YAŞAYAN KENTSEL MEKANLARIN YARATIMI

Mekan günümüzde fiziksel sınırlayıcıları ile algılanan bir boşluk olarak ele alınmamaktadır. Kuramcıların mekanla ilgili görüşleri, mekanın algılanmasında değişiklikler yaratmasının yanı sıra mesleği gereği temel uğraşı mekan yaratımı olan mimarların da meslek disiplininde değişikliklere neden olmuştur. Mimarlık bir yaratım eylemi olarak mekanı insan eylemleri ile bir bütün olarak ele almaktadır. Metin kapsamında öncelikle mekan, mekanın üretimi, deneyimlenmesi, algılanması olguları üzerinde durulacaktır. Kuramcıların konu ile ilgili görüşlerinden mekan kavramının tanımlanması için yararlanılacaktır. Mimarlık kuramsal bilgiyi yorumlayarak pratik bilgiye dönüştüren bir disiplin olduğundan, kuramcıların mekanla ilgili görüşleri önem kazanmaktadır. Mekan kavramının irdelenmesinde Bollnow, Heidegger, Merleau-Ponty, Lefebvre, Norberg-Schulz, Alexander, Moles, Pallasmaa, Bergson gibi düşünürlerin görüşlerinden yararlanılacaktır. Mekan tanımı, üretimi, deneyimlenmesinde zaman boyutu, mekanın gündelik hayatın dinamikleri ekseninde şekillenmesi gibi olgular üzerinden mekan kavramı irdelenecektir. Metnin ikinci bölümünde mekan kavramı mimari tasarım uygulamalarından seçilen örnekler üzerinden değerlendirilecektir. Seçilen örnekler kentsel tasarım çalışmaları, kamusal alan düzenlemeleri, yapı tasarımları, iç mekan tasarımları, oyun alanı tasarımları, donatı tasarımları gibi farklı ölçeklerdeki çalışmaları kapsamaktadır. Mekan kavramının, mimari tasarımları yönlendirmede kullanılması ve sonuç ürün üzerindeki etkilerinden bahsedilecektir. Mekan yaratımı sürecinde insanların ihtiyaçlarının belirlenmesi, eylemlerinin incelenmesi, teknolojik olanaklardan yararlanılması, güncel malzemelerin kullanılması ile yenilikçi, çevre ile uyumlu, insanların ihtiyaçları doğrultusunda farklı kullanımlara imkan veren tasarımlar aktarılacaktır. Bu çalışma Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince desteklenmiştir. Proje Numarası: NKUBAP.00.18.AR.14.04, İsmi: “Tekirdağ Sahilinin Mekansal Açıdan İncelenmesi ve Potansiyellerinin Değerlendirilmesi” olan projenin yürütücülüğünü Yrd. Doç. Dr. Meltem ÖZÇAKI yapmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Mekan, Yer, Mimari Tasarım, Kamusal Alan

CREATING LIVING URBAN SPACES

Space should not be considered as an empty area which is perceived within physical boundaries. Theoreticians’ views on space, in addition to creating alternatives to the perception of space, has led to differences in the professional discipline of architects whose basic interest is creating space as a result of their professional requirements. Architecture sees space, which is an act of creating, as a unity together with human acts. This text will primarily cover issues of space, production of space, experiencing and perceiving it. Views of theoreticians will be referred to in order to describe the concept of space. As architecture is a discipline that transforms the theoretical knowledge into practical knowledge by interpreting it, theoreticians’ views on space are significant. While examining the concept of time, views of theoreticians such as Bollnow, Heidegger, Merleau-Ponty, Lefebvre, Norberg-Schulz, Alexander, Moles, Pallsmaa, and Bergson will be elaborated on. Furthermore, concept of space will be examined through phenomena such as the temporal dimension in defining, producing and experiencing the space and shaping the space according to the dynamics of daily life. In the second part of the text, concept of space will be evaluated through a number of selected examples of architectural design applications. The selected examples include works with different scales such as urban design works, public space arrangements, structure designs, interior space designs, playground designs, and furniture designs. Also, how the concept of space is used in directing the architectural designs and its effect on the final product will be stated. Designs will be studied which are innovative, compatible with the environment, and multipurpose in accordance with human needs by determining the needs of people, examining the actions, employing technological opportunities, and using up-to-date materials in the process of creating space. This work was supported by Research Fund of the Namık Kemal University. Project Number: NKUBAP.00.18.AR.14.04, Name: “Investigating and Evaluating the Spatial Potential of the Coast of Tekirdag” and Project Coordinator is Asst. Prof. Dr. Meltem ÖZÇAKI.

