Gürsel ÇETİN, Erhan KOÇAK, Cemil HANTAŞ

6615

Bursa ve Yalova İlleri buğday tarlaları ve ağaçlık alanlardaki süne yumurta parazitoit (Hymenoptera: Scelonidae) türleri, bulunma oranları ve popülasyon takibi

Bu çalışma, 2006–2008 yıllarında Bursa ve Yalova illerinde, buğday tarlaları ve etrafındaki ağaçlıklarda bulunan süne yumurta parazitoit türlerinin popülasyon takibini yapmak ve onların türleri ile bulunma oranlarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Türlerin popülasyon takibi sarı yapışkan tuzaklarla mart ayı başından ekim ayı sonuna kadar haftalık olarak yapılmıştır. Süne ergin yoğunluğu da tarlada ilk kışlamış ergin sünelerin görülmesinden itibaren hasat sonuna kadar izlenmiştir.Tuzaklarda yakalanan yumurta parazitoitleri, Gryon monspeliensis (Picard), Gryon sp., Telenomus chloropus (Thorn.), Telenomus sp., Trissolcus semistriatus Nees, Trissolcus rufiventris (Mayr), Trissolcus djadetshko (Rjach.),Trissolcus sp.,Trissolcus grandis (Thomson), Trissolcus pseudoturesis (Rjach.), Trissolcus simoni (Mayr) ve Trissolcus festivae Victorov (Hymenoptera: Scelonidae) türleri olarak tespit edilmişlerdir. Çalışma sonucunda, Scelionidae popülasyonunun %66.6’sını Trissolcus türleri, %33.4’ünü ise Telenomus ve Gryon türlerinin oluşturduğu belirlenmiştir. Trissolcus türleri %78.7 oranla en çok bulunan parazitoitler olarak saptanmış ve en sık görülen tür ise %26.3 ile T. semistriatus olmuştur. Popülasyon takibine yönelik olarak yapılan çalışmalarda, bu türlerin ağaçlık alanlarda, ilk kez mart ayının üçüncü haftasından, buğday tarlalarında ise nisan ayının üçüncü haftasından itibaren görüldüğü ve popülasyon yoğunluklarının buğday tarlasında haziran ayında en üst seviyeye ulaştığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Popülasyon takibi; Scelionidae; Süne; Yumurta parazitoiti

The species of sunn pest egg parasitoids (Hymenoptera: Scelonidae) in wheat field and wooded areas in Bursa and Yalova provinces, their finding ratios of and population monitoring

This study was conducted in order to monitor population of the sunn pest egg parasitoids in wheat field and wooded areas around them in Bursa and Yalova provinces and to determine their species and finding ratios from 2006 to 2008. The populations of the egg parasitoids were monitored with yellow sticky traps from March to end of October, weekly. Also, sunn pest adult densities were monitored from appearing the first overwintered sunn pest adults in the fields until the end of harvest. Parasitoid species caught on the traps were identified as Gryon monspeliensis (Picard), Gryon sp., Telenomus chloropus (Thorn.), Telenomus sp., Trissolcus semistriatus Nees, Trissolcus rufiventris (Mayr), Trissolcus djadetshko (Rjach.), Trissolcus sp., Trissolcus grandis (Thomson), Trissolcus pseudoturesis (Rjach.),Trissolcus simoni (Mayr) and Trissolcus festivae Victorov (Hymenoptera: Scelonidae). As a result study, it was determined that 66.6% and 33.4% of Scelionidae population were become Trissolcus, Telenomus and Gryon species respectively.Trissolcus species was determined to be the most common parasitoids with 78.7%, and the most common species was also determined to be T. semistriatus with 26.3%. In the studies conducted for population monitoring, these species were seen first-time on the traps in the third week of March in wooded areas and in the third weeks of April in wheat field. The egg parasitoids’ density in wheat field reached to the highest level during June.
Keywords:

