. (2006). Türkiye’de çevrecilik. Ankara: Nobel Yayınları.
Turgut, N. Y. (2009). Çevre politikası ve hukuku. Ankara: İmaj Kitapevi.
Turhan, Y. (2020). Kalkınma kavramının tarihsel süreci ve etimolojik analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 29. 149-164.
Yaşamış, F. D. (1995). Çevre yönetiminin temel amaçları. Ankara: İmge Yayınları.
Yıldırım, U. ve Göktürk İ. (2004). Sürdürülebilir kalkınma, çevre sorunlarına çağdaş yaklaşımlar, Mehmet, M. ve
Uğur, Y. (Ed.). in Çevre sorunlarına çağdaş yaklaşımlar İstanbul: Beta Yayınları.
Yücel, M. (2001). Çevresel etki değerlendirmesi. Adana: Baki Kitapevi.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.