Geleneksel Kastamonu Konut Mimarisinin Cumhuriyet Dönemi Sivil Mimarisine Yansımaları

Bu çalışmada Kastamonu’daki geleneksel mimari üslubun günümüzde inşa edilmiş modern yapılara etkisini örnek yapılar üzerinden ortaya koymak amaç edinilmiştir. Böylece günümüz Kastamonu kentinde mimari tarzı şekillendiren unsurlar, bu unsurların nedenleri ve bunların modern mimariye etkileri birlikte açıklanmıştır. Kent merkezinde geleneksel dokunun Hisarardı, Cebrail, Akmescit, Honsanlar, Atabeygazi, İsmailbey, Topçuoğlu ve İsfendiyar mahalleleri ve bu yerlere yakın bölgelerde yoğunlaştığı görülmektedir. Kastamonu’da kentsel sit alanlarının bulunması ve Kastamonu Belediyesi’nin 2015-2019 yılları arasındaki sokak iyileştirme çalışmaları ile modern yapılarda da geleneksel dokuya öykünülerek inşa edilen yapılar nicel olarak artış göstermiştir. Kentte geleneksel dokuya öykünme çabaları; konaklar, apartmanlar, siteler, villa tipi evler vb. konutların yanı sıra kamu kurumları ile özerk ve yarı özerk kurumlar tarafından inşa ettirilen hizmet binaları, ticaret yapıları, park, bahçe, meydan ve refüjlerdeki simgesel peyzaj düzenlemelerinde inşa edilen işlevsel ve dekoratif yapılarda görülür.

Anahtar Kelimeler:

Kastamonu, Mimari, Modern, Geleneksel, Sivil

Reflections of Traditional Kastamonu Architecture on Republican Period Civil Architecture

In this study, it is intended to show how traditional Kastamonu architecture shaped neighbourhood textures by affecting today’s civil architecture through sample constructions. Therefore, the aspects, present day Kastamonu city architecture style, reasons of these aspects and how these, affect modern architecture are explained altogether. It is seen that traditional patterns center in Hisarardi, Cebrail, Akmescit, Honsanlar, Atabeygazi, Ismailbey, Topcuoglu and Isfendiyar districts and in other districts close to those. Kastamonu Municipality’s street reconstruction works between 2015-2019 and presence of city site areas caused diversity in modern architecture of the city. Imitation to traditional pattern in the city, seems in mansions, apartments, sites, villa style houses, public institutions, commercial structures built by self-reliant and semi-self- reliant institutions alongwith park, garden, avenue and in functional decorative structures on figurative landscapes. Aside from residences, in structures built by self-reliant and semi-self-reliant institutions, imitation to historical patterns is pretty strong. In public structures in site areas, characteristics of houses that have city’s historical pattern seem only on the frontispieces through their linear features and traditional morphologies whilst this effect is weak in public structures outside of the site area.

Keywords:

Kastamonu, Architecture,

PDF

___

Aras,G.(2019), Yöresel Mimarinin Adalet Saraylarındaki İzleri, http://v3.arkitera.com/h13461-yoresel-mimarinin-adalet-saraylarindaki-izleri.htmlArkitekt .
Bridge, N. (2018). Mimarlık 101. (Çev. Funda Sezer). İstanbul: Say Yayınları.
Çolpan, N. ve Biçer, E. (2002). Kastamonu Örneğinde Anadolu Kenti İmaj Örnekleri ve Değişim Süreci, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı.
Eldem, S. H. (1984). Türk Evi. İstanbul: TAÇ Vakfı Yayınları.
Eyüpgiller, K.K. (1999). Bir Kent Tarihi Kastamonu. İstanbul: Eren Yayıncılık.
Frampton, K. (2007). Modern Architecture, Critical History. London: Thames Hudson.
Gökoğlu, A. (1952). Paphlagonia/Paflagonya Kastamonu, Sinop, Çankırı, Bartın, Bolu, Gayri Menkul Eski Eserleri ve Arkeolojisi. Kastamonu: Doğrugöz Matbaası.
Günay, R. (1998). Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri, İstanbul:Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
Kankal, A. (2004). Türkmen Kaidesi Kastamonu (XV-XVIII. Yüzyıllar Arası Şehir Hayatı). Ankara: Zafer Matbaa.
Oral, B. (2019). Geleneksel Mimariye Öykünme Bağlamında Günümüz Safranbolu Sivil Mimarisi. İnsan ve İnsan, Sayı 21, s. 597-631.
Özlü, N. (2015). Türk Mimarisinde İz Bırakanlar 1, Alexandre Vallaury. Ankara: Afşar Matbaacılık.
Şahin, F. (2012). Ticaret Yapılarında Tarihsel Gelişim ve Tipolojiler; Trabzon Üzerine Yansıyış Şekilleri. Tarih ve Medeniyetler Tarihi. C.4, s.2879-2894.
Şahin, İ. (2001). ‘‘Kastamonu’’. TDV İslam Ansiklopedisi, C.24, s.58, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Uzunçarşılı, İ.H. (1988). Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Beylikleri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Yazıcı, N. (2007). Osmanlılarda Mimarlık Kurumunun Evrimi ve Tanzimat Dönemi Mimarlık Ortamı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yeter, E.(2002). Türkiye’de Tarihi Kent Dokularının Korunmasında Valiliklerin Önemi ‘‘ Türkiye’de Tarihi Kent Dokularının Korunması ve Geleceğe Taşınması Sempozyumu’’ Ankara: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü.
Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ve Genel Seçimler Seçim Beyannamesi, Ankara: Ak Parti Genel Merkezi, erişim 10 Ocak, 2018, s.270. http://image.yenisafak.com/resim/Beyanname23May%C4%B1s18_icSayfalar.pdf.
http://www.kastamonu.adalet.gov.tr/adliyefotogaleri.html, 20.10.2019 tarihinde erişildi.