Domatesin beslenme durumu verimi ve kalite özelliklerine hümik asitin etkileri

Tarımsal üretimde organik madde sorununun en ekonomik ve hızlı çözüm yollarından biri toprağa hümik asit uygulanmasıdır. Hümik asitler toprakta zamanla ayrışarak bitkilere yarayışlı hale gelmektedir. Bu çalışma ile farklı dozlarda (0, 4, 8, 12, 16 ve 20 L da-1) uygulanan hümik asidin domates bitkisinin beslenme durumu, verim ve kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Yetiştiricilik sezonu boyunca her sulamada tek doz NPK uygulanmıştır. Deneme sera koşullarında 2011-2013 sonbahar domates yetiştirme döneminde tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Hümik asit+NPK uygulamalarının etkilerini belirlemek amacıyla yaprak ve meyve örnekleri alınarak analiz edilmiştir.Analiz sonuçlarına göre domates bitkisinin N, P, K, Fe ve Cu içeriklerindeki artış istatistiksel olarak önemli bulunurken Mg, Ca, Mn, Zn ve B içeriklerindeki artış önemli bulunmamıştır. Hümik asit+NPK uygulamaları meyve kalite kriterlerini olumlu etkilerken, parsellerin verim değerlerini de kontrole göre artırmıştır.

The effects of humic acid on nutrient status yield and quality of tomato

In order to increase organic matter content of soil, humic acid application is the most economic and fast method. In this study, the effects of humic acid and their dosages (0, 4, 8, 12, 16 and 20 L da-1) on nutritional, status of tomato and yield-quality were investigated. During the growing period, a dose of NPK was applied through drip irrigation. The experiment was carried out according to randomized complete block design with four replications under greenhouse conditions in 2011-2013 autumn tomato growing season. In order to determine effects of humic acid, plant and leaves fruit were analyzed during the experiment. The results of analysis showed that increases of N, P, K, Fe, Cu content of tomato leaves was found important whereas Ca, Mg, Mn, Zn and B content was not important statistically. The effect of humic acid+NPK applications on fruit quality of tomato was positive. Fruit yield was increased by humic acid applications compared to control.