Population monitoring; Scelionidae; Sunn pest; Egg parasitoids,

PDF

___

  • Akıncı, A., & Soysal, A. (1992). Trakya Bölgesinde Sünenin Yumurta Parazitoitleri ( Trissolcus spp.) ve Etkinlikleri Üzerinde Araştırmalar. Uluslararası Entegre Zirai Mücadele Sempozyumu , 15-17 Ekim, İzmir, 145-150.
  • Anonim (1987). Bitki Koruma Programı ve Uygulama Prensipleri. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Akay Cad. Ankara, 181 s.
  • Anonim (1993). Bitki Koruma Programı ve Uygulama Prensipleri. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Akay Cad. Ankara, 183 s.
  • Anonim (1994). Bitki Koruma Programı ve Uygulama Prensipleri. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Akay Cad. Ankara, 206 s.
  • Anonim (1995). Bitki Koruma Programı ve Uygulama Prensipleri. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Akay Cad. Ankara, 138 s.
  • Anonim (1996). Bitki Koruma Programı ve Uygulama Prensipleri. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Akay Cad. Ankara, 192 s.
  • Brown, E., S. (1962). Notes on parasites of Pentatomidae and Scutelleridae (Hemiptera-Heteroptera) in Middle East Countries, with observations on biological control. Bulletin of Entomology Research , 53: 241–256.
  • El Bouhssini, M., Abdullahi, M., & Dabi, A. (2004). Sunn pest (Hemiptera: Scutellleridae) oviposition and egg parasitism in Syria. Pakistan Journal of Biological Sciences , 7(6):934-936.
  • Güllü, M., & Kanat, A., D. (2011). Süne, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) emgisinin golia ekmeklik buğday çeşidinin biyolojik değerlerine etkisi. Türkiye IV. Tohumculuk Kongresi , 14-17 Haziran, Samsun, Bildiriler Kitabı I: 302-307 (14-17).
  • İslamoğlu, M. (2012). Gryon monspeliensis (Picard) (Hymenoptera: Scelionidae)’in Süne ( Eurygaster integriceps Put.) (Heteroptera: Scutelleridae) yumurtalarındaki bazı biyolojik özellikleri. Türkiye Entomoloji Dergisi , 36 (3): 391-39
  • Karaca, V., Gözüaçık, C., & Şimşek Z. (2012). Süne ( Eurygaster integriceps Put.) mücadelesinde havadan ilaçlamadan yönetimli çiftçi mücadelesine geçişin sürdürülebilir olması bakımından alınması gereken önlemler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi , 5 (2): 83-87.
  • Kıvan, M. (1998). Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera, Scutelleridae)’nin yumurta parazitoiti, Trissolcus Semistriacus Nees (Hymenoptera.: Scelionidae)’un biyolojisi üzerinde araştırmalar, Türkiye Entomoloji Dergisi , 22(4):243-257.
  • Koçak, E. (2008). Türkiye’de süne mücadelesinde 80 yıl (1928 – 2007)”. Ülkesel Tahıl Sempozyumu , 2-5 Haziran, Konya, 354-361.
  • Koçak E., Çetin, G., & Hantaş, C. (2007). Güney Marmara İlleri tahıl alanlarındaki süne ( Eurygaster spp., Heteroptera, Scutelleridae) türleri ve mücadele durumu. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi , 21 (1): 43–50.
  • Lodos N. (1982). Türkiye Entomolojisi (Genel, Uygulamalı, Faunistik) Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 429, Ders Kitabı. 591 s. İzmir
  • Lodos N. (1986). Türkiye Entomolojisi II. Genel Uygulamalı ve Fuanistik. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 429 s., Ders Kitabı İzmir.
  • Öncüer, C., & Kıvan, M. (1995). Tekirdağ ve çevresinde Eurygaster Lap. (Heteroptera: Scutelleridae) türleri, tanınmaları, yayılışları ve bunlardan Eurygaster integriceps Put.’ in biyolojisi ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi , 19 (4): 223-230.
  • Popov, C., & Papulian, F. (1971). Present possibilities of using parasites in the control of cereal bugs. Probleme-Agricole , 23: 53-61.
  • Radjabi, G., (1994). First report of the existence of sunn pest egg parasitoid, Trissolcus festivae Viktorov (Hym. Scelionidae) In Iran and some preliminary studies on its biology. Journal of Entomological Society of Iran 1994, 14: 1-2. Şimşek, Z. (1986). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde süne ( Eurygaster integriceps Put.) ile yumurta parazitoti, Trissolcus Semistriacus (Nees) arasındaki bazı ilişkiler üzerinde araştırmalar. Türkiye 1. Biyolojik Mücadele Kongresi , 12-14 Şubat Bildiri Özetleri Kitabı, Adana, s. 342-354.
  • Şimşek, N., Güllü, M., & Yaşarbaş, M. (1994). Akdeniz Bölgesi'nde süne (Eurygaster illtegriceps Put.) 'nin doğal düşmanları ve etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi, 26-29 Eylül, İzmir, s. 155-164.
  • Şimşek, Z., & Özer, N. (2001). Kızılırmak (Çankırı) İlçesinde yeşilkuşak tesisi ile hububatın önemli zararlılarından olan süne ( Eurygaster spp.) ve kımıl ( Aelia spp.) yumurta parazioitleri ( Trissolcus grandis Thomson)’ne uygun ekolojik koşullar sağlanması. Harran Üniversitesi Zıraat Fakültesi Dergisi , 5(1-2):24-29. Yüksel, M. (1968). Güney ve Güneydoğu Anadolu’da Süne Eurygaster integriceps Put.’un yayılışı, biyolojisi ekolojisi epidemiyolojisi ve zararı üzerinde araştırmalar. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlğü Yayınları No: 46, Ankara, 255 s.
Horticultural Studies-Cover
  • ISSN: 2717-882X
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2020
  • Yayıncı: Tarım ve Orman Bakanlığı
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Bursa ve Yalova İlleri buğday tarlaları ve ağaçlık alanlardaki süne yumurta parazitoit (Hymenoptera: Scelonidae) türleri, bulunma oranları ve popülasyon takibi

Gürsel ÇETİN, Erhan KOÇAK, Cemil HANTAŞ

Kudret narı (Momordica charantia L.) tohumunun bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile tohum yağının yağ asitleri bileşimi

Muharrem GÖLÜKÇÜ, Ramazan TOKER, Fırat AYAS, Nurtaç ÇINAR

Bazı yerel domates genotiplerinin fenotipik karakterizasyonu ve akrabalık derecelerinin belirlenmesi

Asu OĞUZ, Volkan GÖZEN, Aylin KABAŞ, Sinan ZENGİN, Kenan SÖNMEZ, Ş. Şebnem ELLİALTIOĞLU

Bazı ticari sabit ve uçucu yağların domates bakteriyel kanser ve solgunluk etmeni üzerine antibakteriyel etkileri

Meral YILMAZ, Süleyman KAVAK, Ömür BAYSAL

Domatesin beslenme durumu verimi ve kalite özelliklerine hümik asitin etkileri

Elif DEMİRTAŞ, Filiz ÖKTÜREN ASRİ, Nuri ARI