Salih ŞAHİN, Okan ERTOĞRAL, Muhammet Ali YARICI

Türkiye’de Yaş Gruplarına Göre Nüfusun İller Açısından Değişiminin (2007-2017) Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Analizi

Türkiye nüfusu, Cumhuriyetin ilanından sonra sürekli olarak artmıştır. Bununla birlikte nüfusun yaş, cinsiyet ve eğitim durumu gibi yapısal özelliklerinde de zaman içinde önemli değişimlerin yaşandığı anlaşılmaktadır. Nüfus yapısındaki bu değişim, çeşitli nedenlere bağlı olarak yıllara ve illere göre farklı şekilde olmaktadır. Nüfus yapısı, başta politika yapıcıları olmak üzere idarecilere ve planlamacılara önemli bilgiler verir. Farklı yaş grubu nüfusun istek ve beklentileri de farklı olduğundan yapılacak yatırımların planlanması ve bunların başarılı olabilmesi açısından, yaş yapısının bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Genç bir yaş yapısına sahip bir bölgeye yapılacak yatırımlar ile nüfusun çoğunluğunun yaşlılardan oluştuğu bölgeye yapılacak yatırımlar aynı olmayacaktır. Böylece illere göre yatırım programlarının hazırlanmasında nüfus yapısının dikkate alınması zorunluluktur. Belirtilenlerden hareketle çalışmanın temel amacı Türkiye’de 2007 yılından itibaren yürürlüğe konulan Adrese Dayalı Kayıt Sistemi sonuçlarına göre yıllara ve illere göre 3 yaş grubu nüfusun değişimini ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmada sözü edilen dönemde öncelikle Türkiye’de geniş aralıklı gruplandırmaya göre 3 yaş grubu (0-14, 15-64 ve 65+ üzeri) nüfusun yıllara göre değişimi ortaya konulduktan sonra bu durumun nedenleri açıklanmaya çalışılacaktır. Daha sonra elde edilen veriler bazı dünya ülkeleri ile karşılaştırılarak, geleceğe ilişkin öngörülerde bulunulacaktır. Böylece uygulanacak politikaların belirlenmesine ışık tutulması amaçlanmaktadır. Belirtilen amaçlara ulaşabilmek için Türkiye İstatistik Kurumundan alınan veriler Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada elde edilen verilere göre 2007-2017 dönemine ilişkin olarak Türkiye nüfusunun yaş yapısı incelendiğinde özellikle 0-14 yaş grubu nüfusun giderek azalmakta, ortalama ömür değerlerinin ve dolayısıyla 65 ve üzeri yaş grubu nüfusun giderek artmakta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Böylece ülkenin farklı alanlarına uygulanacak politikaların ve yatırım programlarının belirlenmesi açısından, nüfusun yaş durumu gibi yapısal özelliklerinin yıllara ve illere göre değişiminin izlenmesi oldukça önemli bir husustur.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, çocuk nüfus, genç nüfus, yaşlı nüfus

An Analysis of Population Change as Age Groups by Provinces (2007-2017) in Turkey Using Geographical Information Systems

PDF

___

Referans1 Clarke, J. I., (1984). Geography and Population: Approaches and Applications, Pergamon pres, Oxford.Referans2 Çuhadar, S.G. ve Lordoğlu, K. (2016). Demografik Dönüşüm Sürecinde Türkiye’de Yaşlanma Ve Sorunlar, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No: 54. (Mart 2016). s.63-80.Referans3 Daugherty, H. G. ve Kammeyer, K. C. W., 1995 An Introduction to Population, Guilford Press New York, USA.Referans4 Emiroğlu, M. (1988). Türkiye’de Yaşlı Nüfusun Dağılışı ve Coğrafi Özellikleri, A.Ü.DTCF. Coğrafya Araştırmaları Dergisi 11, 25-49. Referans5 Haupt, A. ve Kane, T.T. (1998) Population Handbook, Population Reference Bureau, 4.edition, Washington D.C. Referans6 Jones, H. (1990). Population Geography, Paul Chapman Publishing, London.Referans7 Kasarcı, R. (1996). Türkiye’de Nüfus Gelişimi, Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S. 5, s. 247-266.Referans8 Knox, L. P. ve Marston, A. S. (2016). Human Geography, Pearson-Prentice Hall, London.Referans9 Mandıracıoğlu, A. (2010). Dünyada ve Türkiye’de Yaşlıların Demografik Özellikleri. Ege Tıp Dergisi. 49 (3), s.39-45. Referans10 Özgür, E. M. (1998). Türkiye Nüfus Coğrafyası, GMC Yay., Ankara. Referans11 Özgür, E. M. (2003). “XXI. Yüzyılın Başında Türkiye nüfusu”, Coğrafi Bilimler Dergisi 1, 1: 43-53, Ankara.Referans12 Poston, D. ve Bouvier, L. (2010). Population and Society, Cambridge University Press, New York.Referans13 Samancı Tekin, Ç. ve Kara, F. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3 (1), 219-229. Referans14 Şahin, C. (2015). Türkiye Nüfusu (Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği içinde: Ed. M. Hayır Kanat), Nobel Yayınevi, Ankara.Referans15 Şahin, S. (2018). Nüfus Gerçeği, Pegem Akademi yayınları, Ankara.Referans16 Şahin, S. (2008). Türkiye ve AB Ülkelerinde Demografik Dönüşümler, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 12 (2), s. 187-205.Referans17 Şahin, S. (2015). Türkiye’nin Nüfus Gelişiminde Bölgesel Farklılıklar, TÜCAUM, Ankara.Referans18 Ünal, Ç. (2015). Türkiye Nüfusunun Yaşlanma Endeksi Ve Potansiyel Destek Oranlarının Dağılımı, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 12-1, Sayı: 23, 2015-1, s.235-249.Referans19 Ünal, Ç. (2013). Türkiye Nüfus Yapısındaki Değişimler ve Demografik Fırsatlar. Türkiye Coğrafyacılar Derneği Yıllık Kongresi 2013, İstanbul.Referans20 Yakar, M. (2012). 21.Yüzyılın İlk Çeyreğinde Türkiye Nüfusunda Ne Değişti?, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (21), 382-402.Referans21 Yüceşahin, M. M. ve Özgür, E.M. (2008). Regional Fertility Differences in Turkey: Persistent High Fertility in the Southeast, Population, Space and Place, 14, 2: 135–158. 15/01/2019 tarihinde https://www.academia.edu/7313264/Regional_Fertility_Differences_in_Turkey_Persistent_High_Fertility_in_the_Southeast adresinden erişildi. Referans22 http://esa.un.org/unpp (son erişim tarihi: 25/09/2018)Referans23 http://www.tuik.gov.tr (son erişim tarihi: 25/09/2018)