Keywords:

Space, Place, Architectural Design, Public Space,

PDF

___

Archdaily (8 May 2008). Taka Tuka Land / Baupiloten, http://www.archdaily.com/519/taka-tuka-land-baupiloten/ Archdaily, (7 November 2013). Red Ribbon Park / Turenscape, http://www.archdaily.com/445661/red-ribbon-park-turenscape Arcspace, (30 October 2006). Art Pavilion, René van Zuuk Architekten, http://www.arcspace.com/features/rene-van-zuuk-architekten/art-pavilion/ Arkitera (June, 2006). Avrupa Kamusal Mekan Ödülleri, Morske Orgulje - Sea Organ,http://v3.arkitera.com/yp98-avrupa-kamusal-mekan-odulleri.html?year=&aID=680 Aydınlı, S. (2004). Epistemolojik Açından Mekan Yorumu, Mimarlık ve Felsefe, Şentürer, A., Ural, Ş., Atasoy, A. (edt.), Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, Istanbul, 40-51 Aydınlı, S. (2008). Mekandan Mekansala: Mekanın Zamansallığı / Zamanın Mekansallığı, Zaman – Mekan, Şentürer, A., Ural, Ş., Berber, Ö., Uz Sönmez, F. (edt.), Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, Istanbul, 150-161 Bergson, H. (2011). Metafiziğe Giriş, Altınörs, A. (trans.), Paradigma Yayıncılık, Istanbul Bilgin, İ. (2017). Mimarın Soluğu, Peter Zumthor Mimarlığı Üzerine Denemeler, Metis Yayınları, İstanbul Bollnow, O. F. (2011). Human Space, Shuttleworth, C. (trans.), Hyphen Press, London Designboom (23 February 2014). Bangkok University Student Activity Center By Supermachine Studio, http://www.designboom.com/architecture/bangkok-university-student-activity-center-by-supermachine-studio-02-23-2014/ Etherington, R. (2 August 2010). The Longest Bench by Studio Weave, Dezeen, https://www.dezeen.com/2010/08/02/the-longest-bench-by-studio-weave/ Etherington, R. (9 April 2009). Austrian pavilion at Expo 2010 by Span and Zeytinoglu, Dezeen, https://www.dezeen.com/2009/04/09/austrian-pavilion-at-expo-2010-by-span-and-zeytinoglu/ Fairs, M. (9 January 2009). Ruta del Peregrino: Lookout Point by HHF Architects, Dezeen, https://www.dezeen.com/2009/01/09/ruta-del-peregrino-lookout-point-by-hhf-architects/ Fitzherbert, T. (8 February 2014). Shelters Resembling Giant Pompoms by RAW Design Warm Skaters on a Frozen River, Dezeen, https://www.dezeen.com/2014/02/08/nuzzle-shelters-pompoms-raw-design-winnipeg/ Goodwill, M. (01 June 2012). Bycycle Club by NL Architects in Chine, World ArchitectureNews,http://www.worldarchitecturenews.com/index.php/www.luvata.com/index.php?fuseaction=wanappln.showprojectbigimages&img=4&pro_id=19866 Gürsel, D. (19 February 2014). Londra’nın Çeşmelerini Ünlü Mimarlar Tasarlıyor, Arkitera, http://www.arkitera.com/haber/19908/su-gelir-guldur-guldur-gel-zaha-sen-beni-guldur Gürsel, D. (25 February 2014). Kuşlar Gibi Özgür Çocuklar İçin, Arkitera, http://www.arkitera.com/haber/20025/kuslar-gibi-ozgur-cocuklar-icin Heidegger, M. (1997). Building Dwelling Thinking, Rethinking