___

  • Akıncı, Ş. (2011). Hümik asitler, bitki büyümesi ve besleyici alımı. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi , 23(1): 46-56, İstanbul.
  • Black, C. (1965). Methods of Soil Analysis. Part 2, Amer. Society of Agronomy Inc., Publisher, Madisson, Wisconsin;USA., 1372-1376.
  • Bouyoucos, G.J. (1955). A recalibration of the hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal , 4(9):434.
  • Campbell, C.R. (2000). Reference sufficiency ranges for plant analysis in the southern region of the united states. Tomato, Greenhouse. http://www.ncagr.gov/agronomi/saaesd/scsb394.pdf. Erişim tarihi: 20 Ocak 20
  • Casenave de Sanfilppo, E., Argello, J. A., Abdaby G. & Orioli, G.A. (1990). Content of Auxin Inhibitor on Gibberellin-Like Substobces in Humic Acids Plant. Biologia Plantarum , 32: 346-351
  • Cartwright, B., Tiler, K.G., Zarcinas, B.A. & Spouncer, L.R. (1983). The chemical assessment of B status of soils. Australian Journal of Soil Research , 21:3213
  • Çağlar, K.Ö. (1949). Toprak Bilgisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın. No: 10, 230 s., Ankara.
  • Cemeroğlu, B. (1992). Meyve ve Sebze İşleme Endüstrisinde Temel Analiz Metodları. Biltav Yayınları, 351 s., Ankara.
  • Çimrin, K.M., Karaca, S., & Bozkurt, M.A. (2001). Mısır bitkisinin gelişimi ve beslenmesi üzerine hümik asit ve NPK uygulamalarının etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi , 7(2):95-100.
  • David PP., Nelson PV., & Sanders DC. (1994). A humic acid improves growth of tomato seedling in solution culture. Journal of Plant Nutrition , 17: 173-184.
  • El-Hefny, E.M. (2010). Effect of saline irrigation water and humic acid application on growth and productivity of two cultivars of cowpea ( Vigna unguiculata L. Walp). Australian Journal of Basic and Applied Sciences , 4(12):6154-6168.
  • El-Nemr, M.A., El-Desuki, M. El-Bassiony, A.M., & Fawzy Z.F. (2012). Response of growth and yield of cucumber plants ( Cucumis sativus L.) to different foliar applications of humic acid and bio-stimulators. Australian Journal of Basic and Applied Sciences , 6(3): 630-637.
  • Erkoç, İ. (2009). Sera domates yetiştiriciliğinde kükürt ve leonardit uygulamalarının fosfor yarayışlılığına etkileri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi . 127 s.
  • Fagbenro, J.A., & Agboola, A.A. (1993). Effect of different levels of humic acids on the growth and nutrient uptake of teak seedlings. Journal of Plant Nutrition , 16(8):1465-1483.
  • Geraldson, C.M., Klacan, G.R., & Lorenz, O.A. (1973). Plant Analysis as an Aid in Fertilizing Vegetable Crops, Soil Testing and Plant Analysis. Soil Science of America Inc., pages: 365-392, Madison, Wisconsin, USA.
  • Gezgin, S., & Dursun, N. (2009). Artan dozlarda uygulanan TKİ-Hümas’ın eriğin sürgün uzunluğu ve besin elementleri içeriğine etkisi. http://www.tkihumas.gov.tr/humas/pdf/erik.pdf Erişim tarihi: 20 Şubat 2013 Gezgin G., Dursun N., & Gökmen F. (2010). Farklı miktarlarda K-Humat (TKİ-Hümas) uygulamasının şeker pancarının verim ve kalitesine etkisi. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi , s. 470-477. Eskişehir.
  • Günaydın M., (1999). Yapraktan ve topraktan uygulanan hümik asidin domates ve mısırın gelişimi ile bazı besin maddeleri alımına etkisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Bölümü Yüksek Lisans Tezi . 109 s.
  • Jackson, M.L. (1967). Soil Chemical Analysis. P.Hall of India Private Ltd., 498 pp. New Delhi.
  • Kacar, B., & Kovancı, İ. (1982). Bitki, Toprak ve Gübrelerde Kimyasal Fosfor Analizleri ve Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Yayınları, No:354, 352 s., İzmir.
  • Kacar, B. (1995). Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: III.Toprak Analizleri, Ankara Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No: 255 s., Ankara
  • Kacar, B., & İnal, A. (2008). Bitki Analizleri. Nobel Yayın No:1241. 892 s.
  • Karakurt Y., Unlu H., Unlu H., & Padem H. (2009). The influence of foliar and soil fertilization of humic acid on yield and quality of pepper. Acta Agriculturae , Scandinavica Section B- Soil and Plant Science , 59:233-237.
  • Katkat V., Celik H., Turan M., & Asık B. (2009). Effects of soil and foliar applications of humic substances on dry weight and mineral nutrients uptake of wheat under calcareous soil conditions. Australian Journal of Basic and Applied Sciences , 3(2):1266-1273.