Architecture, Leach, N. (edt.), Routledge, London and New York Heidegger, M. (2008). Varlık ve Zaman, Ökten, K., H. (trans.), Agora Kitaplığı, Istanbul Holmes, K. (2 August 2012). Korean Artist Koo Jeong-A Creates Glow-In-The Dark Skate Park In France, Creators 2012,https://creators.vice.com/en_us/article/korean-artist-koo-jeong-a-creates-glow-in-the-dark-skate-park-in-france-2 İtez, Ö. (5 March 2014). Sohlbergplassen Bakışı, Arkitera, http://www.arkitera.com/proje/3025/sohlbergplassen-bakisi JDS, Kal / Kalvebod Waves, http://jdsa.eu/kal/ Karatani, K. (1995). Architecture as Metaphor: Language, Number, Money, Kohso, S. (trans.), Speaks, M. (edt.), The MIT Press, Cambridge Massachusetts, London. Lefebvre, H. (1991). The Production of Space, Nicholson-Smith, D. (trans.), Blackwell Publishers, Malden MA, Oxford, Carlton Victoria. Lefebvre, H. (2000). Writings on Cities, Kofman, E. and Lebas, E. (trans. and edt.), Blackwell Publishers, Oxford, Malden Massachusetts. Lefebvre, H. (2002). Everyday Life in the Modern World, Rabinovitch, S. (trans.), Continuum, London, New York. Merleau-Ponty, M. (2005). Algılanan Dünya, Aygün, Ö. (trans.), Metis Yayınları, Istanbul Merleau-Ponty, M. (2006). Göz ve Tin, Soysal, A. (trans.), Metis Yayınları, Istanbul Mimdap (14 April 2007). Multimedya Odası, Bilgi Odası, http://www.mimdap.org/?p=158 Mimdap (14 April 2007a). Köprü Çayevi, http://www.mimdap.org/?p=158 Mimdap (14 April 2007b). Okuma Mekanı, http://www.mimdap.org/?p=158 Mimdap, (13 February 2014). Parti Duvarı, http://www.mimdap.org/?p=136438 Mimdap, (8 November 2007). Milenyum Park, http://www.mimdap.org/?p=2008 Moles, A. (2004). Belirsizin Bilimleri, İnsan Bilimleri İçin Yeni Bir Epistemoloji, Bilgin, N. (trans.), Yapı Kredi Yayınları, Istanbul Norberg-Schulz, C. (1984). Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture, Rizzoli, New York Pallasmaa, J. (2012). The Eyes of the Skin, Architecture and the Sences, John Wiley & Sons Publication, Chichester, United Kingdom Pinterest (27 June 2013). Floating Coffee Shop, Graz, Austria, https://tr.pinterest.com/pin/369365606910697613/ Rosenfield, K. (25 October 2012). Beton Hala Waterfront Center / Sou Fujimoto Architects, Archdaily, http://www.archdaily.com/286381/beton-hala-waterfront-center-sou-fujimoto-architects Sharr, A. (2007). Thinkers for Architects: Heidegger for Architects, Routledge, Taylor & Francis Group, New York. Sirowy, B. (2008). Mekan Üzerine Notlar, Yücel, C. (trans.), Mimarlık Kültürü Dergisi, 42-49 Soysal, A. (2006). Önsöz, Göz ve Tin, Metis Yayınları, Istanbul, 5-13 Yapı (12 October 2009). Dublin Rıhtımlarında Açık Hava Yüzme Havuzu (ARUP işbirliğinde), http://www.yapi.com.tr/Haberler/dublin-rihtimlarinda-acik-hava-yuzme-havuzu-arup-isbirliginde_96121.html Yüksel, H. Z. (20 August 2011). Mimarın Dilinden, Mimdap, http://www.mimdap.org/?p=68678