  • Lindsay, W.L., & Norwell, W.A. (1978). Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Science American Journal , 42(3):421-428. Olsen, S.R., & Sommers, E.L. (1982). Phosphorus Availability Indices, Phosphorus Soluble in Sodium Bicarbonate. Methods of Soil Analysis, Part 2. In A.L.Page, R.H.Miller, D.R. Keeney (eds.), Chemical and Microbiological Properties, 4044
  • Padem, H., Öcal, A., & Alan, R. (1997). Effect of humic acid added to foliar fertilizer on quality and nutrient content of eggplant and pepper seedlings. Acta Horticulturae , 491:241-245
  • Pehluvan, M. (2007). Farklı dozlarda sıvı hümik asit uygulamaları ile bakteri ( Bacillus Osu-142) uygulamalarının Fern çilek çeşidinde verim, verim unsurları, bitki gelişimi, meyve kalitesi ile bitki besin elementi içerikleri üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi , 129 s. Erzurum.
  • Piccolo A., Nardi S., & Concheri G. (1992). Structural characteristics of humic substances as related to nitrate uptake and growth regulation in plant systems. Soil Biology Biochemistry , 24(4):373-380.
  • Pilanalı, N & Kaplan, M. (2002). Çileğin meyve rengi ile farklı formlarda uygulanan hümik asit ve toprağın bazı bitki besin maddesi kapsamları arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 12(1):1-5, Van.
  • Samson G., & Visser SA. (1989). Surface active effects of humic acids on potato cell membrane properties. Soil Biology Biochemistry , 21:343-347.
  • Saruhan, V., Kuşvuran, A., & Babat, S. (2011). The effect of different humic acid fertilization on yield and yield components performances of common millet ( Panicum miliaceum L.). Scientific Research and Essays , 6(3):663-669.
  • Sözüdoğru, S., Kütük, C., Yalçın, R., & Usta, S. (1996). Hümik asidin fasulye bitkisinin gelişimi ve besin maddelerini alımı üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler , No: 800, Yayın No:1452. Ankara.
  • Tattini, M., Bertoni P., Landi A., & Traversim ML. (1991). Effect of humic acids on growth and biomass partitioning of container grown olive plants. Acta Horticulturae , 294, 75-80.
  • Turan, M. A., Aşık, B.B.,Çelik, H., & Katkat, A.V. (2012). Tuzlu koşullarda yapraktan uygulanan hümik asidin mısır bitkisinin gelişimi ve kimi besin elementi alımı üzerine etkisi. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi , (2012-1):529-539
  • Yaşar, H. (2005). Erciş üzüm çeşidinde ( V. vinifera L.) hümik asit uygulamalarının verim meyve özellikleri ve besin maddesi alımı üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi , 22 s., Van.
  • Yetim, S., & Yalçın, S.R. (2008). Topraktan uygulanan farklı miktarlardaki azot ve hümik asidin fasulye ( Phaseolus vulgaris ) bitkisinin ürün miktarı ile azot alımı ve protein içeriği üzerine etkisi. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi , Bildiri Kitabı, s.417-427. Konya.
  • Yıldırım, E. (2007). Foliar and soil fertilization of humic acid affect productivity and quality of tomato. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09064710600813107?journalCo de=sagb20#preview Erişim tarihi: 05 Mart 2013
  • Yılmaz, F., Harmankaya, M., & Gezgin, S. (2012). Farklı demir bileşikleri ve TKİhümas uygulamalarının ıspanak bitkisinin demir alımı ve gelişimine etkileri. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi , (2012-1): 217-231.
  • Zengin, M., Gökmen, F. & Gezgin, S. (2010). Kimyasal gübreler ve hümik asit uygulamalarının ıspanakta verim ve verim unsurlarına etkileri. Türkiye IV. Organik Tarım Sempozyumu Bildiriler Kitabı , s.153-158, 28 Haziran-1 Temmuz 2010, Erzurum.
  • Zengin, M., Karaman, M.R. & Gezgin, S. (2012). Hümik asit ve kimyasal gübre uygulamalarının mısırda verim ve verim unsurları üzerine etkileri. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi , I. Ulusal Hümik Madde Kongresi Özel Sayısı, 06-09 Haziran 2012, Sf: 373-381, Sakarya.
  • Zengin, M., Ertiftik, H., & Karaman, M.R. (2013). Hümik asit ve kimyasal gübre uygulamalarının ayçiçeğinde verim ve verim unsurlarına etkileri. VI. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi , 3-7 Haziran 2013, Genişletilmiş Bildiri Özetleri Kitabı, s. 229-232, Nevşehir.
  • Zengin, M. & Karaman, M.R. (2013). Effects of humic acid and chemical fertilizer applications on the yield and yield components of bean. Soil-Water Journal 2(2-1), Special Issue for Agricasia, 2013 1 st Central Asia Congress on Modern Agricultural Techniques and Plant Nutrition, 01-03 October 2013, pp: 245-250, Bishkek, Kyrgyzstan.